Narzędzia polityki fiskalnej wspierające innowacyjność małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce
Abstrakt
Sektor małych i średnich przedsiębiorstw stanowi kluczowy element polskiej gospodarki. W związku z tym głównym celem polityki gospodarczej państwa powinno być podnoszenie potencjału innowacyjnego MSP. Kluczową rolę w tym zakresie odgrywają narzędzia polityki fiskalnej, takie jak dotacje, ulga B+R, Innovation Box i zamówienia publiczne. Duże znaczenie dla finansowania działań innowacyjnych MSP mają fundusze unijne. Celem pracy jest przedstawienie pojęcia innowacji oraz podkreślenie ich roli w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa na konkurencyjnym rynku. Scharakteryzowano sektor MSP w Polsce. Przede wszystkim skupiono się na narzędziach polityki fiskalnej wspierających innowacyjność tego sektora. W pracy wykorzystano analizę literatury oraz raporty dotyczące MSP w Polsce. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, ze zarówno władze unijne, jak i polskie zauważają potrzebę wspierania działalności innowacyjnej MSP, stosując m.in. narzędzia polityki fiskalnej. Pomimo tego poziom innowacyjności tych przedsiębiorstw jest stosunkowo niski, a znajomość zachęt finansowych niewielka.
Słowa kluczowe:
Innowacje, MSP, ulga B R, IP BoxBibliografia
Ayming. (2019). Ulga B+R, Małymi krokami do większej innowacyjność. Pobrano z https://www.ayming.pl/wp-content/uploads/sites/16/2019/09/Raport-Ayming-Ulga-BR-2019.pdf (31.01.2021).
Bogdanienko, J. (red.). (1998). Zarządzanie innowacjami: wybrane problemy: praca zbiorowa. Warszawa: Szkoła Główna Handlowa.
Chemmanur, T. J., Gupta, M., Simonyan, K. (2020). Top Management Team Quality and Innovation in Venture-Backed Private Firms and IPO Market Rewards to Innovative Activity. Entrepreneurship Theory and Practice.
Chemmanur, T.J., Loutskina, E., Tian, X. (2014). Corporate Venture Capital, Value Creation, and Innovation. Review of Financial Studies, 27 (8), 2434–2473.
Cornell University, INSEAD, World Intellectual Property Organization. (2020). Global Innovation Index 2020: who will finance innovation?.
Czarnitzki, D., Kraft, K. (2012). Spillovers of innovation activities and their profitability. Oxford Economic Papers, 64 (2), 302-322.
Dahlke, J., Bogner, K., Becker, M., Schlaile, M. P., Pyka, A., Ebersberger, B. (2021). Crisis-driven innovation and fundamental human needs: A typological framework of rapid-response COVID-19 innovations. Technological Forecasting and Social Change, 169, 120799.
Decyk, K., Juchniewicz, M. (2016). Cechy innowacji oraz źródła pomysłów działalności innowacyjnej mikroprzedsiębiorstw. Przegląd Organizacji, 11, 15-20.
Desyllas, P., Sako, M. (2013). Profiting from business model innovation: Evidence from Pay-As-You-Drive auto insurance. Research Policy, 42 (1), 101-116.
Drucker, P. (2014). Innovation and entrepreneurship. Routledge.
Ebersberger, B., Kuckertz, A. (2021). Hop to it! The impact of organization type on innovation response time to the COVID-19 crisis. Journal of Business Research, 124, 126-135.
ec.europa.eu
Elings, G. (2020). The relationship between R&D expenditures, patents granted and firm performance in European high-tech industries. Radboud University.
European Commission. (2020). European Innovation Scoreboard 2020. Methodology Report.
EY. (2020). Worldwide R&D Incentives Reference Guide. Pobrano z https://www.ey.com/en_gl/tax-guides/worldwide-r-and-d-incentives-reference-guide-2020 (04.05.2021).
Gault, F. (2018). Defining and measuring innovation in all sectors of the economy. Research policy, 47(3), 617-622.
Hall, B. H. (2019). Is there a role for patents in the financing of new innovative firms? Industrial and Corporate Change. Oxford University Press 28,3, 657-680.
