Z Sitnicy przez Nemsyno, Rosumberk, Rozembark do Rożnowic
Marian Brudzisz
Abstrakt
Analiza królewskiego przywileju z 30 września 1351 upoważniającego Jana z Biecza do założenia wioski przy rzece Sczitniczy pozwoliła ustalić, że król Kazimierz Wielki nie upoważniał do założenia wioski Sitnicy, ale do przeniesienia wioski Nemsyno (także Niemcyno) z prawa polskiego na magdeburskie, która następnie otrzymała nazwę Rosumberk. W następnych stuleciach ta nazwa ulegała modyfikacji. Wioska była Rozumberkiem, Rosinbergiem, Rosenbergiem, od XVII Rozembarkiem, a od 1947 r. Rożnowicami. Sławnym dyplomatom i pisarzem politycznym na dworze królewskim był Mikołaj Rozembarski, herbu Jastrzębiec, ur. w Rozembergu ok. 1447 r., zm. 1507.
Słowa kluczowe:
Jan z Biecza, Nemsyno, sołectwo rozembarskie, Muskata Jan, Kazimierz Wielki, Długosz Jan, Rosumberk 1351, osadnictwo niemieckie, prawo polskie, prawo magdeburskieBibliografia
Baczkowski Krzysztof, Rozembarski (Rosembarski, Rosenberski, Rosumberski, Mikołaj z Rozenberga) Mikołaj h. Jastrzębiec, w: Polski słownik biograficzny, t. 32, red. E. Rostworowski, Wrocław 1989-1991, s. 384-388.
Barut Józef, Dawna ziemia biecka i jej stolica, w: Biecz. Studia historyczne, red. R. Kaleta, Wrocław 1963, 124-151.
Czopek-Kopciuch Barbara, Adaptacje niemieckich nazw miejscowych w języku polskim, Kraków 1995.
Dutka Czesław, Echo minionych dni Rzepiennika, Rzepiennik Suchy 1993.
Dutka Czesław Z dziejów Sitnicy, w: Sitnica wczoraj, dziś, jutro… Ku pamięci 660 lat, 120-lecia szkoły i Roku Kolbiańskiego. Sitnica 2011, s. 7-10.
Fusek Witold, Biecz i ziemia biecka na tle swych legend, bajek, przesądów i zwyczajów, Biecz 1939.
Teka Grona Konserwatorów Galicji Zachodniej, T. I, Kraków 1900, s. 289-290.
Januszek-Sieradzka Agnieszka, Binarowa w CIV-XVI stuleciu, w: Binarowa. Studia i materiały z dziejów parafii i sanktuarium, red. W. Bielak, B. Walicki, S. Zych, Kolbuszowa 2011, s. 9-15.
Juruś Cecylia, Rożnowicko-racławickie legendy i fakty, Racławice 2009.
Juruś Cecylia, W gminie Biecz, Sitnica – legendy i fakty, Racławice 2016.
Kaczmarczyk Kazimierz, Monarchia Kazimierza Wielkiego. T. 2. Organizacja Kościoła, sztuka i nauka, Poznań 1946.
Kaleta Roman, Zamek w Bieczu, w: Studia historyczne, red. R. Kaleta, Wrocław 1963, s. 81-115.
Kiryk Feliks, Z dziejów miast zachodniej części Ziemi Bieckiej do 1520, w: Nad rzeka Ropą, Z dziejów Biecza, Gorlic i okolicy, [Cz. 3], red. J. Barut, S. Motyka, T. Ślawski, Kraków 1968, s. 155-200.
Kłodziński Adam, Biecz na przełomie XIII/XIV wieku, w: Biecz. Studia historyczne, red. R. Kaleta, Wrocław 1963, s. 116-123.
Kowalska Zofia, Mikołaja Rozembarskiego traktat z roku 1499 o pochodzeniu Tatarów, Kraków 1999; s. 9-19.
Kozieł E., Monografia Rożnowic [b.m.w] 1965, s. 23-24, (mps w posiadaniu autora).
Kuraś Stanisław, Osadnictwo i zagadnienia wiejskie w Gorlickiem do połowy XVI w., w: Z dziejów Biecza, Gorlic i okolicy, [Cz. 3], red. J. Barut, S. Motyka, T. Ślawski, Kraków 1968, s. 61-91.
