ABMK

Demographic studies of old people in the region of Lublin in the light of death records (some aspects). Part I, Kurów (1698-1825)

Piotr Rachwał




Abstract

The article presents the problem of the elderly in the parish of Kurów for over two centuries. The parish, which dates back to the fifteenth century, had more than 2150 Catholics in 1787.  In the period under study, 6633 people died, in case of 339 no age was given. 1030 dead people were old ones, that is, being 60 years old or more. Initially, the registration of the age of the deceased was unreliable, a marked improvement in that area took place in the 1720s. The author pointed out that the age of the deceased recorded in registers was so-called "declared age", as evidenced by the fact that in many cases the given age ends in 0. The recorded age was rounded to the nearest ten in 60% of cases. An analysis of the seasonality of deaths of the elderly revealed that they died mostly during winter and pre-harvest season.

Keywords:

Kurów, parish, archive, registers, natural movement, the seasonality of deaths



Balicki J., Frątczak B., Nam E., Ch., Przemiany ludnościowe. Fakty-interpretacje-opinie, Warszawa 2007. Boreczek K. A., Kurów od początku XVIII do połowy XX wieku. Część pierwsza 1700- 1918, Lublin 1996.

Chojecki D.K., Od społeczeństwa tradycyjnego do nowoczesnego. Demografi a i zdrowotność głównych ośrodków miejskich Pomorza Zachodniego w dobie przyspieszonej industrializacji i urbanizacji w Niemczech (1871-1913), Szczecin 2014.

Daszkiewicz-Ordyłowska D., Zgony w parafi i toszeckiej w latach 1789-1877,w: „Śląskie Studia Demograficzne”, t. 3: Zgony, red. Z. Kwaśny, Wrocław 1996, s. 27-43.

Gawrysiakowa J., Badania demografi czne w parafi i Bochotnica Kościelna, „Przeszłość Demografi czna Polski”, 8 (1975) s. 81-124.

Gawrysiakowa J., Grupy wyznaniowe ludności w Lubelskiem w XIX wieku, Lublin 1992.

Gieysztorowa I., Niebezpieczeństwa metodyczne polskich badan metrykalnych XVII -XVIII wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 19 (1971) s. 557-603.

Górna K., Śmierć „ze starości” – o ludziach starych i długowiecznych na podstawie wybranych metryk śląskich z XVIII i pierwszej połowy XIX wieku, „Przeszłość Demograficzna Polski”, 29 (2010) s. 69-98.

Guzowski P., Starość w życiu kmieci polskich przełomu średniowiecza i czasów nowożytnych, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 58 (2010) nr 1, s. 101-110.

Handelsman M., Nagórski Z., Wieś Bochotnica Kościelna pod względem ludnościowym, cz. 1-2, „Ekonomista”, 4 (1904) s. 44-68, 223-234.

Jaworski M., Dzieje parafi i rzymskokatolickiej w Kurowie w latach 1773-1976, Lublin 1991 [mps pracy magisterskiej, Archiwum Uniwersyteckie KUL].

Jop S., Ludność na terenie parafi i Ostrów Lubelski w ostatniej ćwierci XVIII wieku, „Przeszłość Demografi czna Polski”, 6 (1974) s. 53-84.

Kędelski M., Umieralność i trwanie życia ludności Wielkopolski w XIX wieku, Poznań 1996. Kopczyński M., Cykl życia jednostek na wsi schyłku XVIII wieku, „Studia Demografi czne”, 127 (1997) nr 1, s. 97-115.

Kopczyński M., Ludzie starzy w chłopskich i szlacheckich gospodarstwach domowych w Koronie u schyłku XVIII wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 58 (2010) nr 1, s. 111-119.

Kopczyński M., Starość nie radość? Ludzie starzy na wsi kujawskiej u schyłku XVIII wieku, „Zapiski Historyczne”, 61 (1996) s. 45-64.

Kopczyński M., Studia nad rodziną chłopską w Koronie w XVII-XVIII wieku, Warszawa 1998. Kościół i społeczeństwo Małopolski w II połowie XVIII w. Materiały źródłowe, t. 1, Ludność i organizacja diecezji krakowskiej, oprac. B. Szady, Lublin 2010.

Kuklo C., Gospodarstwo domowe osób starszego pokolenia w miastach na ziemiach polskich w epoce późnofeudalnej, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 58 (2010) nr 1, s. 121-133.

Kuklo C., Kobieta samotna w społeczeństwie miejskim u schyłku Rzeczypospolitej szlacheckiej. Studium demografi czno-społeczne, Białystok 1998.

Kuklo C., Ludzie starzy w miastach i miasteczkach Rzeczypospolitej szlacheckiej, w: Gospodarka, ludzie, władza. Studia ofi arowane Juliuszowi Łukasiewiczowi w 75. Rocznice urodzin, red. M. Kopczyński, A. Mączak, Warszawa 1998, s. 137-155.

Kuklo C., Rodzina staropolska na tle europejskim. Podobieństwa i różnice rytmów rozwoju, „Przeszłość Demograficzna Polski”, 26, 2005, s. 27-46.

