Male orders and monastic congregations appearing in the (Arch)Diocese of Łódź in present times
Jan Pietrzykowski
Instytut Historii, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie , Polandhttps://orcid.org/0000-0001-5414-3902
Abstract
In the territory of the diocese of Łódź, which was established in 1920, both newly and previously formed monastic congregations undertook their activities. There were also some unprecedented appearances like those of third orders existing temporarily (Dolorist Brothers, Albertine Brothers, Sacred Heart Brothers) and permanently (Brothers of Mercy, Christian Brothers). As far as the traditional ‘’first’’ orders and monastic congregations existing in the Old Polish period, the first ones that appeared in the 20th century in the diocese of Łódź were Vincentians who came to Pabianice in 1919. In turn, after the Second World War Carmelites of the Ancient Observance and Oratorians settled in Łódź and Tomaszów Mazowiecki respectively. What is more, during the interwar period 3 centres were founded by Salesians: a didactic centre in Łódź, a priesthood centre in Łódź and a care centre in Lutomiersk. The remaining monastic congregations are in charge of one parish both in Łódź and in the territory of the archdiocese: Oblates (Grotniki), Passionists, Claretians, Dehonians (Bełchatów) and Pallottines. Dominicans arrived as the last ones, moving into a 3-storey tenement house in Łódź in 2004. Monks conduct their activities in various social environments and attempt to fulfil their mission in the local Church.
Keywords:
the archdiocese of Łódź, monastic congregations, priesthood, didactic activitiesReferences
-lecie klaretyńskiej Parafii Niepokalanego Serca NMP i św. Antoniego Klareta w Łodzi, Łódź 2014.
-lecie działalności salezjańskiej w Polsce, Mikołów 1923.
Andrzejewski Ł., Dzieje Pasjonistów w Polsce w latach 1945-1990, Warszawa 2015 (mps).
Bar J., Bracia Serca Jezusowego, w: Encyklopedia katolicka, t. 2, red. F. Gryglewicz, Lublin 1985, kol. 1006.
Duchniewski J., Doloryści, synowie MB Bolesnej, w: Encyklopedia katolicka, t. 4, red. R. Łukaszyk, Lublin 1985, kol. 46.
Dyl J., Pallotyni w Polsce w latach 1907-1947, Lublin 2001.
Elenchus Polskiej Prowincji Zgromadzenia Księży Najświętszego Serca Jezusowego 2016, Kraków 2016.
Furczoń J., Początki Zgromadzenia Księży Sercanów w Polsce, w: Uwierzyliśmy miłości. 75 lat obecności Zgromadzenia Księży Sercanów w Polsce 1928-2003. Księga Jubileuszowa, red. G. Pisarek, Kraków 2004, s. 31-44.
Gapski H., Bonifratrzy w Europie Środkowo-Wschodniej do końca XVIII wieku. Rozwój sieci konwentów i szpitali, w: Bracia, czyńcie dobro. 400 lat Zakonu Bonifratrów w Polsce 1609-2009, red. Marian Surdacki, Kraków 2009, s. 51-60.
Gil Cz., Karmelici Bosi, w: Encyklopedia katolicka, t. 8, red. B. Migut, Lublin 2000, kol. 814-819.
Instytuty życia konsekrowanego w Kościele łódzkim, red. K. Dąbrowski, L. Witczak, Łódź 2000.
Janaczek S., Powstanie i organizacja Krakowskiej Prowincji Księży Misjonarzy (1865-1914), „Nasza Przeszłość”, 86 (1996) s. 361-432.
Jaromir H., Zarys historii Kongregacji Oratorium świętego Filipa Neri w Polsce 1668-1968, „Nasze Przeszłość”, 32 (1970) s. 5-145.
Katalog Polskiej Prowincji Dominikanów 2015/2016, Warszawa 2015.
Krzemiński J., Lutomiersk na przestrzeni dziejów, Lutomiersk 1974.
Kwietniewski M., Parafia Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Łodzi do roku 1991, Łódź-Lublin 2002 (mps).
Łoziński B., Leksykon zakonów w Polsce. Informator o życiu konsekrowanym, Warszawa 1998.
Łukaszewski S., Na pamiątkę konsekracji dzwonów kościelnych Parafii św. Teresy w Łodzi, Łódź 1931.
Łań-Mirowska H., Bonifratrzy w Polsce (1609-1983), Rzym 1984.
Łobozek M.M., Bonifratrzy w Łodzi 1925-1995, Łódź 1995.
Markowski B., Kościół i Parafia Najświętszej Maryi Panny w Pabianicach 1898-1998, Pabianice 1998.
