Kryzysy (neo)liberalizmu a funkcjonowanie reżimów międzynarodowych

Artur Niedźwiecki

Uniwersytet Łódzki , Polska
https://orcid.org/0000-0002-2683-5319


Abstrakt

W artykule skoncentrowano się na analizie funkcjonowania idei neoliberalnych w kontekście rozmaitych kryzysów dotykających aktualnie Zachód. Jego hipotezą jest stwierdzenie, że neoliberalizm – będąc doktryną tam uformowaną – przyczynia się do stopniowej transformacji struktur świata zachodniego, których znaczenie polityczno-gospodarcze – w wyniku zachodzących zmian – sukcesywnie się obniża. Ze względu na rosnące nierówności społeczne architektura społeczno-gospodarcza Zachodu upodabnia się coraz bardziej do gremiów, które do tej pory występowały na obszarach peryferyjnych. Dostrzeganą tam reakcją na powyższy fenomen jest m.in. wzrost znaczenia radykalizmów, które kontestują zastane paradygmaty w dziedzinie polityki i ekonomii. Mimo licznych kryzysów dotykających zachodnie struktury władzy i gospodarki nadal zauważyć można tam dominację analizowanej ideologii. Coraz częściej do głosu dochodzi jednak przekonanie o końcu neoliberalnej ery w stosunkach międzynarodowych, prowadzącym potencjalnie do dekompozycji multilateralnych instytucji polityki światowej, które dotychczas stanowiły pas transmisyjny m.in. dla idei neoliberalnych.

Słowa kluczowe:

Neoliberalizm, kryzysy, reżimy międzynarodowe

Bairoch, P., Kozul-Wright, R. (1998). Globalization Myths: Some Historical Reflections on Integration, Industrialization and Growth in the World Economy. W: P. Bairoch, R. Kozul-Wright (red.), Transnational Corporations and the Global Economy (s. 37-68). London: Palgrave Macmillan. (Crossref)

Boni, M. (2009). Polska 2030. Wyzwania rozwojowe. Warszawa: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.

Brainard, L. (2019). Is the Middle Class within Reach for Middle-Income Families?, wystąpienie na konferencji pt. “Renewing the Promise of the Middle Class” Federal Reserve System Community Development Research Conference. Washington D.C. Pobrano z https://www.federalreserve.gov/newsevents/speech/brainard20190510a.htm (25.05.2021).

Cooter, R., Ulen, T. (2011). Ekonomiczna analiza prawa (red. nauk. tłum. J. Bełdowski, K. Metelska-Szaniawska; tłum. J. Bełdowski i in.). Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.

Dawson, J., Hanley, S. (2016). The Fading Mirage of the “Liberal Consensus”. Journal of Democracy, 27(1), 20-34. (Crossref)

De Cleen, B., Glynos, J., Mondon, A. (2018). Critical research on populism. Nine rules of engagement. Organization, 25(5), 649-661. (Crossref)

Diamond, L. (1999). Developing Democracy. Toward Consolidation. Baltimore: Johns Hopkins University. Press..

Duménil, G., Lévy, D. (2011). The Crisis of Neoliberalism. Cambridge: Harvard University Press.

Dunne, T. (2008). Liberalism. W: A. Baylis, S. Smith, P. Owens (red.), The Globalization of World Politics (s. 110-121). New York: Oxford University Press.

Farnsworth, K., Irving, Z. (2018). Austerity. Neoliberal dreams come true? Critical Social Policy, 38(3), 461-481. (Crossref)

Giroux, H. (2017). Authoritarianism, class warfare, and the advance of neoliberal austerity policies. Knowledge Cultures, 5(1), 13-20. (Crossref)

Glyn, A. (1998). Internal and external constraints on egalitarian policies. W: D. Baker, G. Epstein, R. Pollin (red.), Globalization and Progressive Economic Policy (s. 391-409). Cambridge: Cambridge University Press. (Crossref)

Grosse, T.G. (2019). Kryzys Zachodu w świetle koncepcji Arnolda Toynbeego. W: M.A. Cichocki (red.), Współczesne państwa a kryzys liberalnego Zachodu (s. 62-103). Warszawa: Centrum Europejskie Natolin.