Hasan, F. S., Almubarak, M. M. S., Ahmed, A. (2016). Factors influencing women entrepreneurs’ performance in SMEs. World Journal of Entrepreneurship, Management and Sustainable Development, 12, 82-101.
Hilmersson, F. P., Hilmersson, M. (2021). Networking to accelerate the pace of SME innovations. Journal of Innovation & Knowledge, 6(1), 43-49.
Holgersson, M. (2013). Patent management in entrepreneurial SMEs: a literature review and an empirical study of innovation appropriation, patent propensity, and motives. R&D Management, 43(1), 21-36.
II filar: Finansowanie przedsiębiorstw. Pobrano z https://www.gov.pl/web/tarczaantykryzysowa/finansowanie-przedsiebiorstw (03.05.2021).
Jabłoński, M. M. (2013). Kształtowanie modeli biznesu w procesie kreacji wartości przedsiębiorstw (t. 10). Warszawa: Difin.
Janasz, W., Janasz, K., Prozorowicz, M., Świadek, A., Wiśniewska, J. (2002). Determinanty innowacyjności przedsiębiorstw (s. 406). Rozprawy i Studia/Uniwersytet Szczeciński. Szczecin: Wyd. Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
Janiszewska, M., Janiszewski, J. (2020). Wykorzystanie regulacji podatkowych w działalności innowacyjnej polskich przedsiębiorców, Studia BAS, 1(61), 51-73.
Kahn, K. B. (2018). Understanding innovation. Business Horizons, 61(3), 453-460.
Kardas, M. (2016). Zamówienia publiczne jako instrument polityki innowacyjnej. Zarządzanie Publiczne, (35), 32-46.
KE. (2020). Horyzont Europa: inwestycje, które kształtują naszą przyszłość. Pobrano z https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/horizon_europe_pl_-_inwestycje_ktore_ksztaltuja_nasza_przyszlosc.pdf (31.01.2021).
Kopaliński, W. (2007). Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem, Warszawa: Oficyna wydawnicza Rytm.
KPMG, (2019), Wsparcie dla działalności innowacyjnej – narzędzia podatkowe. Jak przedsiębiorstwa prowadzą działalność B+R. Pobrano z https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/pl/pdf/2019/03/pl-Wsparcie-dla-dzialalnosci-innowacyjnej-narzedzia-podatkowe.pdf (31.01.2021).
Kraśnicka, T. (2013). Innowacje a wyniki firm produkcyjnych. Zarządzanie i finanse, 4(1), 111-128.
Kuratko, D. F. (2009). Introduction to entrepreneurship. Australia and UK: South-Western.
Mazur-Wierzbicka, E. (2015). Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w Polsce. Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie, 1, 97-109.
MF, (2019). Objaśnienia podatkowe ministra finansów z 15 lipca 2019 r., dotyczące preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP BOX.
Motyka, S. (2011). Pomiar innowacyjności przedsiębiorstwa. Komputerowo zintegrowane zarządzanie, 2. 160-168.
Nasution, H. N., Mavondo, F. T., Matanda, M. J., Ndubisi, N. O. (2011). Entrepreneurship: Its relationship with market orientation and learning orientation and as antecedents to innovation and customer value. Industrial marketing management, 40(3), 336-345.
Neuhäusler, P., Frietsch, R., Schubert, T., Blind, K. (2011). Patents and the financial performance of firms-An analysis based on stock market data. Fraunhofer ISI Discussion Papers-Innovation Systems and Policy Analysis, 28, 1-30.
OECD. (2018). Guidelines for Collecting, Reporting and Using Data on Innovation, Paris-Luxembourg: OECD Publishing – Eurostat.
PARP. (2020a). Monitoring innowacyjności polskich przedsiębiorstw. Wyniki III edycja badania 2020.
PARP. (2020b). Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce 2020.
PE. (2020). Polityka innowacyjności. Pobrano z https://www.europarl.europa.eu/ftu/pdf/pl/FTU_2.4.6.pdf (31.01.2021).
