Wakacje kredytowe dla przedsiębiorstw w kontekście skutków SARS-CoV-2 a forbearance

Zbigniew Korzeb

Politechnika Białostocka , Polska
https://orcid.org/0000-0001-9690-3842

Paweł Niedziółka

Szkoła Główna Handlowa w Warszawie , Polska
https://orcid.org/0000-0002-1659-7310


Abstrakt

Jedną z pierwszych reakcji na lockdown spowodowany rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 były moratoria na obsługę zadłużenia. Jak pokazuje analiza przeprowadzona w niniejszym artykule, warunki wakacji kredytowych w poszczególnych państwach europejskich istotnie różniły się, a w niektórych z nich w ogóle nie zdecydowano się na tę formę wsparcia. Różnice dotyczyły przede wszystkim okresu zawieszenia obsługi długu, spektrum uprawnionych kredytobiorcow oraz sposobu wdrażania instrumentu (w drodze ustawy lub jako efekt porozumienia pomiędzy bankami). W niniejszym artykule, w którym bardziej szczegółowo przedstawiono formułę wdrożoną w Polsce, autorzy podjęli próbę odpowiedzi na następujące pytania badawcze:
− Czy oprócz doraźnych korzyści dla kredytobiorców i gospodarki z tytułu odroczenia obsługi długu istnieją potencjalne negatywne konsekwencje wakacji kredytowych, zarówno dla sektora bankowego, jak i kredytobiorców?
− Czy wakacje kredytowe, będące formą restrukturyzacji zadłużenia, mieszczą się w definicji forbearance i w związku z tym generują dla banków negatywne skutki, choćby w postaci konieczności przedstawienia w sprawozdawczości faktu pogorszenia jakości portfela?
Według wiedzy autorów jest to pierwsze syntetyczne opracowanie stanowiące swego rodzaju analizę komparatywną instrumentów wsparcia w postaci wakacji kredytowych, które zastosowano w wybranych państwach europejskich (nie licząc prezentacji dokonywanych przez firmy consultingowe).

Słowa kluczowe:

ryzyko kredytowe, wakacje kredytowe, SARS-CoV-2, forbearance



Allen&Overy. (2020). Covid-19-Coronavirus measures implementing forbearance, deferral and/or suspension for debt obligations. Retrieved from https://www.allenovery.com/en-gb/global/news-and-insights/publications/covid-19-coronavirus-global-survey-of-moratoria-and-forbearance-measures (10.08.2020).

BBVA. (2020). Spanish banks offer deferrals for customers affected by the coronavirus outbreak. Retrieved from https://www.bbva.com/en/es/spanish-banks-offer-deferrals-for-customers-affected-by-the-coronavirus-outbreak/ (13.07.2020).

Bank for International Settlements. (2015). Revised Pillar 3 disclosure requirements, (p. 21). Retrieved from https://www.bis.org/bcbs/publ/d309.pdf (10.09.2020).

Bank for International Settlements. (2016). Prudential treatment of problem assets – definitions of non-performing exposures and forbearance (pp. 1-45). Retrieved from https://www.bis.org/bcbs/publ/d403.pdf (10.09.2020).

Brečka, L. (2020). Czech Republic & LEX COVID in detail & Changes to Loan Repayments. Retrieved from https://www.twobirds.com/en/news/articles/2020/czech-republic/czech-republic-and-lex-covid-in-detail-and-changes-to-loan-repayments (17.08.2020).

Coelho, R., Zamil, R. (2020). Payment holidays in the age of Covid: implications for loan valuations, market trust and financial stability. FSI Briefs, 8, 1-10. Retrieved from https://www.bis.org/fsi/fsibriefs8.pdf (30.07.2020).

Deloitte. (2020a). Act on the deferment of loan repayment. Retrieved from https://www2.deloitte.com/cz/en/pages/legal/articles/act-on-the-deferment-of-loan-repayment.html (09.09.2020).

Deloitte. (2020b). Forbearance, collections and COVID-19 . he ten things that banks have to get right during the pandemic and beyond. Retrieved from https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/uk/Documents/risk/deloitte-uk-forbearance-collections-and-covid-19.pdf (10.09.2020).

European Banking Authority. (2013). EBA publishes final draft technical standards on NPLs and Forbearance reporting requirements. Retrieved from https://eba.europa.eu/eba-publishes-final-draft-technical-standards-on-npls-and-forbearance-reporting-requirements (10.09.2020).

European Commission. (2020). Policy measures taken against the spread and impact of the coronavirus – 14 April 2020 (pp. 1-56). Retrieved from https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/policy_measures_taken_against_the_spread_and_impact_of_the_coronavirus_14042020.pdf (10.09.2020).

