Turbulencje systemu bankowego w Rosji w warunkach pandemii SARS-CoV-2

Marian Żukowski

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polska
https://orcid.org/0000-0001-5724-4952


Abstrakt

Rosja jest znaczącym eksporterem surowców energetycznych, ropy naftowej i gazu. Jej gospodarka jest w bardzo dużym stopniu uzależniona od cen światowych tych produktów. Na początku 2020 r. ceny surowców energetycznych na świecie znacząco spadły, co mocno uderzyło w gospodarkę Rosji. Jest to też czas gwałtownego rozprzestrzenia się pandemii koronawirusa SARS-CoV-2. W artykule zaprezentowano konsekwencje, które dotknęły całą gospodarkę, a także sektor bankowy. Opisano działania, jakie podjął Bank Rosji w celu ochrony sektora bankowego i klientów. Wskutek pogarszającej się sytuacji finansowej bank centralny poluzował politykę pieniężną. W ten sposób skierował na rynek dodatkowe środki finansowe. Przyjęto też zasady, które umożliwiły bankom komercyjnym złagodzenie wymagań wobec klientów starających się o kredyty. Działania Banku Rosji i polityka kredytowa banków komercyjnych, skierowane na wspieranie gospodarki i ludności, łagodzą tylko częściowo skutki pandemii koronawirusa. W perspektywie najbliższych lat skuteczność podejmowanych wysiłków będzie zależeć od czynników występujących zarówno w gospodarce światowej, jak i wewnętrznej polityce gospodarczej Rosji oraz w charakterze i dynamice zmian umożliwiających stabilizowanie sektora bankowego.

Słowa kluczowe:

