Muzeum Zgromadzenia Zmartwychwstania Pana Naszego Jezusa Chrystusa w Rzymie. Założenia programowe i realizacja
Beata Skrzydlewska
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-9326-8916
Abstrakt
Na terenie klasztoru przy via San Sebastianello 11 w Rzymie utworzono w 2019 roku niewielkie muzeum, w którym zgromadzono pamiątki związane z założycielami Zgromadzenia Zmartwychwstania Pańskiego. Eksponowano tam spuściznę po Bogdanie Jańskim (1807-1840), księżach: Piotrze Semenence (1804-1886), Hieronimie Kajsiewiczu (1812-1873) czy Aleksandrze Jełowickim (1804-1877). Związki zmartwychwstańców z wielkimi Polakami, sztandarowymi postaciami naszej literatury, sztuki czy polityki: Adamem Mickiewiczem, Ignacym Krasińskim, Cyprianem Kamilem Norwidem, Tomaszem Oskarem Sosnowskim, Antonim Patkiem czy Ignacym Domeyką, zostawiły ślady także materialne i stanowią trzon kolekcji muzealnej. W związku z tym podjęto decyzję o rozbudowie i unowocześnieniu ekspozycji. Dnia 15 grudnia 2023 roku otwarto zmodernizowane muzeum. Zwiedzający mogą zapoznać się z historią zgromadzenia, poznać historię i działalność placówek zmartwychwstańczych zakładanych na wielu kontynentach. Ważne miejsce na ekspozycji zajmują kopie dokumentów z archiwum klasztornego pozostałe po B. Jańskim, założycielu Zgromadzenia Zmartwychwstania Pańskiego, polskim działaczu Wielkiej Emigracji. Są to archiwalia przywiezione z Paryża – materiały po Wielkiej Emigracji czy dokumenty pozostałe po ks. H. Kajsiewiczu – współzałożycielu zakonu, uczestniku powstania listopadowego, spowiedniku m.in. C.K. Norwida, Z. Krasińskiego. Istotną część zajmują materiały pozostałe po historyku, ks. Walerianie Kalince – uczestniku powstania krakowskiego w 1846 roku, współpracowniku Hotelu Lambert, kierowniku dyplomatycznej Agencji Szwedzkiej podczas powstania styczniowego.
Słowa kluczowe:
Muzeum Zgromadzenia Zmartwychwstania Pana Naszego Jezusa Chrystusa w Rzymie, Mentorella, Bogdan Jański, o. Walerian Kalinka, o. Hieronim Kajsiewicz, Tomasz Oskar Sosnowski, Antoni PatekBibliografia
Opracowania
Chotyńska Melania, Bogdan Jański i jego współcześni, „Perspektywy Kultury”, 29 (2020) nr 2, s. 25-41. (Crossref)
Czapla Beniamin, Antoni Patek. Zegarmistrz królów, Warszawa 2021.
Czapla Beniamin, Connections of Antoni Patek with the Resurrectionists, „Biografistyka Pedagogiczna”, 8 (2023) nr 3, s. 63-72.
Czapla Beniamin, Kontakty Antoniego Patka ze zmartwychwstańcami, „Biografistyka Pedagogiczna”, 8 (2023) nr 3, s. 53-62. (Crossref)
Gawlik Maciej, From the Cold to Rome – a Short Account of the Life of the Resurrectionist Father Walerian Damazy Przewłocki, „Biografistyka Pedagogiczna”, 8 (2023) nr 3, s. 93-116.
