ABMK

Deans’ salary in the Kingdom of Poland until the 1870s. Examples

Piotr Szkutnik




Abstract

In the Old Polish period, deans did not receive any special remuneration for the functions they performed. Dean’s salary was introduced by the countries which conducted the partitions of Poland. In the nineteenth century, it became a tool for subordination of the clergy to secular authorities. Financial dependence of the church hierarchy, including deans, contributed to the fact that they became dependant on state administration. Salaries varied and depended on the size of the deanery (the number of parishes). In the first half of the nineteenth century, better-paid deans earned as much as an elementary school teacher. Nevertheless, the dean usually accumulated several prebendaries and posts which provided additional income, often many times greater than dean’s salary.

Keywords:

the history of the Church in Poland in the 19th century, dean, the Kingdom of Poland, the Russian Partition, salary



Bogus M., Nędza z bidą w parze idą. O sytuacji nauczycieli w XIX wieku, w: Język-Szkoła- Przestrzeń jako determinanty rozwoju kultury Śląska Cieszyńskiego, red. M. Bogus, Czeski Cieszyn 2012, s. 57-100.

Bossakiewicz A., Fundusze duchowieństwa rzymsko-katolickiego w Polsce mianowicie od 1795-1865 roku, „Biblioteka Warszawska”, 4 (164) 1881.

Ceynowa T., Ziemia pogranicza, dekanat wałecki w latach 1821-1920, Radom 2004.

Fąka M., Stan prawny Kościoła katolickiego w Wielkim Księstwie Poznańskim w latach 1815-1850 w świetle prawa pruskiego. Studium prawno-historyczne, Warszawa 1975.

Gach P.P., Kasaty zakonów na ziemiach dawnej Rzeczpospolitej i Śląska 1773-1914, Lublin 1984.

Gacki J., Benedyktyński klasztor świętego krzyża na Łysej Górze, Warszawa 1873.

Ihnatowicz I., Biernat A., Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, Warszawa 2003.

Izdebski H., Historia administracji, Warszawa 2000.

Jemielity W., Czwarta część majątku po zmarłych proboszczach w Królestwie Polskim, „Prawo Kanoniczne”, 37 (1994) nr 1-2, s. 259-268.

Jemielity W., Diecezja augustowska czyli sejneńska w latach 1818-1872, Lublin 1972.

Jemielity W., Obsada stanowisk kościelnych w Królestwie Polskim do powstania styczniowego, „Prawo Kanoniczne”, 43 (2000) nr 3-4, s. 351-385.

Jemielity W., Upaństwowienie majątków kościelnych w powiatach łomżyńskim i mazowieckim po powstaniu styczniowym, „Studia Łomżyńskie”, 5 (1995) s. 5-14.

Karbownik H., Sprawa uposażenia i opodatkowania dochodów duchowieństwa w zaborze pruskim w latach 1772-1807, „Prawo Kanoniczne”, 39 (1996) nr 3-4, s. 243-268.

Kumor B., Ustrój i organizacja Kościoła polskiego w okresie niewoli narodowej (1772- 1918), Kraków 1980.

Lubelski J., Sprawa uposażenia duchowieństwa, „Kronika Diecezji Kujawsko-Kaliskiej”, 14 (1920) nr 10, s. 302-306. Łapiński K., Organizacja władz miejskich Piotrkowa w latach 1809-1867 i ich pozostałość aktowa, „Rocznik Łódzki”, 39 (1989). s. 27-41.

Łupiński J., Dziekani okręgowi w diecezji wigierskiej i diecezji augustowskiej czyli sejneńskiej, „Prawo Kanoniczne”, 49 (2006) nr 1-2, s. 195-226.

Nowacki J., Archidiecezja poznańska w granicach historycznych i jej ustrój, t. 2. Dzieje archidiecezji poznańskiej, Toruń 1964.

Piątkowski S., Gospodarstwo folwarczne i chłopskie w dobrach proboszczowskich Królestwa Polskiego w pierwszej połowie XIX wieku (przykład rejonu środkowej Wisły), „Studia Sandomierskie”, 10 (2003) s. 45-53.

Przybyłko M., Urząd dziekana w polskim ustawodawstwie synodalnym XVIII w., „Prawo Kanoniczne”, 9 (1966) nr 1-2, s. 113-211.

Rys historyczny funduszów duchowieństwa rzymsko-katolickiego w Królestwie Polskiem, „Kronika Diecezji Kujawsko-Kaliskiej”, 9 (1915) nr 11, s. 240-242.

Rys historyczny funduszów duchowieństwa rzymsko-katolickiego w Królestwie Polskiem. Ciąg dalszy, „Kronika Diecezji Kujawsko-Kaliskiej”, 9 (1915) nr 12, s. 275- 279.

Skiełczyński Z., Archidiecezja warszawska w latach 1818-1830, „Studia z Historii Kościoła w Polsce”, 4 (1978) s. 9-206.

Szelążek A., Podstawy dotacji duchowieństwa katolickiego w Polsce w okresie przedkonkordatowym, Toruń 1947.

Szkutnik P., Ksiądz Michał Mieczko Żdzenicki (1744-1814) proboszcz i dziekan szadkowski, „Przegląd Nauk Historycznych”, 14 (2015) s. 173-191.


Published
2015-12-16


Szkutnik, P. (2015). Pensja dziekanów w Królestwie Polskim do lat 70. XIX wieku. Egzemplifikacje. Archiwa, Biblioteki I Muzea Kościelne, 104, 297–309. https://doi.org/10.31743/abmk.12510

Piotr Szkutnik