gospodarka, Rosja, SARS-oV-2, Bank Rosji, sektor bankowy

Akty normatywne
Fiedieralnyj zakon ot 02.12.1990 g. N 395-1 „O bankach i bankowskoj diejatielnosti”.
Fiedieralnyj zakon ot 10.07.2002, N 86-FZ. O cientralnom bankie Rossijskoj Fiedieracii (Bankie Rossii).
Fiedieralnyj Zakon ot 03.04 2020 N 106-FZ (2020). Fiedieralnyj zakon „O wniesienii izmienienij. W Fiedieralnyj zakon „O cientralnom bankie Rossijskoj Fiedieracii (Bankie Rossii).
Publikacje Banku Rosji
Bank Rossii (2018). Likwidnost bankowskowo siektora i finansowyje rynki. Ekonomika: Fakty, ocenki, kommentarii (s. 3-5). Moskwa.
Bank Rossii (2020a). Godowoj otcziot Banka Rossii za 2019 g. (s. 16-27). Pobrano z: http:// www.cbr.ru/collection/collection/file/27873/ar_2019.pdf (17.06.2020).
Bank Rossii (2020b). Obszczije swiedienija o bankowskom siektorie. (tab. T. 24: Sektor bankowy w 2019 r.) (s. 24-25). Moskwa.
Informacionno analiticzieskij materiał. I kwartał 2020. (2020). Płatieżnyj bałans Rossii, 1(3), 6-9. Pobrano z: https://cbr.ru/Collection/Collection/File/27812/Balance_of_Payments_2020-01_3.pdf (09.08.2020).
Mieżdunarodnyje riezierwy Rossijskoj Fiedieracii (2020). Pobrano z: https://cbr.ru/ hd_base/mrrf/mrrf_m/ (22.06.2020).
Obszczije swiedienija o bankowskom siektorie. (2020). Moskwa Informacionno analiticzieskij materiał, nr 1 I kwartał (s. 2-19).
Obzor bankowskowo siektora Rossijskoj Fiedieracii. (2018). Statisticzieskije pokazatieli, tabl. 1.
Obzor bankowskowo siektora Rossijskoj Fiedieracii. (2019). Statisticzieskije pokazatieli, tabl. 1.
Obzor finansowoj stabilnosti. (2019a) Informacionno-analiticzieskij matieriał, IV kwartał 2019 -I kwartał 2020 g. (s. 12). Moskwa.
Obzor finansowoj stabilnosti. (2019b). Informacionno-analiticzieskij matieriał, IV kwartał 2019-I kwartał 2020 g. (s. 16). Moskwa. Obzor finansowoj stabilnosti. (2020a). Informacionno-analiticzieskij materiał (s. 16-24). Moskwa.
Obzor finansowoj stabilnosti (2020b), Informacionno-analiticzieskij materiał, 1(16), 40.
Literatura
Afanasiewa, O., Dubowa, S. (2016). Makroekonomiczieskuj analiz bankowskoj sfiery. Moskwa: Finansowyj Uniwiersytiet pri Prawitielstwie Rossijskoj Fiedieracii.
Aikman, D., Bridges, J., Hacioglu Hoke, S., O’Neill, C., Raja, A. (2019). Credit, capital and crises: a GDP-at-Risk approach. Bank of England, Staff Working Paper, 824, 1-64.
Andrianow, W. (2015). Infliacija; pricziny wozniknowienija i mietody riegulirowanija. Moskwa.
Associacija Rossijskich Bankow. (2020). Informacionno analiticzieskoe obozrenije, Kreditowanije niefinansowowo siektora ekonomiki. Moskwa.
Biuro Krieditnych Istorij (2019). Analiz tiendencij na rynkie krieditowanija fiziczieskich lic w 2015-2019 godach na osnowie danych. Moskwa.
Budanik, K. i in. (2019). Macroprudential stress test of the euro area banking system. Occasional Paper Series, 226, 48. Pobrano z: https://www.ecb.europa.eu/pub/ pdf/scpops/ecb.op226~5e126a8e37.en.pdf?ea1fa9245c4ba6874b042fd42620c1 5c (16.04.2020).
Byczkow, A., Podlinnykh, D. (2015). Rosijskii bankowyj siektor pod wlijanijem krizisa 2014–2015. Maładoj uczionnyj, 10(90), 548-551.
Chandrujew, A., Jepifanowa, J. (2020). Bankowskaja sistiema. Moskwa: Associacija banków Rossii. Czałowa, A. (2019). Gosudarstwiennyj dołg w stranach mira i w Rossii. Probliema ili nieobchodimost. Moskwa: Holding Finam.
