Zróżnicowanie rozwoju regionalnego w Polsce, Czechach i na Słowacji
Marcin Spychała
a:1:{s:5:"pl_PL";s:34:"Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu";} , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-3860-303X
Joanna Spychała
https://orcid.org/0000-0002-0706-4205
Abstrakt
Celem artykułu jest przedstawienie zróżnicowania poziomu rozwoju 95 podregionów poziomu NUTS-3 w Polsce, Czechach i na Słowacji. Poziom tego rozwoju zostanie ustalony w sposób wielokryterialny, wyodrębniając trzy czynniki rozwoju regionalnego: społeczeństwo, środowisko naturalne oraz gospodarkę. W opracowaniu przedstawiono poziom rozwoju regionalnego regionów NUTS-3 na podstawie 31 wskaźników zbudowanych w oparciu o publiczne dane statystyczne bazy Eurostat. Poziom rozwoju został przedstawiony na podstawie syntetycznego miernika ukazującego odległość taksonomiczną danego regionu od ustalonego wzorca rozwoju. Procedura badawcza składała się z czterech etapów i obejmowała: dobór zmiennych, redukcję przestrzeni wielocechowej, określenie poziomu rozwoju regionalnego badanych jednostek oraz klasyfikację regionów na skali poziomu rozwoju regionalnego na podstawie rankingu tworzonego według malejącej wartości miernika syntetycznego. W wyniku przeprowadzonego badania przedstawiono zróżnicowanie przestrzenne 95 podregionów poziomu NUTS-3 w Polsce, Czechach i na Słowacji ze względu na poziom rozwoju regionalnego oraz trzech składowych stanowiących czynniki tego rozwoju. Najwyższą wartość miernika syntetycznego odnotowano w regionach obejmujących stolice poszczególnych państw. Dodatkowo zidentyfikowano znaczne dysproporcje rozwojowe w ramach poszczególnych państw. Uzyskane wyniki badania mogą stanowić źródło inspiracji dla instytucji Unii Europejskiej w zakresie sposobu określania najbogatszych i najbiedniejszych regionów unijnych w celu skutecznego prowadzenia polityki spójności w kolejnych okresach programowania.
Słowa kluczowe:
rozwój regionalny i lokalny, odległość od wzorca, metoda redukcji Hellwiga, jednostki NUTS-3Bibliografia
Albulescu, C., Goyeau, D. (2013). EU Funds Absorption Rate and the Economic Growth. Timisoara Journal of Economics and Business, 6(2), 153–170.
Arranz, N., Arroyabe, C. F., Fernandez de Arroyabe, J. C. (2019). The Effect of Regional Factors in the Development of Eco-Innovations in the Firm. Business Strategy and the Environment, 28(7), 1406–1415. doi:10.1002/bse.2322. (Crossref)
Azis, I. J. (2020). Regional Development and Noneconomic Factors. W: A. Kobayashi (red.), International Encyclopedia of Human Geography (t. 11, wyd. 2, s. 269–274). Amsterdam: Elsevier. doi:10.1016/b978-0-08-102295-5.10117-9. (Crossref)
Baklanov, P. Y. (2020). Geopolitičeskie faktory v regionalʹnom razvitii. Tamožennaâ politika Rossii na dalʹnem vostoke, 4(93), 75–83. doi:10.24866/1815-0683/2020-4/75-83. (Crossref)
Balcerzak, A. P. (2016). Multiple-Criteria Evaluation of Quality of Human Capital in the European Union Countries. Economics and Sociology, 9(2), 11–26. doi:10.14254/2071-789X.2016/9-2/1. (Crossref)
Beugelsdijk, S., Klasing, M. J., Milionis, P. (2018). Regional Economic Development in Europe: The Role of Total Factor Productivity. Regional Studies, 52(4), 461–476. doi:10.1080/00343404.2017.1334118. (Crossref)
Bystrova, T. Y., Larionova, V. A., Osborne, M., Platonov, A. M. (2015). Introduction of Open E-Learning System as a Factor of Regional Development. Economy of Region, 4, 226–237. doi:10.17059/2015-4-18. (Crossref)
Charron, N., Dijkstra, L., Lapuente, V. (2014). Regional Governance Matters: Quality of Government within European Union Member States. Regional Studies, 48(1), 68–90. doi:10.1080/00343404.2013.770141. (Crossref)
Czech Statistical Office. (2021). Regional Statistics. Pobrano z https://www.czso.cz/csu/czso/regions_towns_(14.08.2021).
De Castro, E. A., Marques, J., Viegas, M. (2018). The Schumpeter Creative Destruction Hypothesis: A Spatial Assessment on Portuguese Regions. Global Business and Economics Review, 20(2), 198–212. doi:10.1504/GBER.2018.090069. (Crossref)
Dreyer, L. C., Hauschild, M. Z., Schierbeck, J. (2006). A Framework for Social Life Cycle Impact Assessment. The International Journal of Life Cycle Assessment, 11(2), 88–97. doi:10.1065/lca2005.08.223. (Crossref)
Eurostat. (2021). Regional Statistics by NUTS Classifications. Pobrano z https://ec.europa.eu/eurostat/web/main/data/database (13.08.2021).
