Instytucje regulujące i nadzorujące rynek finansowy. Wybrane zagadnienia
Jarosław W. Przybytniowski
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polskahttps://orcid.org/0000-0001-6164-2953
Abstrakt
Kraje należące do Unii posiadają różne rozwiązania w zakresie nadzoru nad rynkami finansowymi. Nie wszystkie sektory rynku finansowego podlegają nadzorowi i regulacji. Potrzeba nadzorowania i regulowania sektorów wynika z występowania asymetrii informacji. Idealnym rozwiązaniem byłoby utworzenie jednolitego zintegrowanego nadzoru nad rynkiem finansowym. Zintegrowany model nadzoru oznacza, że kontrola nad wszystkimi segmentami rynku finansowego jest skoncentrowana w jednej instytucji. W 11 krajach Unii funkcjonuje krajowy nadzór zintegrowany i rozwiązanie to zyskuje na popularności w ostatnich latach. Alternatywą dla tej formy jest model sektorowy, w którym nadzór i regulacja poszczególnych segmentów rynku leży w gestii różnych instytucji. W polskim systemie finansowym model sektorowy istniał do 19 września 2006 roku. Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) będąca zintegrowaną formą nadzoru przejęła kompetencje Komisji Papierów Wartościowych i Giełd (KPWiG) oraz Komisji Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych (KNUiFE) a z dniem 31 grudnia 2007 roku także Generalnego Inspektora Nadzoru Bankowego (GINB). Celem nadzoru jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania systemu finansowego, stabilności, bezpieczeństwa, przejrzystości i zaufania do rynku. Główną troską nadzorców nad rynkiem bankowym i ubezpieczeniowym jest ochrona klientów banków i towarzystw ubezpieczeniowych. Współpraca Komisji Nadzoru z instytucjami UE odbywa się poprzez uczestnictwo w procesie realizacji kompetencji wykonawczych KE, w który są zaangażowane państwa członkowskie. Współudział ten ma charakter ekspercki i opiniodawczy i dokonuje się poprzez uczestnictwo w komitetach o statusie regulacyjnym bądź doradczym. Wewnętrzną strukturę procesu nadzoru tworzą: instrumenty oraz przedmiot nadzoru. Obserwacja zmian w procesie sprawowania nadzoru nad rynkiem usług ubezpieczeniowych wskazuje na wzrost jego znaczenia. Wiąże się z tym przyjęcie przez UE nowych regulacji prawnych, związanych głównie z sektorem reasekuracji, ubezpieczeń komunikacyjnych, pośrednictwem ubezpieczeniowym. Wszelkie zmiany w procesie nadzoru, służą przede wszystkim: ochronie praw konsumenta, jak i ograniczeniu do minimum ryzyka niewypłacalności.
Słowa kluczowe:
rynek finansowy, nadzór, model sektorowy, instrumenty i przedmiot nadzoruBibliografia
A.W.A., Boot, European lessons on consolidation in banking, Journal of Banking and Finance, Vol. 23, 1999, ss. 610-611.
M. Iwanicz-Drozdowska, Polska wobec redefinicji Strategii Lizbońskiej. Nadzór nad działalnością bankową w Unii Europejskiej. Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Warszawa 2004, s. 3.
Komisja Papierów Wartościowych i Giełd, Raport działalności w roku 2006. Stan na 18 września 2006, Warszawa, s. 70.
A. Kowalska, Procedury obowiązujące w obszarze rynku usług finansowych w Unii Europejskiej (proces Lamfalussy’ego), www.bs.net.pl.
(red.) J. Monkiewicz, Jednolity rynek ubezpieczeń w Unii Europejskiej. Procesy rozwoju i integracji, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz – Warszawa 2005, s. 141.
J. Monkiewicz, Nadzór ubezpieczeniowy w Polsce w latach 1990 – 2005. Wybrane aspekty (część II), [w:] Wiadomości ubezpieczeniowe, Nr 9/10, Pismo Polskiej Izby Ubezpieczeń, Warszawa wrzesień/październik 2007, ss. 2-8.
L. Pawłowicz, Transgraniczna integracja nadzoru bankowego, Niebieskie Księgi 2003, nr 5, Polskie Forum Strategii Lizbońskiej.
M. Sterzyński, Zarys zmian w nadzorze na jednolitym rynku ubezpieczeń w kontekście projektu Solvency II, [w:] Forum dyskusyjne ubezpieczeń i funduszy emerytalnych. Problem ochrony konsumenta na rynku ubezpieczeń, Komisja Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych, Zeszyt 6, Warszawa sierpień 2006, s. 75.
Ustawa o jednolitym nadzorze finansowym z 21 lipca 2006 r., (Dz.U. Nr 157, poz.1119).
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0001-6164-2953
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