Dees, S., Henry, J. Martin, E. (Eds.). (2017). STAMP€: Stress-test analytics for macroprudential purposes in the euro area (s. 17-24). Pobrano z: https://www.researchgate. net/publication/314179224_STAMP_Stress-Test_Analytics_for_Macroprudential_Purposes_in_the_euro_area#read? (14.01.2020).
Departament Stabilności Finansowej NBP. (2020). Rozwój systemu finansowego w Polsce. Pobrano z: https://www.nbp.pl/systemfinansowy/rozwoj2016_prezentacja.pdf (20.01.2020).
Filipina, F., Tołmaczew, I. (2019). Nałog na dobawliennuju stoimost. Мoskwa: RosBuch.
Igoriewna, I. (2017). Proporcii tradicionnoj diejatelnosti kommierczieskich banków. Wiestnik Finannsowowo Uniwiersytieta, 21(2), 52.
Iwasienko, A., Nikonowa, J. (2020). Makroekonomika. Moskwa.
Kamiennikow, W. S. (2015). Mieżdunarodnoje regulirowanije wnieszekonomiczieskoj diejatielnosti. Мoskwa: Izdatelstwo diełowoj i ucziebnoj litieratury.
Kitamura, T. i in. (2014). Macro stress testing at the Bank of Japan. BOJ Reports & Research Papers. Pobrano z: https://www.boj.or.jp/en/research/brp/ron_2014/data/ ron141008a.pdf (18.05.2020).
Komunikat Banka Rosii Krieditnaja organizacija u katoroi otozwana ili annulirowana licenzija na osuszczestwlienije bankowskich opieraciij, dołżna byt likwidirowana w sootwietstwii z zakonodatielstwom (b.d.). Pobrano z: https://cbr.ru/banking_sector/likvidbase/ (22.07.2020).
Larionova, I. (2013). System risks of russian banking: valuation and regulation methods. Bulletin of Financjal University, 1(73), 28.
Ławruszin, I., Afansiewa, O. (2015). Bankowskoje dieło: sowriemiennaja sistiema kreditowanija. Moskwa: Finansowaja Akademija pri Prawitielstwie Rossijskoj Fiedieracii.
Mamownikow, M., Korżeniewskij, N., Karmanow, M. (2019). Sbierdannyie. Bankowskije itogi. Moskwa: Izdatielstwo Sbierbanka.
Matieriały Sowieta Razwitija Finansowowo Rynka z 13 lipca 2020 r. (2020). Pobrano z: http://www.cbr.ru/press/event/?id=6914 (17.07.2020).
Ministierstwo Ekonomiczieskowo Razwitija. (2020a). Kliucziewyje naprawlienija diejatielnosti Minekonomrazwitija Rossii w sfierie makroekonomiki. Pobrano z: https://www.economy.gov.ru/material/directions/makroec/ (16.07.2020).
Ministierstwo Ekonomiczieskowo Razwitija. (2020b). Kliucziewyje naprawlienija diejatielnosti Minekonomrazwitija Rossii w sfierie makroekonomiki. Pobrano z: https://www.economy.gov.ru/material/file/d80f613a522c1bb9b96d7769303f7ace/200717_1.pdf (17.07.2020).
Ministierstwo Ekonomiczieskowo Razwitija. (2020c). Kliucziewyje naprawlienija diejatielnosti Minekonomrazwitija Rossii w sfierie makroekonomiki (s. 2). Pobrano z: https://www.economy.gov.ru/material/file/cd5f022ea67a390179e34f08db68e58e/20200522_.pdf (18.07.2020).
Ministierstwo Ekonomiczieskowo Razwitija. (2020c). Makroekonomika w sowriemiennych usłowijach. Pobrano z: https://www.economy.gov.ru/material/directions/ makroec/ (22.07.2020).
Ministerstwo Ekonomiczieskowo Razwitija. (2020d). O dynamikie promyszliennowo razwitija. Pobrano z: https://www.economy.gov.ru/material/file/cd-5f022ea67a390179e34f08db68e58e/20200522_.pdf (14.07.2020).
Ministierstwo Finansow. (2020a). Gosudarstwiennyj wniesznij dołg Rossijskoj Fiedieracii. Pobrano z: https://minfin.gov.ru/ru/perfomance/public_debt/external/ (27.07.2020).
Ministierstwo Finansow. (2020b). Gosudarstwiennyj wniesznij dołg Rossijskoj Fiedieracii. Pobrano z: https://minfin.gov.ru/ru/perfomance/public_debt/internal/structure/ total/ (27.07.2020).