Pichlak, M. (2012). Otwarte innowacje jako nowy paradygmat w zarządzaniu innowacjami. Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie/Politechnika Śląska, 60, 281-292.
Porter, M.E., (1980). Competitive Strategy: Techniques for Analyzing Industries and Competitors. New York: The Free Press.
Porter, M.E., (1985). Cometitive Advantage Creating and Sustaining Superior Performance. New York: The Free Press.
Romanowska, M. (2016). Determinanty innowacyjności polskich przedsiębiorstw. Przegląd Organizacji, 2 (913), 29-35,
Sawicki, P. (2019). Rozwój MSP w kontekście unijnego wsparcia w perspektywie 2014-2020-dylematy i wyzwania. Zeszyty Naukowe ZPSB Firma i Rynek, 1 (55), 49-64.
Schippers, M. C., West, M. A., Dawson, J. F., (2015). Team Reflexivity and Innovation: The Modera-ting Role of Team Context. Journal of Management, 41/3, 769-788.
Schumpeter, J.A. (1960). Teoria rozwoju gospodarczego. Warszawa: PWN.
Seru, A. (2014). Firm Boundaries Matter: Evidence from Conglomerates and R&D Activity. Journal of Financial Economics, 111 (2), 381–405.
Sobolewski, H., & Wściubiak, Ł. (2017). Innowacje a wyniki przedsiębiorstwa: wybrane aspekty badawcze. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 85, 433-441.
Stawicka, M. (2017). Bariery innowacyjności małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce. Journal of Modern Science, 33(2), 247-260.
Szczepaniak, I. (2009). Rola małych i średnich przedsiębiorstw w gospodarce (na przykładzie przemysłu spożywczego). Equilibrium. Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy, 2(1), 71-81.
Wiśniewska, J. (2018). Aktywność innowacyjna przedsiębiorstw w Polsce na tle Unii Europejskiej. Marketing i Rynek, 9 (CD), 982-995.
www.bloomberg.com
Zegarowicz, Ł. (2016). Ulga na B+ R–ocena zmian w zakresie podatkowego wsparcia działalności innowacyjnej w Polsce. Optimum. Economic Studies, 84(6), 123-141.
Ziętek-Kwaśniewska, K. (2020). Nakłady na działalność badawczo‑rozwojową w Polsce na tle państw Unii Europejskiej. Studia BAS, (1), 9-25.
Zimmerling, A., Chen, X. (2021). Innovation and possible long-term impact driven by COVID-19: Manufacturing, personal protective equipment and digital technologies. Technology in Society, 65, 101541.
Zuzek, D. K., Paluch, Ł. (2016). Wpływ działalności innowacyjnej na konkurencyjność sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce. Marketing i Rynek, 10, 632-642.
Bogdanienko, J. (red.). (1998). Zarządzanie innowacjami: wybrane problemy: praca zbiorowa. Warszawa: Szkoła Główna Handlowa.
Chemmanur, T. J., Gupta, M., Simonyan, K. (2020). Top Management Team Quality and Innovation in Venture-Backed Private Firms and IPO Market Rewards to Innovative Activity. Entrepreneurship Theory and Practice.
Chemmanur, T.J., Loutskina, E., Tian, X. (2014). Corporate Venture Capital, Value Creation, and Innovation. Review of Financial Studies, 27 (8), 2434–2473.
Cornell University, INSEAD, World Intellectual Property Organization. (2020). Global Innovation Index 2020: who will finance innovation?.
Czarnitzki, D., Kraft, K. (2012). Spillovers of innovation activities and their profitability. Oxford Economic Papers, 64 (2), 302-322.
Dahlke, J., Bogner, K., Becker, M., Schlaile, M. P., Pyka, A., Ebersberger, B. (2021). Crisis-driven innovation and fundamental human needs: A typological framework of rapid-response COVID-19 innovations. Technological Forecasting and Social Change, 169, 120799.
Decyk, K., Juchniewicz, M. (2016). Cechy innowacji oraz źródła pomysłów działalności innowacyjnej mikroprzedsiębiorstw. Przegląd Organizacji, 11, 15-20.