Gawlik Maciej, Wątki polskie w Dzienniku o. Piotra Semenenki, Kraków 2024. (Crossref)
Gawlik Maciej, Z Zimna do Rzymu – krótka opowieść o życiu zmartwychwstańca ks. Waleriana Damazego Przewłockiego, „Biografistyka Pedagogiczna”, 8 (2023) nr 3, s. 71-92. (Crossref)
Hamryszczak Artur, Archiwum w Domu Generalnym Zgromadzenia Zmartwychwstania Pana Naszego Jezusa Chrystusa w Rzymie, „Facta Simonidis”, 16 (2023) nr 3, s. 23-40. (Crossref)
Hamryszczak Artur, Biograficzne Muzeum Domu Pamięci św. Jana Pawła II w Kraczkowej i jego rola duszpastersko-pedagogiczna, „Biografistyka Pedagogiczna”, 6 (2021) nr 2, s. 259-281. (Crossref)
Hamryszczak Artur, Muzeum lat Dziecięcych Prymasa Tysiąclecia Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Zuzeli, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 114 (2020) s. 97-122. (Crossref)
Hamryszczak Artur, Muzeum Stefana kardynała Wyszyńskiego w Stoczku Klasztornym jako przykład biograficznego muzeum kościelnego, „Studia Warmińskie”, 60 (2023) s. 437-456. (Crossref)
Hamryszczak Artur, Ogólnopolska konferencja naukowa „Ekspozycje stałe w muzeach Kościoła rzymskokatolickiego. Historia i współczesność”. Lublin 15 grudnia 2020 roku, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 115 (2021) s. 599-602. (Crossref)
Hamryszczak Artur, The Archives at the General House of the Congregation of the Resurrection of Our Lord Jesus Christ in Rome, „Facta Simonidis”, 16 (2023) nr 3, s. 203-220.
Iwicki John, Charyzmat zmartwychwstańców. Historia Zgromadzenia Zmartwychwstania Pańskiego, t. 1, 1836-1886, tłum. J. Zagórski, Katowice 1990; t. 2, 1887-1932, tłum. W. Mleczko, J. Piątkowska-Osińska, B. Tischner, Kraków-Kielce 2007.
Jamska Barbara, From Vienna to Mentorella. Empress Maria Theresa’s gift to the Sanctuary of Our Lady, „Facta Simonidis”, 16 (2023) nr 3, s. 221-242. (Crossref)
Jamska Barbara, Z Wiednia do Mentorelli. Dar cesarzowej Marii Teresy dla sanktuarium Matki Bożej, „Facta Simonidis”, 16 (2023) nr 3, s. 41-60. (Crossref)
Jamski Piotr Jacek, How the Spirituality of the Resurrectionists Transformed the Cultural Environment. The Lord’s Prayer of Father Piotr Semenenko and Feliks Count Sobański, „Facta Simonidis”, 16 (2023) nr 3, s. 243-270. (Crossref)
Jamski Piotr Jacek, Jak duchowość zmartwychwstańców przekształcała środowisko kulturowe. Modlitwa Pańska o. Piotra Semenenki i Feliksa hr. Sobańskiego, „Facta Simonidis”, 16 (2023) nr 3, s. 61-88. (Crossref)
Kajsiewicz Hieronim, Pamiętnik o początkach Zgromadzenia Zmartwychwstania Pańskiego, w: tegoż, Pisma, t. III, Berlin-Kraków, s. 402-527.
Kardaś Artur, Hieronim Kajsiewicz – dom, marzenia, powołanie, „Biografistyka Pedagogiczna”, 8 (2023) nr 3, s. 119-140.
Kardaś Artur, Hieronim Kajsiewicz – Home, Dreams, and Calling, „Biografistyka Pedagogiczna”, 8 (2023) nr 3, s. 141-164. (Crossref)
Kaszuba Tadeusz, Libera Łukasz, Spis przedmiotów pamiątkowych umieszczonych w Muzeum Domu Generalnego oo. Zmartwychwstańców w Rzymie, Rzym 1997.
Lameński Lechosław, Badacze ukraińscy o Tomaszu Oskarze Sosnowskim, synu ziemi wołyńskiej, „Biografistyka Pedagogiczna”, 8 (2023) nr 3, s. 221-236. (Crossref)
Lameński Lechosław, Tomasz Oskar Sosnowski 1810-1886. Rzeźbiarz Polski w Rzymie, Lublin 1997.
Lameński Lechosław, Ukrainian Scholars on Tomasz Oskar Sosnowski, the Son of the Volhynia Region, „Biografistyka Pedagogiczna”, 8 (2023) nr 3, s. 237-252.
Lechert Antoni, List do Piotra Semenenki CR, z 18 lipca 1883, CRA-R 37145; z 19 lipca 1883, CRA-R 37146, za: J. Iwicki, Charyzmat zmartwychwstańców. Historia Zgromadzenia Zmartwychwstania Pańskiego, t. 2, 1887-1932, tłum. W. Mleczko, J. Piątkowska-Osińska, B. Tischner, Kraków-Kielce 2007, s. 32.