Nabiullina E. (2020). Tiekuszczaja situacija i stabilizacijonnyje miery, Press Konfieiencija, Bank Rossii, 24 ijulija 2020 g. Pobrano z: https://cbr.ru/info_2020/press_info2020/ (09.08.2020).
Niedostatocznyj urowień kapitalizacii bankowskowo siektora. (b.d.). W: Sistiemnyje riski i aktualnyje problemy sowriemiennoj rossijskoj bankowskoj sistiemy (s. 16-17). Pobrano z: https://xn--90ab5f.xn--p1ai/common/upload/files/veb/analytics/ fld/20121203bank.pdf (12.07.2020).
Novoselova, M., Miroshnikova, L. Onoshko, O. (2015). Stratiegija sokraszczienija diejatielnosti kommerczieskich bankow. Izwiestija Irkutskoj Gosudarstwiennoj Ekonommiczieskoj Akademii, 5, 827-833. doi: 10.17150/1999-3541.2015.25(5)
Pojmanowa, L. (2018). Moszennicziestwo w bankowskoj sfierie. Irkutskij Gosudarstwiennyj Uniwiersytet, 2, 86-87.
Połbin, A., Sinielnikow-Muryliew, S., Trunin, P. (2020). Ekonomiczieskij krizis 2020 g.: pricziny i miery po jewo preodolieniuju i dalniejsziemu razwitiju Rossii. Woprosy Ekonomiki, 2, 34-44. doi: 10.32609/0042-8736-2020-6
RosStat (2020a). O proizwodstwie i ispolzowaniju wałowo wniutriennowo produkta. (Fiedieralnaja Służba Gosudarstwiennoj Statistiki). Pobrano z: https://www.gks. ru/bgd/free/B04_03/IssWWW.exe/Stg/d05/19.htm (12.07.2020). RosStat (2020b). Rynok truda, zaniatost i zarabatnaja płata. Pobrano z: https://www.gks. ru/labor_market_employment_salaries?print=1 (16.07.2020).
RosStat (2020c). Urowień biezraboticy w Rossii. Pobrano z: https://visasam.ru/russia/ rabotavrf/bezrabotica-v-rossii.html (10.07.2020).
Sinielnikowa-Muryliewa, E., Grebienkina, A. (2020). Diskussija ob optimalnosti cielewowo urownia infliacii. Moskwa: Wiestnik Moskowskowo Uniwiersytieta im. Łomonosowa.
Skobielkin, D. (2019). Komunikat Banku Rossii, 17 ijunija 2019 g, Moskwa. Pobrano z: https://cbr.ru/press/event/?id=5034 (16.06.2020).
Stiepanczenko, A. (2019). Prawowoje regulirowanije grażdanskowo oborota inostrannoj waliuty w Rossii. Moskwa.
Turdyjewa, N. (2020). Wozdiejstwieje szokow usłowij targowli na rossijskuju ekonomiku. Dieńgi i Kriedit, 2, 43.
Uhlig, H. (2005). What are the effects of monetary policy on output? Results from an agnostic identification procedure. Journal of Monetary Economics, 52(2), 381-419.
Visanam (2020). Statistika i urowień biezraboticy w Rossii. Pobrano z: https://visasam. ru/russia/rabotavrf/bezrabotica-v-rossii.html (10.07.2020).
VnieshEkonomBank (2020). Makroanalitics – analiticzieskaja ocenka. Pobrano z: https:// xn--90ab5f.xn-p1ai/common/upload/files/veb/analytics/macro/201107b.pdf (28.06.2020).
Yandex (2020a). Skolko dienieg połuczit każdyj żitiel Rossii. Pobrano z: https://zen.yandex. ru/media/investingjust/skolko-zarabatyvaiut-rossiiane-v-2020-godu-po-versii--rosstat-5f1547ebf3d6245056357cb2 (10 07 2020).
Yandex (2020b). Gosudarstwiennyj bank Rossii – kakije diengi uprawliajutsia gosudarstwom. Pobrano z: yandex.ru/media/id/5ada408f1410c3a7dd480668/banki-s--gosudarstvennym-uchastiem-spisok-2018-5adaeab3bce67e90d2a45f08?utm_ source=serp (18.07.2020).
Zubkow, I. (2020) Ekonomisty ocenili potiery ekonomiki Rossii ot koronawirusa. Rossijskaja gazieta, 12.04.2020, 4.
Pobierz

Opublikowane
2021-02-22


Żukowski, M. (2021). Turbulencje systemu bankowego w Rosji w warunkach pandemii SARS-CoV-2. Przegląd Prawno-Ekonomiczny, (4), 87–107. https://doi.org/10.31743/ppe.10673

Marian Żukowski  marian.zukowski@wp.pl
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0001-5724-4952



Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.