Mazurek M, Wójcik M., Honorackie zgromadzenia bezhabitowe w latach 1874-1914 w Królestwie Polskim i Cesarstwie Rosyjskim na ziemiach polskich w XIX i na początku XX wieku, red. H. Dylągowa, Lublin 1976, s. 201-390.
Misjonarz Klaretyni 1807-2007 śladami ojca Klareta. Zarys historii Zgromadzenia Misjonarzy Klaretynów C. M. E., red. K. Gierat, Warszawa 2007.
Nowacki J., Dzieje Archidiecezji Poznańskiej, t. 2: Archidiecezja poznańska w granicach historycznych i jej ustrój, Poznań 1964.
Pietrzykowski J., Salezjanie w Lutomiersku wczoraj a dziś, „Seminare. Poszukiwania Naukowo-Pastoralne”, 12 (1996) s. 291-310.
Pietrzykowski J., Salezjanie w Polsce 1945-1989, Warszawa 2007.
Pietrzykowski J., Szkoła salezjańska w Łodzi 1922-1992, „Seminare. Poszukiwania Naukowo-Pastoralne”, 10 (1994) s. 229-243.
Pietrzykowski J., Wkład salezjanów w życie Kościoła (Archi)diecezji Łódzkiej 1922-1998, „Łódzkie Studia Teologiczne”, 7 (1998) s. 307-317.
Pietrzykowski J., Zakony i zgromadzenia zakonne męskie na ziemiach polskich na przełomie XIX i XX wieku. Z uwzględnieniem diecezji janowskiej czyli podlaskiej, „Roczniki Historii Polski”, 4 (59) (2012) s. 85-100.
Prejs R., Zakonnicy franciszkańscy w Królestwie Polskim po kasacie 1864 roku. Dzieje-postawy, Warszawa 2003.
Rosin R., Studia z dziejów miast dawnych województwa łęczyckiego i sieradzkiego (XII-XVI w.), Łódź 1959.
Salwa T., Litewska Prowincja Księży Misjonarzy (1794-1842), „Nasza Przeszłość”, 56 (1981) s. 147-235.
Schematyzm diecezji kujawsko-kaliskiej 1920, Włocławek 1920.
Szczerba K., Kontakty Polaków z księdzem Janem Bosko, „Seminare. Poszukiwania Naukowo-Pastoralne”, 9 (1987-1988) s. 111-137.
Strzeszewski Cz., Kościół katolicki w Polsce wobec zagadnień społeczno-gospodarczych (966-1918), w: Księga Tysiąclecia Katolicyzmu w Polsce, t. 3, red. M. Rechowicz, Lublin 1969, s. 261-430.
Szpakowski R., Zgromadzenie Braci Serca Jezusowego w Polsce w latach 1923-1983, Warszawa 1986.
Umiński W., Polska Prowincja Zgromadzenia Księży Misjonarzy w latach 1918-1939, Kraków 2009.
Wanat B.J., Zakon Karmelitów Bosych w Polsce. Klasztory karmelitów i karmelitanek bosych 1605-1975, Kraków 1979.
Wiśniowski G., Franciszkanie reformaci w latach 1772-1970, w: Zakony św. Franciszka w Polsce w latach 1772-1970, red. J. Bar, cz. 3, Warszawa 1978, s. 133-183.
Wojtyska H.D., Historia Zgromadzenia Pasjonistów w Polsce, t. 1, Łódź 2006.
Wróbel R., Nowe kościoły w diecezji łódzkiej 1945-1989, Łódź 2005.
Zając P., Fundacje klasztorne Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej w Archidiecezji Poznańskiej w latach 1922-1939, „Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski”, 5 (2010) s. 147-172.
Ziemann E., Sercanie, Zgromadzenie Księży Najświętszego Serca Jezusowego,
w: Encyklopedia katolicka, t. 18, red. E. Gigilewicz, Lublin2013, kol. 3-4.
Zimniak S., Salesiani nella Mitteleuropa Preistoria e storia della provincia Austro-Ungarica della Societá di S. Francesco di Sales (1868 ca-1919), Roma 1997.
Zwoliński P., Działalność społeczno-dobroczynna Kościoła łódzkiego w okresie międzywojennym (studium historyczne), Łódź 2006.
Żurek W., Salezjańskie szkolnictwo ponadpodstawowe w Polsce 1900-1963. Ustrój i organizacja, Lublin 1996.
Instytut Historii, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
prof. historii
https://orcid.org/0000-0001-5414-3902
