ABMK

Musical Iconographic Spaces of the Norbertine Monastery in Strzelno

Dariusz Sobczak ks.

The John Paul II Catholic University of Lublin , Poland
https://orcid.org/0009-0000-5378-3895


Abstract

The Norbertine Monastery in Strzelno, which has existed since the 12th century, hides a rich musical culture that is constantly developing, becoming part of the national and European heritage. The interest in the past of the site came mainly in the second half of the 20th century, and, as a consequence, the history of the Norbertine nuns and an instrumental ensemble was discovered, books and music documentation were found, and a catalogue of musicians active in the Strzelno church over the centuries was compiled. The historic scientific research is complemented by the musical iconography found in the temple, which carries a profound message and forms a coherent whole with the chanting and music performed therein. This publication constitutes a humble discovery of the iconographic content and an attempt to decipher their iconological meaning. To achieve this result, historical, analytical, iconographic and iconological methods were employed.

Keywords:

Holy Trinity Church in Strzelno, Norbertine monastery, Gregorian chant, vocal and instrumental ensemble, iconography, iconology, polychrome, plafond, matroneum, musical instruments, apocrypha



Źródła archiwalne

Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie (AAG)

Akta Consystorza E 44, f. 51v.

Biblioteka Katedralna, Ms. Fragm. 121.

Opracowania

Borkowska Małgorzata, Leksykon zakonnic polskich epoki przedrozbiorowej, t. 1, Polska Zachodnia i Północna, Warszawa 2004.

Borkowska Małgorzata, Zapiski kronikarskie norbertanek płockich, „Nasza Przeszłość”, 84 (1995) s. 49-79. (Crossref)

Borkowska Małgorzata, Życie codzienne polskich klasztorów żeńskich w XVII-XVIII wieku, Kraków 2017.

Dzieje Wielkopolski, t. 1, red. J. Topolski, Poznań 1969.

Ekiert Janusz, Bliżej muzyki. Encyklopedia, Warszawa 1994.

Forstner Dorothea, Świat symboliki chrześcijańskiej, Warszawa 1990.

Fubini Enrico, Historia estetyki muzycznej, Kraków 1997.

Gładysz Andrzej, Strzelno, w: Encyklopedia katolicka, t. 18, red. E. Gigilewicz, Lublin 2013, kol. 1070.

Hesemann Michael, Miriam z Nazaretu. Historia, archeologia, legendy, Poznań 2014.

Hildegardis Bingensis Liber Epistolarum, red. L. van Acker, Turnhout 1991.

Kabaciński Ryszard, Historia miasta Strzelna, Bydgoszcz 2001.

Karczewski Dariusz, Dzieje klasztoru norbertanek w Strzelnie do początku XVI wieku, Inowrocław 2001.

Mądry Alina, Nowak Tomasz, Muzyka klasztoru norbertanek w Strzelnie, Strzelno 2021.

Podejko Paweł, Zientarski Władysław, Kapele instrumentalno-wokalne w Strzelnie w XVII i XVIII w., w: Z dziejów muzyki polskiej, t. 3, red. J. Wiśniowski, Bydgoszcz 1961, s. 36-47.

Rotter Lucyna, „Dźwiękami zapisane”. Instrumenty muzyczne w symbolice europejskiej, w: Wytwory rąk człowieka, red. J. Marecki, L. Rotter, Kraków 2012, s. 173-188.

Rybak Damian, Strzelno. Architektura i rzeźba romańska, Bydgoszcz 2015.

Słownik teologii biblijnej, red. X. Leon-Dufour, Poznań 1994.

Sobczak Dariusz, Ks. Władysław Zientarski (1916-1991) – badacz dziejów muzyki polskiej od XV do XIX wieku, Lublin 2008.

Statuty kapituły norbertańskiej z r. 1430 w tłumaczeniu polskim z r. 1541, wyd. M. Karaś, Z. Perzanowski, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, Prace Językoznawcze”, (1970) z. 30.

Św. Augustyn, Objaśnienia Psalmów, przeł. J. Sulkowski, Warszawa 1986.

Towarek Piotr, Chrześcijańska symbolika instrumentów muzycznych, „Studia Elbląskie”, 15 (2014) s. 221-232.

Zientarski Władysław, Archiwum klasztoru norbertanek w Strzelnie. Inwentarz, maszynopis w zbiorach Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, Gniezno 1972.


Published
2025-06-17


Sobczak ks., D. (2025). Muzyczne przestrzenie ikonograficzne klasztoru norbertanek w Strzelnie. Archiwa, Biblioteki I Muzea Kościelne, 124, 679–692. https://doi.org/10.31743/abmk.17806

Dariusz Sobczak ks.  dariusz.sobczak@kul.pl
The John Paul II Catholic University of Lublin https://orcid.org/0009-0000-5378-3895