Kuraś Stanisław, Regestrum Ecclesiae Cracoviensis. Studium nad powstaniem tzw. Liber beneficiorum Jana Długosza, Warszawa 1966, s. 5-10.
Luciński Jerzy, Majątki ziemskie panującego w Małopolsce do 1385 roku. „Prace Komisji Historycznej Poznańskiego Tow. Przyjaciół Nauk”, 19 (1965) z. 2, s. 41-44.
Maciejewski Jacek, Czas i okoliczności objęcia rządów przez biskupa krakowskiego Jana Muskaty, „Studia Historyczne”, 43 (2000) z. 2, s. 315-326.
Mruk Agnieszka, Ludność parafii Rożnowicach w latach 1918-1939, Rzeszów 2009.
Mruk Jan, Kościół parafialny pw. Św. Andrzeja i Anny w Rożnowicach. Studium historyczno zabytkowe obiektu, Rzeszów 2008, mps.
Nowicki Tomasz, Muskata Jan, w: Encyklopedia katolicka, t. 13, Lublin 2009, kol. 525-527.
Pachowicz Władysław, Bractwo św. Anny w Rożnowicach, Gromnik 1954.
Pachowicz Władysław, Ksiądz Łukasz Forystek, Tarnów 1992
Pachowicz Władysław, Rożnowice. Szkice z dziejów parafii. Rzepiennik Suchy 2002.
Piekosiński Franciszek, O łanach w Polsce wieków średnich. Kraków 1887.
Pietras Tomasz, Krwawy wilk z pastorałem. Biskup krakowski. Jan Muskata, Warszawa 2001.
Rudnicki Jakub, Osadnictwo n prawie niemieckim w średniowiecznej Polsce. 2006
Rymut Kazimierz, Nazwy miejscowe powiatu bieckiego. Wrocław 1975
Sikora Franciszek, Biecz, w: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu, Cz. I, oprac. Z. Leszczyńska-Skrętowa, F. Sikora, Wrocław 1980.
Sułkowska-Kurasiowa Irena, Polska Kancelaria Królewska w latach 1447-1506, Kraków 1967, s. 150.
Szczur Piotr, Biskupi krakowscy w Polsce piastowskiej, w: Katedra krakowska w średniowieczu, red. J. Deranowska-Łukaszewska, K. Kuczman, Kraków 1996, s. 9-24.
Szewczyk Janina, Wółka. Pojęcie i termin na tle innych średniowiecznych jednostek pomiaru ziemi. Warszawa 1968
Ślawski Tadeusz, Biecz. Zarys historyczno-krajoznawczy, Biecz 1996.
Ślawski Tadeusz, Biecz. Na jubileusz 2000-lecia, Biecz 1999-2000.
Ślawski Tadeusz, Biecz i okolice Biecza. Biecz 2005.
Ślawski Tadeusz, Biecz i dawna Ziemia Biecka, w: Nad rzeka Ropą, Z dziejów Biecza, Gorlic i okolicy, red. J. Barut, S. Motyka, T. Ślawski, Kraków 1963, s. 9-83.
Teka Grona Konserwatorów Galicji Zachodniej, T. I, Kraków 1900, s. 289-290.
Tomkiewicz Stanisław, Powiat gorlicki, w: Teka Grona Konserwatorów Galicji Zachodniej, T. I, Kraków 1900.
Wojciechowski Teofil, Bachmistrzostwo w Bochni, „Studia i materiały do dziejów żup solnych w Polsce”, 14 (1985) s. 51-106.
Wyrozumski Jerzy, Dzieje Kościoła krakowskiego od Jana Muskaty do Jana z Radliczyc, w: Kościół krakowski w Tysiącleciu, Kraków 2000.
Wyrozumski Jerzy, Muskata Jan, w: Polski słownik biograficzny, t. 22, red. Emanuel Rostworowski, Wrocław 1977, s. s. 291-299.
Żaki Andrzej, Biecz i kasztelania biecka w zaraniu dziejów, w: Biecz Studia historyczne, red. R. Kaleta, F. Błoński, Wrocław 1963, s. 34-63.
dr historii Kościoła; emerytowany profesor Wyższego Seminarium Duchownego Redemptorystów i dyrektor Biblioteki Akademii Teologii Moralnej – Accademia Alfonsiana w Rzymie
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