Desyllas, P., Sako, M. (2013). Profiting from business model innovation: Evidence from Pay-As-You-Drive auto insurance. Research Policy, 42 (1), 101-116.
Drucker, P. (2014). Innovation and entrepreneurship. Routledge.
Ebersberger, B., Kuckertz, A. (2021). Hop to it! The impact of organization type on innovation response time to the COVID-19 crisis. Journal of Business Research, 124, 126-135.
ec.europa.eu
Elings, G. (2020). The relationship between R&D expenditures, patents granted and firm performance in European high-tech industries. Radboud University.
European Commission. (2020). European Innovation Scoreboard 2020. Methodology Report.
EY. (2020). Worldwide R&D Incentives Reference Guide. Pobrano z https://www.ey.com/en_gl/tax-guides/worldwide-r-and-d-incentives-reference-guide-2020 (04.05.2021).
Gault, F. (2018). Defining and measuring innovation in all sectors of the economy. Research policy, 47(3), 617-622.
Hall, B. H. (2019). Is there a role for patents in the financing of new innovative firms? Industrial and Corporate Change. Oxford University Press 28,3, 657-680.
Hasan, F. S., Almubarak, M. M. S., Ahmed, A. (2016). Factors influencing women entrepreneurs’ performance in SMEs. World Journal of Entrepreneurship, Management and Sustainable Development, 12, 82-101.
Hilmersson, F. P., Hilmersson, M. (2021). Networking to accelerate the pace of SME innovations. Journal of Innovation & Knowledge, 6(1), 43-49.
Holgersson, M. (2013). Patent management in entrepreneurial SMEs: a literature review and an empirical study of innovation appropriation, patent propensity, and motives. R&D Management, 43(1), 21-36.
II filar: Finansowanie przedsiębiorstw. Pobrano z https://www.gov.pl/web/tarczaantykryzysowa/finansowanie-przedsiebiorstw (03.05.2021).
Jabłoński, M. M. (2013). Kształtowanie modeli biznesu w procesie kreacji wartości przedsiębiorstw (t. 10). Warszawa: Difin.
Janasz, W., Janasz, K., Prozorowicz, M., Świadek, A., Wiśniewska, J. (2002). Determinanty innowacyjności przedsiębiorstw (s. 406). Rozprawy i Studia/Uniwersytet Szczeciński. Szczecin: Wyd. Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
Janiszewska, M., Janiszewski, J. (2020). Wykorzystanie regulacji podatkowych w działalności innowacyjnej polskich przedsiębiorców, Studia BAS, 1(61), 51-73.
Kahn, K. B. (2018). Understanding innovation. Business Horizons, 61(3), 453-460.
Kardas, M. (2016). Zamówienia publiczne jako instrument polityki innowacyjnej. Zarządzanie Publiczne, (35), 32-46.
KE. (2020). Horyzont Europa: inwestycje, które kształtują naszą przyszłość. Pobrano z https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/horizon_europe_pl_-_inwestycje_ktore_ksztaltuja_nasza_przyszlosc.pdf (31.01.2021).
Kopaliński, W. (2007). Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem, Warszawa: Oficyna wydawnicza Rytm.
KPMG, (2019), Wsparcie dla działalności innowacyjnej – narzędzia podatkowe. Jak przedsiębiorstwa prowadzą działalność B+R. Pobrano z https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/pl/pdf/2019/03/pl-Wsparcie-dla-dzialalnosci-innowacyjnej-narzedzia-podatkowe.pdf (31.01.2021).
Kraśnicka, T. (2013). Innowacje a wyniki firm produkcyjnych. Zarządzanie i finanse, 4(1), 111-128.
Kuratko, D. F. (2009). Introduction to entrepreneurship. Australia and UK: South-Western.
Mazur-Wierzbicka, E. (2015). Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w Polsce. Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie, 1, 97-109.
MF, (2019). Objaśnienia podatkowe ministra finansów z 15 lipca 2019 r., dotyczące preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP BOX.
