ABMK

Visitation Records of the Parish of Zielonki near Krakow from the 16th-17th centuries, held by the Archives of the Metropolitan Curia in Krakow

Jan Bulak

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie , Poland
https://orcid.org/0000-0002-8319-8205


Abstract

In the publication, the author presents the visitation records of the parish of Nativity of the Blessed Virgin Mary Church in Zielonki. First mentioned in the 14th century, for years the parish was under the patronage of the Krakow cathedral chapter, and later (1531-1878) of the Krakow Academy (Jagiellonian University). Since the late 18th century, the church in Zielonki was considered a filial church of the collegiate church of St. Anne in Krakow. Six visitation records of the parish of Zielonki held by the Archives of the Metropolitan Curia in Krakow are presented in the form of an edition of the source text. The texts are from: 1598 (AV Cap 15, and AV Cap 65 - compendium), 1603 (AV 4), 1610 (AV Cap 28), 1618 (AV Cap 38 and AV Cap 40), 1629 (AV Cap 42) and 1663 (AV 8). The visitation records are in the form of manuscripts in Latin. The author’s aim was to edit these sources as faithfully as possible in order to make them available to a wider audience as well as researchers. The publisher’s interference with the source text was limited to replacing the abbreviations used by the writers with full words for greater readability of the text. The text was provided with textual, bibliographic and terminological annotations. The editorial activities undertaken are in accordance with the principles of scientific editing of historical sources for modern texts. As a result, the author presents five complete texts of the records and one annotated extract containing decreta executiva visitationum (AV 4). This work is a continuation of the publication of the visitation records of the Zielonki parish, the eighteenth-century part of which was published in the „ABMK” in 2019. In this way, all known visitation records of the Zielonki parish from the Old Polish period are now published.

Keywords:

Zielonki, parish, Krakow, Krakow diocese, archive, visitation



Bulak J., Wpływ bractwa religijnego na życie parafii na przykładzie bractwa św. Anny w Zielonkach k. Krakowa w świetle dokumentu fundacyjnego z 1479 roku, w: Biblioteka Historyczna Gminy Zielonki, t. 1: Wybrane zagadnienia z dziejów Zielonek i Bibic, red. J. Bulak, M. Zieliński, Zielonki 2018, s. 1-14.

Bulak J., Duchowieństwo parafii Zielonki (1797-1943), w: Biblioteka Historyczna Gminy Zielonki, t. 1: Wybrane zagadnienia z dziejów Zielonek i Bibic, red. J. Bulak, M. Zieliński, Zielonki 2018, s. 74-101.

Bulak J., Między panem wójtem i plebanem… Konflikt wójtowsko-plebański w latach 60. i 70. XIX wieku w podkrakowskiej wsi Zielonki, „Folia Historica Cracoviensia”, 23 (2017) nr 2, s. 37-69.

Dzięgielewski J., Maciszewski J., Maciejowski Bernard, w: Polski słownik biograficzny, t. 19, s. 48-52. Estreicher Karol, Bibliografia polska, t. 25, Kraków 1913.

Główka D., Akta wizytacji kościelnych z wieków XVI-XVIII jako źródło do historii kultury materialnej: gospodarstwo wiejskie w dobrach parafialnych w archidiakonacie warszawskim, w: Studia i materiały z historii kultury materialnej, t. 61: Szkice z dziejów materialnego bytowania społeczeństwa polskiego, red. M. Dembińska, Wrocław i in. 1989, s. 233-251.

Hajdukiewicz L., Leopolita Jan młodszy, w: PSB, t. 17, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1972.

Hajdukiewicz L., Romer Adam, w: Polski słownik biograficzny, t. 31, Wrocław-Warszawa- Kraków-Gdańsk-Łódź 1988-1989.

Hamryszczak A., Canonical visitations as a historical source, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 105 (2016) s. 53-62.

Klemensiewicz Z., Historia języka polskiego, Warszawa 1974.

Kowalska H., Leszczyński Rafał h. Wieniawa, w: Polski słownik biograficzny, t. 17, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1972, s. 130-132.

Lepszy K., Instrukcja wydawnicza dla źródeł historycznych od XVI w. do poł. XIX w., Warszawa 1953.

Łętowski L., Katalog biskupów, prałatów i kanoników krakowskich, t. 3-4: Prałaci i kanonicy krakowscy, Kraków 1852-1853. Maciejowski Bernard, Epistola pastoralis, bonae memoriae illustrissimi cardinalis Macieiowski [...] numc recens pro usu cleri dioecesis Posnaniensis cum licentia superiorum edita, Posnaniae MDCXXXX.

Michałowska M., Słownik terminologiczny włókiennictwa, Warszawa 1995. Słownik polszczyzny XVI wieku, t. 10, red. S. Bąk, Wrocław 1976.

Nasiorowski S., „List pasterski” kard. Bernarda Maciejowskiego, Lublin 1992.

Nowicki T., Carbona ecclesiae – przyczynek do badań nad dochodowością kościołów parafialnych w archidiakonacie pomorskim na przykładzie wizytacji biskupa Rybińskiego z 1780/1781 roku, w: „Studia Pelplińskie”, 42 (2010) s. 249-259.

Olczak S., Wizytacje poznańskie I poł. XVII w. jako podstawa źródłowa do badań nad duchowieństwem parafialnym, „Summarium”, 8 (1979) s. 253-258.

Ozorowski E., Gilewski Marcin, w: Słownik polskich teologów katolickich, t. 1, Warszawa 1981, s. 526.

Rożek M., Nie istniejące kościoły Krakowa, „Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej”, 33 (1983) nr 1/2, s. 95-120. Słownik polskich teologów katolickich, t. 2, Warszawa 1982.

Starowolski S., Polska albo opisanie położenia Królestwa Polskiego, tłum. A. Piskadło, Kraków 1976 Szady Bogumił, Wizytacje diecezji chełmskiej – XVIII w., „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 82 (2004) s. 269-288.

Szczepaniak J., Duchowieństwo diecezji krakowskiej w XVIII wieku. Studium prozopograficzne, Kraków 2010. Urbańczyk Stanisław, Słowniki i encyklopedie. Ich rodzaje i użyteczność, Kraków-Katowice 1991.

Wyżga M., W tej pięknej ziemi. Gmina Zielonki od średniowiecza do czasów współczesnych, Zielonki 2009.


Published
2021-06-30


Bulak, J. (2021). Akta wizytacji podkrakowskiej parafii Zielonki z XVI-XVII wieku w zasobie Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie. Archiwa, Biblioteki I Muzea Kościelne, 115, 7–31. https://doi.org/10.31743/abmk.12726

Jan Bulak  jaroszy5@op.pl
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie https://orcid.org/0000-0002-8319-8205