Several comments on the format of the letters written by Szymon of Staw, the Kamień and Pomerania official, to the Grand Masters of the Teutonic Order in Prussia and Gdańsk councillors
Łukasz Włodarski
Instytut Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu , Polandhttps://orcid.org/0000-0001-8615-1835
Abstract
The aim of this article is to present the format of the letters written by the Kamień official and curate in spiritualibus et temporalibus (temporarily the Pomerania official as well), Szymon Maciejowic of Staw, to addressees in Prussia, namely the Grand Masters of the Teutonic Order and Gdańsk councillors. Unfortunately, only seven original letters from that church dignitary survive to this day. Analysis of these letters reveals that Szymon called himself a chaplain (cappellanus) when writing letters to the aforementioned addressees. This polite term was, in fact, a synonym for ‘clergyman’. It is also worth emphasizing that Maciejowic, in order to please the recipients and win their favour, frequently addressed the Grand Masters as dukes in his letters. It should be added that addressing the head of the Teutonic Order as a duke became a fairly common diplomatic practice in Poland only after the signing of the so-called Second Treaty of Toruń in 1466.
Keywords:
Prussia, Szymon Maciejowic of Staw, the Kamień officiality, the Pomerania officiality, the fifteenth century, diplomacyReferences
Czyżak M., Kapituła katedralna w Gnieźnie w świetle metryki z lat 1408-1448, Poznań 2003.
Gąsiorowski A., Skierska I., Początki oficjalatu kamieńskiego archidiecezji gnieźnieńskiej (wieki XIV-XV), „Kwartalnik Historyczny”, 103 (1996) nr 2, s. 3-21.
Gąsiorowski A., Skierska I., Szymon ze Stawu, w: Polski Słownik Biograficzny, 50/2, z. 205, Warszawa-Kraków 2015, s. 282-284.
Dyplomatyka staropolska, red. Tomasz Jurek, Warszawa 2015.
Dyplomatyka wieków średnich, oprac. Karol Maleczyński, Maria Bielińska, Antoni Gąsiorowski, Warszawa 1971.
Kętrzyński S., Zarys nauki o dokumencie polskim wieków średnich, t. 1, Warszawa 1934.
Koczerska M., Kancelaria i dokumentacja kościelna, w: Dyplomatyka staropolska, red. T. Jurek, Warszawa 2005, s. 359-367.
Koczerska M., Zbigniew Oleśnicki i Kościół krakowski w czasach jego pontyfikatu 1423-1455, Warszawa 2004.
Librowski S., Wizytacje diecezji włocławskiej, cz. I, Wizytacje diecezji kujawskiej i pomorskiej, t. I, opracowanie archiwalno – źródłoznawcze, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 8 (1964), s. 5-186.
Lückerath C.A., Paul von Rusdorf. Hochmeister des Deutschen Ordens 1422-1441 (seria: Quellen und studien zur Geschichte des Deutschen Ordens, Bd. 15, hrsg. von Klemens Wieser), Bad Godesberg 1969.
Maleczyński K., Zarys dyplomatyki polskiej wieków średnich, cz. 1, Wrocław 1951.
Prokop K.R., Biskupi pomocniczy w diecezjach polskich w dobie przedtrydenckiej (2. poł. XIII - 1. poł. XVI w.), Kraków 2002.
Regesta historico – diplomatica Ordinis S. Mariae Theutonicorum 1198-1525, pars I, vol. I, bearb. Erich Joachim, hrsg. von Walther Hubatsch, Göttingen 1948.
Skierska I., Dwór i urząd biskupi w późnośredniowiecznej diecezji poznańskiej, „Roczniki Historyczne”, 60 (1994) s. 185-202.
Słownik łaciny średniowiecznej w Polsce, t. 2, z. 1 (9), red. Marian Plezia, Wrocław-Kraków-Warszawa 1959;
Słownik łaciny średniowiecznej w Polsce, t. 6, z. 7 (51), red. Krystyna Weyssenhoff-Brożkowa, Kraków 1992.
Suchodolska E., Kancelarie na Mazowszu w latach 1248-1345. Ośrodki zarządzania i kultury, Warszawa 1977.
Sułkowska-Kurasiowa I., Dokumenty królewskie i ich funkcja w państwie polskim za Andegawenów i pierwszych Jagiellonów (1370-1444), Warszawa 1977.
Sułkowska-Kurasiowa I., Polska kancelaria królewska w latach 1447-1506, Wrocław 1967.
Szweda A., Listy króla Polski Kazimierza Jagiellończyka do wielkich mistrzów zakonu krzyżackiego z lat 1447-1454, w: Bitwa pod Chojnicami 18 IX 1454 r. w tradycji historycznej i lokalnej, red. J. Knopek, B. Kuffel, Chojnice 2004, s. 14-32.
Szweda A., Listy Władysława Jagiełły do wielkich mistrzów krzyżackich w latach 1386-1434, w: Tekst źródła – krytyka, interpretacja, red. B. Trelińska, Warszawa 2005, s. 253-272.
Szweda A., Organizacja i technika dyplomacji polskiej w stosunkach z zakonem krzyżackim w Prusach w latach 1386-1454, Toruń 2009.
Szweda A., „Princeps et consiliarus Regni Poloniae”. Król i wielki mistrz w latach 1466-1497, w: Od traktatu kaliskiego do pokoju oliwskiego. Polsko-krzyżacko-pruskie stosunki dyplomatyczne w latach 1343-1660, red. A. Bues i in., Warszawa 2014, s. 241-260.
Szybkowski S., Korespondencja książąt mazowieckich z Radą Miasta Gdańska w latach 1466-1526, w: Dziedzictwo książąt mazowieckich. Stan badań i postulaty badawcze, red. J. Grabowski, R. Mroczek, P. Mrozowski, Warszawa 2017, s. 283-304.
Szybkowski S., Listy książąt mazowieckich do gdańskiej rady miejskiej (do końca wojny trzynastoletniej), „Archeion”, 113 (2012) s. 217-248.
Wilk-Woś Z., Późnośredniowieczna kancelaria arcybiskupów gnieźnieńskich (1436-1493), Łódź 2013.
Włodarski Ł., Posłowie arcybiskupów gnieźnieńskich do Prus w XV w. Przyczynek do badań nad otoczeniem prymasów Polski w późnym średniowieczu (w druku).
Instytut Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu https://orcid.org/0000-0001-8615-1835