Motyka, S. (2011). Pomiar innowacyjności przedsiębiorstwa. Komputerowo zintegrowane zarządzanie, 2. 160-168.
Nasution, H. N., Mavondo, F. T., Matanda, M. J., Ndubisi, N. O. (2011). Entrepreneurship: Its relationship with market orientation and learning orientation and as antecedents to innovation and customer value. Industrial marketing management, 40(3), 336-345.
Neuhäusler, P., Frietsch, R., Schubert, T., Blind, K. (2011). Patents and the financial performance of firms-An analysis based on stock market data. Fraunhofer ISI Discussion Papers-Innovation Systems and Policy Analysis, 28, 1-30.
OECD. (2018). Guidelines for Collecting, Reporting and Using Data on Innovation, Paris-Luxembourg: OECD Publishing – Eurostat.
PARP. (2020a). Monitoring innowacyjności polskich przedsiębiorstw. Wyniki III edycja badania 2020.
PARP. (2020b). Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce 2020.
PE. (2020). Polityka innowacyjności. Pobrano z https://www.europarl.europa.eu/ftu/pdf/pl/FTU_2.4.6.pdf (31.01.2021).
Pichlak, M. (2012). Otwarte innowacje jako nowy paradygmat w zarządzaniu innowacjami. Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie/Politechnika Śląska, 60, 281-292.
Porter, M.E., (1980). Competitive Strategy: Techniques for Analyzing Industries and Competitors. New York: The Free Press.
Porter, M.E., (1985). Cometitive Advantage Creating and Sustaining Superior Performance. New York: The Free Press.
Romanowska, M. (2016). Determinanty innowacyjności polskich przedsiębiorstw. Przegląd Organizacji, 2 (913), 29-35,
Sawicki, P. (2019). Rozwój MSP w kontekście unijnego wsparcia w perspektywie 2014-2020-dylematy i wyzwania. Zeszyty Naukowe ZPSB Firma i Rynek, 1 (55), 49-64.
Schippers, M. C., West, M. A., Dawson, J. F., (2015). Team Reflexivity and Innovation: The Modera-ting Role of Team Context. Journal of Management, 41/3, 769-788.
Schumpeter, J.A. (1960). Teoria rozwoju gospodarczego. Warszawa: PWN.
Seru, A. (2014). Firm Boundaries Matter: Evidence from Conglomerates and R&D Activity. Journal of Financial Economics, 111 (2), 381–405.
Sobolewski, H., & Wściubiak, Ł. (2017). Innowacje a wyniki przedsiębiorstwa: wybrane aspekty badawcze. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 85, 433-441.
Stawicka, M. (2017). Bariery innowacyjności małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce. Journal of Modern Science, 33(2), 247-260.
Szczepaniak, I. (2009). Rola małych i średnich przedsiębiorstw w gospodarce (na przykładzie przemysłu spożywczego). Equilibrium. Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy, 2(1), 71-81.
Wiśniewska, J. (2018). Aktywność innowacyjna przedsiębiorstw w Polsce na tle Unii Europejskiej. Marketing i Rynek, 9 (CD), 982-995.
www.bloomberg.com
Zegarowicz, Ł. (2016). Ulga na B+ R–ocena zmian w zakresie podatkowego wsparcia działalności innowacyjnej w Polsce. Optimum. Economic Studies, 84(6), 123-141.
Ziętek-Kwaśniewska, K. (2020). Nakłady na działalność badawczo‑rozwojową w Polsce na tle państw Unii Europejskiej. Studia BAS, (1), 9-25.
Zimmerling, A., Chen, X. (2021). Innovation and possible long-term impact driven by COVID-19: Manufacturing, personal protective equipment and digital technologies. Technology in Society, 65, 101541.
Zuzek, D. K., Paluch, Ł. (2016). Wpływ działalności innowacyjnej na konkurencyjność sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce. Marketing i Rynek, 10, 632-642.
Szuper, K. (2021). Narzędzia polityki fiskalnej wspierające innowacyjność małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce. Przegląd Prawno-Ekonomiczny, (2), 55–70. https://doi.org/10.31743/ppe.12306