Ikenberry, G.J. (2011). The future of the liberal world order: internationalism after America. Foreign Affairs, 90(3), 56-68.

Ingraham, L. (2017). Billionaire at the Barricades. The Populist Revolution from Reagan to Trump. New York: All Points Books.

Junes, T. (2016). Illiberalism and authoritarianism can be successfully challenged in Poland, OpenDemocracy. Free Thinking for the World.

Keohane, R. (2012). Twenty years of institutional Liberalism. International Relations, 26(2), 125-138. (Crossref)

Kotz, D.M. (2001). The State, Globalization, and Phases of Capitalist Development. W: R. Albritton, M. Itoh, R. Westra, A. Zuege (red.), Phases of Capitalist Development. Booms, Crises and Globalizations (s. 93-109). Hampshire-New York: Palgrave Press. (Crossref)

Krastev, I. (2016). The Unraveling of the Post-1989 Order. Journal of Democracy, 27(4), 88-98. (Crossref)

López‐Castellano, F., García‐Quero, F. (2019). The Euro System as a Laboratory for Neoliberalism. The Case of Spain. The American Journal of Economics and Sociology, 78(1), 167-193. (Crossref)

MacLeavy, J. (2019). Neoliberalism and the new political crisis in the West. Ephemera. Theory & Politics in Organization, 19(3), 627-640.

Mączyńska, E., Pysz, P. (2014). Liberalizm, neoliberalizm i ordoliberalizm. In: E. Mączyńska (red.), Ekonomia dla przyszłości. Fundamentalne problemy teorii ekonomii i praktyki gospodarczej. IX Kongres Ekonomistów Polskich (s. 65-90). Warszawa: Polskie Towarzystwo Ekonomiczne.

OECD. (2008). Growing Unequal?: Income Distribution and Poverty in OECD Countries. Pobrano z https://read.oecd-ilibrary.org/social-issues-migration-health/growing-unequal_9789264044197-en#page2 (25.05.2021). (Crossref)

Öniş, Z. (2017). The Age of Anxiety: The Crisis of Liberal Democracy in a Post-Hegemonic Global Order. The International Spectator, 52(3), 18-35. (Crossref)

Pabst, A. (2016). Is Liberal Democracy Sliding into “Democratic Despotism”. Political Quarterly, 87(1), 91-95. (Crossref)

Peck, J., Theodore, N. (2019). Still neoliberalism? South Atlantic Quarterly, 118(2), 245-265. (Crossref)

Saad-Filho, A. (2020). From COVID-19 to the End of Neoliberalism. Critical Sociology, 46(4-5), 477-485. (Crossref)

Stahl, G. (2020). The reconstruction of the European economy after the Corona pandemic. The Progressive Post. Pobrano z https://progressivepost.eu/spotlights/the-reconstruction-of-the-europeans-economy-after-the-corona-pandemic (25.05.2021).

Virdee, S., McGeever, B. (2018). Racism, crisis, Brexit. Ethnic and Racial Studies, 41(10), 1802-1819. (Crossref)

Wallerstein, I. (1974). The Modern World System. Capitalist Agriculture and the Origins of the European World Economy in the Sixteenth Century. New York: Academic Press.

Whitham, B. (2018). Post-crash neoliberalism in theory and practice. Political Studies Review, 16(4), 252-264. (Crossref)

Wood, M., Flinders, M. (2014). Rethinking depoliticization. Beyond the governmental. Policy & Politics, 42(2), 151-170.

Zarycki, T. (2007). Interdyscyplinarny model stosunków centro-peryferyjnych. Propozycje teoretyczne. Studia Regionalne i Lokalne, 1(27), 5-26.

Pobierz

Opublikowane
2022-03-01


Niedźwiecki, A. (2022). Kryzysy (neo)liberalizmu a funkcjonowanie reżimów międzynarodowych. Przegląd Prawno-Ekonomiczny, (1), 59–78. https://doi.org/10.31743/ppe.12744

Artur Niedźwiecki  a.niedzwiecki@yahoo.pl
Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0002-2683-5319



Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.