Florida, R. (2002). The Economic Geography of Talent. Annals of the Association of American Geographers, 92(4), 743–755. doi:10.1111/1467-8306.00314. (Crossref)
Friedmann, J. (1983). Life Space and Economic Space: Contradictions in Regional Development. W: D. Seers. K. Östrom (red.), The Crises of the European Regions (s. 148–162). London: Palgrave Macmillan. doi:10.1007/978-1-349-06588-2_9. (Crossref)
Grosse, T. G. (2018). EU Cohesion Policy and the Peripheries of the New Member States. W: G. Gorzelak, J. Bachtler, M. Smętkowski (red.), Regional Development in Central and Eastern Europe: Development Processes and Policy Challenges (s. 313–328). London: Routledge.
Hauke, J., Kossowski, T. (2011). Comparison of Values of Pearson’s and Spearman’s Correlation Coefficients on the Same Sets of Data. Quaestiones Geographicae, 30(2), 87–93. doi:10.2478/v10117-011-0021-1. (Crossref)
Illeris, S. (1993). An Inductive Theory of Regional Development. Papers in Regional Science, 72(2), 113–134. doi:10.1007/BF01557454. (Crossref)
Jašková, D., Havierniková, K. (2020). The Human Resources as an Important Factor of Regional Development. International Journal of Business and Society, 21(3), 1464–1478. doi:10.33736/ijbs.3364.2020. (Crossref)
Krugman, P. (1998). What’s New About the New Economic Geography? Oxford Review of Economic Policy, 14(2), 7–17. doi:10.1093/oxrep/14.2.7. (Crossref)
Li, W., Wang, J., Chen, R., Xi, Y., Liu, S. Q., Wu, F., …Wu, X. (2019). Innovation-Driven Industrial Green Development: The Moderating Role of Regional Factors. Journal of Cleaner Production, 222, 344–354. doi:10.1016/j.jclepro.2019.03.027. (Crossref)
GUS. (2021). Bank danych lokalnych. Pobrano z https://bdl.stat.gov.pl/BDL/start (1.08.2021).
Martin, R. (2015). Rebalancing the Spatial Economy: The Challenge for Regional Theory. Territory, Politics, Governance, 3(3), 235–272. doi:10.1080/21622671.2015.1064825. (Crossref)
Martin, R., Sunley, P. (1998). Slow Convergence? The New Endogenous Growth Theory and Regional Development. Economic Geography, 74(3), 201–227. doi:10.1111/j.1944-8287.1998.tb00113.x. (Crossref)
Matsuura, M. (2015). Contribution of EU Funds to Economic Growth in Poland. Russian and East European Studies, 2015(44), 87–98. doi:10.5823/jarees.2015.87. (Crossref)
Mukhametzhan, S. O., Junusbekova, G. A., Daueshov, M. Y. (2020). An Econometric Model for Assessing the Asymmetry of Urban Development as a Factor of Regional Economic Growth: The Case of Kazakhstan. Industrial Engineering and Management Systems, 19(2), 460–475. doi:10.7232/iems.2020.19.2.460. (Crossref)
Nistor, R. L., Glodeanu, A. C. (2014). Regional Economic Development Influenced by the EU Funds Absorption Rate. Managerial Challenges of the Contemporary Society. Proceedings, 7(1), 115–118.
Nowak, P. (2018). Regional Variety in Quality of Life in Poland. Oeconomia Copernicana, 9(3), 381–401. doi:10.24136/oc.2018.019. (Crossref)
Orlova, L., Gagarinskaya, G., Gorbunova, Y., Kalmykova, O. (2018). Start-ups in the Field of Social and Economic Development of the Region: A Cognitive Model. Entrepreneurship and Sustainability Issues, 5(4), 795–811. doi:10.9770/jesi.2018.5.4(7). (Crossref)
Reiff, M., Surmanová, K., Balcerzak, A. P., Pietrzak, M. B. (2016). Multiple Criteria Analysis of European Union Agriculture. Journal of International Studies, 9(3), 62–74. doi:10.14254/2071-8330.2016/9-3/5. (Crossref)
Shikverdiev, A. P., Oganezova, N. A., Mazur, V. V., Obrezkov, N. I., Ichetkina, M. A. (2019). Development of Regional Competitiveness as a Factor in Creating a Favorable Business Environment. Espacios, 40(28), 6.
Spychała, M. (2020). The Absorption of EU Funds and the Socio-Economic Development in the Subregional Dimension in Poland. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 64(3), 78–91. doi:10.15611/pn.2020.3.07. (Crossref)
Statistical Office of the Slovak Republic. (2021). Regionálne štatistiky. Pobrano z https://slovak.statistics.sk/wps/portal/ext/themes/regional/ (15.08.2021).
Vučković, S. Đ., Đorđević, J., Jovanov, J. M., Bibić, L. I., Đorđević, T. (2018). Socio-Economic Characteristics as Limiting Factors of Regional Development. The Case of Kolubara District, Republic of Serbia. Romanian Journal of Geography, 62(2), 217–232.
Zemtsov, S. P., Smelov, Y. A. (2018). Factors of Regional Development in Russia: Geography, Human Capital and Regional Policies. Žurnal Novoj èkonomičeskoj associacii, 40(4), 84–108. doi:10.31737/2221-2264-2018-40-4-4. (Crossref)
a:1:{s:5:"pl_PL";s:34:"Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu";} https://orcid.org/0000-0002-3860-303X