Kuklo C., Rodzina w osiemnastowiecznej Warszawie, Białystok 1992 Kuklo C., Urodzić się i zestarzeć w mieście polskim, w: Między Zachodem a Wschodem. Studia ku czci profesora Jacka Staszewskiego, t. 2, red. J. Dumanowski i in., Toruń 2003, s. 345-353.

Kurowska H., Gubin i jego mieszkańcy. Studium demografi czne XVII-XIX w., Zielona Góra 2010.

Liczbińska G., Umieralność i jej uwarunkowania wśród katolickiej i ewangelickiej ludności historycznego Poznania, Poznań 2009.

Opas T., Sytuacja ludności żydowskiej w miastach szlacheckich województwa lubelskiego w XVIII wieku, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, 62 (1968) s. 3-35.

Piasecki E., Ludność parafi i bejskiej (woj. kieleckie) w świetle ksiąg metrykalnych z XVIII-XX w. Studium demografi czne, Warszawa-Wrocław 1990.

Poniat R., Służba domowa w miastach na ziemiach polskich od połowy XVIII do końca XIX wieku, Warszawa 2014.

Rejman S., Ludność podmiejska Rzeszowa w latach 1784-1880. Studium demografi czno -historyczne, Rzeszów 2006.

Rodecki F., Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego z wyrażeniem ich położenia i ludności alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyi Rządowey Spraw Wewnętrznych i Policyi, Warszawa 1830.

Rosset E., Proces starzenia się ludności. Studium demografi czne, Warszawa 1959.

Staręga-Piasek J., Lissowski A., Starość psychospołeczna, w: Starość psychospołeczna i potrzeby opieki medycznej ludzi starych, Warszawa 1985, s. 13-124.

Sułowski Z., Księga zgonów parafi i Kijany i Bystrzyca z drugiej połowy XVIII w., „Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne”, 67 (1997) s. 271-299.

Szafran P., Rozwój średniowiecznej sieci parafi alnej w Lubelskiem, Lublin 1958.

Szkutnik P., Długowieczni mieszkańcy parafi i Opole Lubelskie w końcu XVIII wieku w świetle metryk pochówków (pogrzebów), w: Społeczno-gospodarcze uwarunkowania i konsekwencje wydłużania życia ludzkiego w Europie Środkowej w czasach nowożytnych, Zielona Góra 2011, s. 123-147.

Szołtysek M., Biskup D., Różnorodność czy tożsamość? Chłopskie gospodarstwo domowe na ziemiach Rzeczypospolitej i Śląska pod koniec XVIII wieku, w: Rodzina i gospodarstwo domowe na ziemiach polskich w XV-XX wieku. Struktury demografi czne, społeczne i gospodarcze, red. C. Kuklo, Warszawa 2008, s. 363-390.

Szołtysek M., Dziedziczenie i międzypokoleniowaa wymian w parafi i Bujaków, 1766- 1803, głos w dyskusji nad geografią europejskich form rodzinnych, „Przeszłość Demografi czna Polski”, 26 (2005) s. 79-116.

Szołtysek M., Struktura gospodarstwa domowego w Koronie i na Litwie a funkcje rodziny w końcu XVIII wieku: rozbieżność czy podobieństwo?, w: Rodzina, gospodarstwo domowe i pokrewieństwo na ziemiach polskich w perspektywie historycznej – ciągłość czy zmiana?, red. Kuklo C., Warszawa 2012, s. 173-208.

Śladkowski W., Pod zaborem austriackim, w Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim 1795-1831, w: Dzieje Lubelszczyzny, t. 1, red. T. Mencel, Warszawa 1974, s. 483-542.

Wiercieński H., Opis statystyczny guberni lubelskiej, Warszawa 1901.

Wyżga M., Ludzie starzy w podkrakowskiej parafi i Raciborowice w XVIII wieku, w: Społeczno-gospodarcze uwarunkowania i konsekwencje wydłużania życia ludzkiego w Europie Środkowej w czasach nowożytnych , red. H. Kurowska, Zielona Góra 2011, s. 113-121.

Wyżga M., Parafia Raciborowice od XVI do końca XVIII wieku. Studium o społeczności lokalnej, Kraków 2011.

Zielińska A., Przemiany struktur demografi cznych w Toruniu i na początku XX wieku, Toruń 2012.

Zieliński M.G., Ludzie starzy i sędziwi w świetle ksiąg metrykalnych parafi i chełmińskiej z przełomu XVII-XVIII w., w: Kondycja zdrowotna i demografi czna społeczeństwa polskiego na przestrzeni wieków, red. K. Mikulski, A. Zielińska, K. Pękacka-Falkowska, Toruń 2011, s. 106-114.

Zyblikiewicz L.A., Kobieta w Krakowie w 1880 r. w świetle ankiet powszechnego spisu ludności. Studium demograficzne, Kraków 1999.


Published
2015-12-16


Rachwał, P. (2015). Badania demograficzne nad ludźmi starymi w Lubelskiem w świetle metryk zgonów (wybrane aspekty). Część I, Kurów (1698-1825). Archiwa, Biblioteki I Muzea Kościelne, 104, 237–258. https://doi.org/10.31743/abmk.12507

Piotr Rachwał