O zasadniczej odmienności czasu i przestrzeni

Jerzy GOŁOSZ

Zakład Filozofii Nauk Przyrodniczych, Wydział Filozofii, Instytut Filozofii, Uniwersytet Jagielloński, ul. Grodzka 52, p. 42, 31-044 Kraków , Polska

Abstrakt

Artykuł podejmuje krytyczną analizę poglądu, według którego czas stanowi kategorię podobną do przestrzeni ze względu na to, że nie istnieje upływ czasu, nie można mówić o istnieniu odrębnego momentu teraźniejszości, a byty trwają dzięki endurowaniu. Artykuł dowodzi, że argumenty zwolenników stanowisk głoszących ten pogląd, zarówno te o charakterze filozoficznym, jak i oparte na teorii względności, nie są dostatecznie silne, by przezwyciężyć argumentację przeciwną bądź przekonanie oparte na codziennym doświadczeniu. Artykuł zawiera też próbę ukazania, że dynamiczne teorie naukowe, na przykład teorię Newtona, teorię Maxwella czy teorię ewolucji, można interpretować jako opisy dynamicznego stawania się poszczególnych elementów naszego świata.

Słowa kluczowe:

prezentyzm, eternalizm, spacjalizacja czasu, upływ czasu, endurantyzm, perdurantyzm, stawanie się