Mleczko Wojciech, Zasób archiwum księży zmartwychwstańców w Rzymie, w: Archiwa kościelne w niepodległej Polsce, red. A. Laszuk, Warszawa 2020, s. 207-218.
Nestorow Dagny, Nestorow Rafał, Between Mentorella and Paris. Father Leon Zbyszewski’s (1832-1907). Artistic Vision of the Cracow Resurrectionist Church, „Facta Simonidis”, 16 (2023) nr 3, s. 299-326. (Crossref)
Nestorow Dagny, Nestorow Rafał, Pomiędzy Mentorellą a Paryżem. Artystyczna wizja krakowskiego kościoła Zmartwychwstańców ojca Leona Zbyszewskiego (1832-1907), „Facta Simonidis”, 16 (2023) nr 3, s. 117-144. (Crossref)
Nitka Maria, Kościół pw. Zmartwychwstania Pańskiego w Rzymie jako świątynia Rzeczypospolitej Obojga Narodów, „Facta Simonidis”, 16 (2023) nr 3, s. 145-174. (Crossref)
Nitka Maria, The Church of the Resurrection in Rome as a Temple of the Polish-Lithuanian Commonwealth, „Facta Simonidis”, 16 (2023) nr 3, s. 327-356. (Crossref)
Nowak Alina, Aleksander Jełowicki (1804–1877) – an Extraordinary among the Extraordinary, „Biografistyka Pedagogiczna”, 8 (2023) nr 3, s. 317-332.
Nowak Alina, Aleksander Jełowicki (1804-1877) – nieprzeciętny wśród przeciętnych, „Biografistyka Pedagogiczna”, 8 (2023) nr 3, s. 301-316. (Crossref)
Sanak Marcin, Ksiądz Eustachy Skrochowski (1843-1895) jako badacz starożytności chrześcijańskiej, w: Starożytność chrześcijańska. Materiały zebrane, red. J.C. Kałużny, t. 4, Kraków 2016, s. 117-150. (Crossref)
Serafinowicz Maria, Assessment of the Conservation Status of the Selected Manuscripts in the Archive of the Resurrectionist Fathers in Rome, „Facta Simonidis”, 16 (2023) nr 3, s. 357-367. (Crossref)
Serafinowicz Maria, Ocena stanu zachowania zbioru wybranych zabytków na podłożu papierowym w Archiwum Księży Zmartwychwstańców w Rzymie, „Facta Simonidis”, 16 (2023) nr 3, s. 175-185. (Crossref)
Skrzydlewska Beata, Ksiądz Eustachy Skrochowski – prekursor muzealnictwa kościelnego, „Biografistyka Pedagogiczna”, 8 (2023) nr 3, s. 321-340.
Skrzydlewska Beata, Muzea Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce. Informator, Kielce 2004.
Skrzydlewska Beata, Muzea wyznaniowe. Funkcja – cele – zadania, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 112 (2019) s. 349-362. (Crossref)
Skrzydlewska Beata, Priest Eustachy Skrochowski – Pioneer of Church Museology, „Biografistyka Pedagogiczna”, 8 (2023) nr 3, s. 341-354. (Crossref)
Skrzydlewska Beata, Problemy i wyzwania muzealnictwa kościelnego w Polsce, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 104 (2015) s. 259-268. (Crossref)
Skrzydlewska Beata, Problemy i wyzwania muzealnictwa kościelnego w Polsce. Historia i współczesność, w: Muzea kościelne wobec nowych wyzwań, red. N.W. Błażejczyk, P. Majewski, Warszawa 2019, s. 133-146.
Smoczyński Wincenty, Rzym. Jego kościoły i pomniki. Upominek pielgrzymom polskim, Kraków 1902.
Szczebak Władysław, Muzeum Diecezjalne w Tarnowie na tle dziejów muzealnictwa kościelnego w Polsce, Tarnów 2003.
Zahorski Witold, Polak we Włoszech, Rzym 1983.
Netografia
https://muzeumzmartwychwstancow.eu/film/ (dostęp: 3.04.2024).
https://www.catholic-hierarchy.org/bishop/bkurtzr.html (dostęp: 22.07.2024).
https://zmartwychwstancy.pl/placowki (dostęp: 9.06.2024).
https://zmartwychwstancy.pl/historia (dostęp: 22.07.2024).
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie https://orcid.org/0000-0002-9326-8916
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
