The first periodical of the Kielce Diocese – “Maryawita”, later known as “Jutrzenka” (1903-1907)
Andrzej Kwaśniewski
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie , Polandhttps://orcid.org/0000-0001-7174-2122
Abstract
The periodical Maryawita was published in the years 1903-1907. The periodical changed its name to “Jutrzenka” in 1906. The change was prompted by the need to separate the periodical from “Mariavites” - a religious faction which was disapproved by Pope Pius X. The Reverend Father Wincenty Bogacki was the editor and publisher of the periodical. He built a nationwide team of authors. The 50th anniversary of the proclamation of the dogma of the immaculate conception of Blessed Virgin Mary was the ultimate reason for the publication of the periodical. In 1906 “Jutrzenka” was published with two supplements “Czytelnia Niedzielna” [Sunday Reading Room] and “Tygodnik Diecezjalny” [Diocesan Weekly]. In the early years the periodical took up the topics of the Marian cult and the worship of the Blessed Sacrament. After the transformation of the year 1905, the periodical modified its publication scope and added social, political and national issues to its content. Members of the clergy, gentry and intelligentsia were the original readers of the periodical’s articles. After the addition of the subject of social issues the number of secular readers increased including peasants and laborers. The subscribers of the periodical were mainly concentrated in the Polish territories annexed by Russia, Austria and Prussia. However, some subscribers came from the European and Asian parts of Russia as well as from the United States. The periodical contributed to the development of clerical publications. It also enabled the clergy to effectively reach the public with theological, national, social and political issues.
Keywords:
press studies, religious and social publications, the Kielce Diocese, Wincenty Bogacki, Marian cult, cult of the Blessed Sacrament, Pope Leo XIII, social work, asceticism, loss of independence, Russian censorship, socialism, land ownershipReferences
Adamczyk M., Dzieniakowska J., Prasa Kielecczyzny w latach 1811-1989. Bibliografia, t. 1, 1811-1945, Kielce 1995.
Adamczyk M., Dzieniakowska J., Ludzie prasy Kielecczyzny w XIX i XX wieku. (Indeks biograficzny), Kielce 2000.
Bender R., Społeczne inicjatywy chrześcijańskie w Królestwie Polskim (1905-1918), Lu¬blin 1978.
Domański T., Postawy społeczno-polityczne duchowieństwa diecezji kieleckiej w latach 1864-1914, Kielce 2008.
Dzwonkowski R., Listy społeczne biskupów polskich 1891-1918, Paris 1974.
Firlej W., Piśmiennictwo księży diecezji kieleckiej i sandomierskiej w XIX wieku, Kielce 2011.
Gajewski S., Matulewicz Jerzy Bolesław, w: Słownik Biograficzny Katolicyzmu Społecz¬nego w Polsce, t. 2: K-P, Lublin 1994, s. 124-125.
Gorzkowski E., Wrońska-Gorzkowska R., Album kielecki. Starówka. Przewodnik, cz. 1, Kielce 1994.
Kaleta A., Polskie czasopiśmiennictwo misyjne w II Rzeczypospolitej, Kalisz 2001.
Krześniak-Firlej D., Bogacki Wincenty, w: Bibliografia piśmiennictwa profesorów Se¬minarium Kieleckiego 1727-2001. Księga jubileuszowa, oprac. D. Krześniak-Firlej, W. Firlej, A. Kaleta, Kielce 2002, s. 23-27.
Lech M., Drukarze i drukarnie z Królestwie Polskim 1869-1905. Materiały ze źródeł ar¬chiwalnych, Warszawa 1879.
Nosal Z., Zarys historii drukarń na kielecczyźnie, w: Almanach drukarstwa kielecczyzny, red. J. Butwiłło, Z. Nosal, Kielce 1969, s. 5-22.
Polskie czasopisma religijno-społeczne w XIX wieku. Materiały do katalogu, red. B. Le¬sisz, Cz. Drapińska, D. Olszewski, K. Marciniak, Warszawa-Lublin1988.
Syski A., O czasopiśmie „Maryawita” wychodzącem w Kielcach, w: Księga pamiątkowa Maryańska ku czci pięćdziesięciolecia ogłoszenia Dogmatu o Niepokalanem Poczę¬ciu Najświętszej Maryi Panny, t. 1, Lwów-Warszawa 1905, s. 282-285.
Warmiński J., „Maryawita”, w: Encyklopedia katolicka, t. 11, red. S. Wilk i in., Lublin 2006, kol. 1487-1488.
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
dr nauk humanistycznych w zakresie historii; wykładowca Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
https://orcid.org/0000-0001-7174-2122