European Securities and Markets Authority. (2012). Publiczne stanowisko ESMA w sprawie podejścia dotyczącego forbearance w sprawozdaniach finansowych instytucji finansowych, sporządzonych zgodnie z MSSF (ESMA/2012/853) (pp. 1-8). Retrieved from https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/2012-853_Forbearance_statement_57465.pdf (10.09.2020).

Financial Conduct Authority. (2020a). FCA confirms support for customers who are struggling to pay their mortgage due to coronavirus. Retrieved from https://www.fca.org.uk/news/press-releases/fca-confirms-support-customers-who-are-struggling-pay-their-mortgage-due-coronavirus (23.08.2020).

Financial Conduct Authority. (2020b). Mortgages and coronavirus: updated guidance for firms. Retrieved from https://www.fca.org.uk/publications/finalised-guidance/mortgages-and-coronavirus-updated-guidance-firms (14.08.2020).

Gałązka P. (2020). Koronawirus: Wytyczne EBA w sprawie moratoriów kredytowych, Związek Bankow Polskich. Retrieved from https://alebank.pl/koronawirus-wytyczne-eba-w-sprawie-moratoriow-kredytowych/ (13.08.2020).

International Monetary Fund. (2020). Policy responses to COVID-19, International Monetary Fund. Retrieved from https://www.imf.org/en/Topics/imf-and-covid19/Policy-Responses-to-COVID-19#U (10.09.2020).

Korzeb, Z., Niedziołka, P. (2020). Resistance of commercial banks to the crisis caused by the COVID-19 pandemic. The case of Poland. Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy, 15(2), 205-234. doi: https://doi.org/10.24136/eq.2020.010

Kulińska-Sadłocha, E., Marcinkowska, M., Szambelańczyk, J. (2020). The impact of pandemic risk on the activity of banks based on the Polish banking sector in the face of COVID-19. Bezpieczny Bank, 2(79), 31-59.

Le Bret, B. (2020). French measures implemented to mitigate the effects of COVID-19 pandemic over businesses. Retrieved from https://www.gide.com/en/news/frenchmeasures-implemented-to-mitigate-the-effects-of-covid-19-pandemic-overbusinesses (15.09.2020).

Niedziołka, P. (2015). Kowenanty finansowe jako narzędzia zarządzania i ograniczania ryzyka kredytowego. W: M.S. Wiatr (red.), Bankowość korporacyjna (pp. 181-182) (wyd. 2 zm. i rozszerz.). Warszawa: Difin.

PKO BP. (2019). Raport roczny Banku PKO BP SA za rok 2018. Retrieved from http://www.raportroczny2018.pkobp.pl/pko-bp-w-2018r/ (02.09.2020).

Pogorzelski, G. (2014). Szacowanie strat kredytowych w banku komercyjnym – wybrane aspekty tworzenia i funkcjonowania rezerw. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów”, 140.

Ruvolo, A. G., Izzi, A., E. (2020). Italian Banking & Finance: Emergency Legislation for Coronavirus Disease 2019. Retrieved from https://www.lexology.com/library/detail.aspx?g=caf9df06-d752-41be-bfd2-c1da36d4cdd7 (06.08.2020).

Von Hermanni, K. (2020). Coronavirus: German companies must continue to pay off loans. Retrieved from https://www.pinsentmasons.com/out-law/news/coronakrise-bundestag-entscheidet-ueber-neue-regel-zur-stundung-von-mieten-unddarlehen (03.09.2020).

Wiatr, M. S. (2008). Zarządzanie indywidualnym ryzykiem kredytowym. Elementy systemu. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.

Związek Bankow Polskich. (2020). Komunikat ZBP w sprawie działań pomocowych podejmowanych przez banki w związku z pandemią koronawirusa COVID 19. Retrieved from https://www.zbp.pl/Aktualnosci/Wydarzenia/Komunikat-ZBP-w-sprawie-dzialan-pomocowych-podejmowanych-przez-banki (10.07.2020).


Opublikowane
2021-02-22


Korzeb, Z., & Niedziółka, P. (2021). Wakacje kredytowe dla przedsiębiorstw w kontekście skutków SARS-CoV-2 a forbearance. Przegląd Prawno-Ekonomiczny, (4), 55–71. https://doi.org/10.31743/ppe.11025

Zbigniew Korzeb  z.korzeb@pb.edu.pl
Politechnika Białostocka https://orcid.org/0000-0001-9690-3842
Paweł Niedziółka 
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie https://orcid.org/0000-0002-1659-7310


Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.