Istnienie Senatu w Polsce

Sławomir Zwolak

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polska
https://orcid.org/0000-0002-4075-4400


Abstrakt

Senat jest od wieków zakorzeniony w Polskim systemie ustrojowym. Powołany do istnienia w 1989 r. w wymiarze politycznym, był ważną koncesją udzieloną na rzecz opozycji, który miał balansować wybrany w niedemokratycznej procedurze Sejm. Od początków był wiązany z symbolem suwerenności Rzeczypospolitej. Równocześnie restytucja Senatu dokonana została bez pomysłu na jego funkcjonowanie, która zrodziła wątpliwości co do samego istnienia, jego miejsca i roli. Obecnie najczęściej powoływanym argumentem na rzecz istnienia Senatu jest jego rola w procesie stanowienia prawa. Niestety brak szczegółowym badań empirycznych i analiz przepisów nie pozwalają z całą stanowczością zweryfikować tezy o potrzebie istnienia Senatu. Na przestrzeni ostatnich kilku lat, zostały zarysowane dodatkowe kompetencje Senatu, które wpływają na jego podmiotowość tj. udział w sprawach z zakresu UE, rozpatrywanie petycji obywateli oraz korzystanie z inicjatywy ustawodawczej nastawionej na porządkowanie systemu prawnego poprzez dostosowanie prawa do wyroków Trybunału Konstytucyjnego.

Słowa kluczowe:

dwuizbowość, Senat, Sejm, władza ustawodawcza, ustrój



Banaszak B., Czy w Polsce potrzebna jest druga izba, Przegląd Sejmowy 1994, Nr 2,

Chruściak R., Mała konstytucja z 1992 r., Przegląd Sejmowy 2007, Nr 5,

Chruściak R., Spór o Senat w pracach nad Konstytucją RP z 1997 r., Warszawa 2003,

Ciemniewski J., Dwuizbowość w systemie konstytucyjnym III Rzeczypospolitej, Przegląd Sejmowy 2010, Nr 5,

Czajowski J., Senat w Konstytucji z 23 kwietnia 1935 roku, Przegląd Sejmowy 2005, Nr 2,

Czarny P., Zmiany pozycji ustrojowej Senatu w „Małej Konstytucji” [w:] „Mała Konstytucja” w procesie przemian ustrojowych w Polsce, red. M. Kruk, Warszawa 1993,

Czeszejko-Sochacki Z., Prawo parlamentarne w Polsce, Warszawa 1997,

Dobrowolski M., W sprawie reformy dwuizbowości polskiego parlamentu, Przegląd Sejmowy 2009, Nr 2,

Dobrowolski M., Zasada dwuizbowości parlamentu [w:] Zasady ustroju III Rzeczpospolitej Polskiej, red. D. Dudek, Warszawa 2009,

Dobrowolski M., Zasada dwuizbowości parlamentu w polskim prawie konstytucyjnym, Warszawa 2003,

Dudek D., Jakie rozwiązania systemowo-ustrojowe powinna mieć Polska? [w:] Quo vadis Polonia. W drodze do demokratycznego państwa prawa. Polska 1989 – 2009, red. J. Kochanowski, M. Kuruś, Warszawa 2010,

Dudek D., Konstytucja i prawo konstytucyjne, Lublin 2010,

Dudek D., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Zagadnienia podstawowe. Wybór źródeł, Lublin 2001,

Dudek D., Prawo Konstytucyjne II Rzeczypospolitej Polskiej, niepublikowany,

Garlicki L., Kompetencje kontrolne Senatu? Uwagi na marginesie artykułu prof. Pawła Sarneckiego, Przegląd Sejmowy 2000, Nr 6,

Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2003,

Granat M., M. Dobrowolski, Jaka reforma Senatu?, Państwo i Prawo 2002, Nr 5,

Grzybowski K., Senat albo niedemokratyczny, albo niepotrzebny, Łódź 1946,

Jarosz Z., Problem drugiej izby parlamentu (Zarys koncepcji), Państwo i Prawo 1989, Nr 1,

Jarosz Z., System wyborczy do Sejmu i Senatu, Państwo i Prawo 1989, Nr 5,

Kallas M. [red], Konstytucje Polski. Studia monograficzne z dziejów polskiego konstytucjonalizmu Warszawa 1990,

Krasowski K., Krzymkowski M., Sikorska-Dzięgielewska K., Walachowicz J., Historia ustroju państwa, Poznań 2002,

Kudej M., Kompetencje Senatu w świetle reformy konstytucyjnej z kwietnia 1989 r., Państwo i Prawo 1990, Nr 2,

Kulesza W., Nowela sierpniowa z 1926 r., Przegląd Sejmowy 2006, Nr 6,

Michalski J. [red.], Historia Sejmu polskiego. Do schyłku szlacheckiej Rzeczypospolitej. Tom I, Warszawa 1984,

Mikołajczyk S., Polska zgwałcona cz. II, wyd. Wici 1981,

Mojak R., Parlament a rząd w ustroju Trzeciej Rzeczypospolitej Polskiej, Lublin 2007,

Opaliński B., Uwagi o potrzebie modyfikacji drugiej izby parlamentu we współczesnym polskim systemie ustrojowym, Przegląd Prawa Konstytucyjnego 2012, Nr 1,

Orłowski W., Senat Trzeciej Rzeczypospolitej. Geneza instytucji, Zamość 2000,

Pietrzak M., Konstytucja z 17 marca 1921 r. z perspektywy 80 lat, Przegląd Sejmowy 2001, Nr 2,

Pułło A., Umocnienie statusu Senatu RP na podstawie Traktatu z Lizbony, Przegląd Sejmowy 2011, Nr 5,

Sarnecki P., Kompetencje kontrolne Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Przegląd Sejmowy 2000, Nr 6,

Sarnecki P., Senat RP a Sejm i Zgromadzenie Narodowe, Warszawa 1995,

Sarnecki P., Ustrój polityczny Polski po wejściu w życie ustawy konstytucyjnej z 7 kwietnia 1989 r., Przegląd Sejmowy 2009, Nr 3,

Siemieński J., Sejm jednoizbowy i dwuizbowy, Warszawa 1919,

Skotnicki K., Senat III RP – nieprzemyślany czy niepotrzebny [w:] Dwadzieścia lat transformacji ustrojowej w Polsce, red. M. Zubik, Warszawa 2010

Skotnicki K., Wpływ funkcji wyborów na prawo wyborcze i na system wyborczy. Zarys problematyki, Przegląd Sejmowy 2007, Nr 2,

Skwarka B., Orłowski W., Zakres poprawek Senatu – problemy teorii i praktyki, Studia Prawnicze 2001, Nr 3-4,

Sokolewicz W., O potrzebie reformy Senatu, Państwo i Prawo 2001, Nr 11,

Stańczyk T., Od miniatury Sejmu do drugiej izby [w:] Polski Senat od I do III Rzeczypospolitej. Dodatek specjalny w 90. rocznicę pierwszego posiedzenia Senatu w odrodzonym państwie, Rzeczpospolita z 23.11.2012,

Szmyt A., Sejm i Senat w projektach zmian Konstytucji z 1997 r., Przegląd Sejmowy 2010, Nr 5,

Szymanek J., Izby drugie parlamentu w procesie ustawodawczym, Warszawa 1999,

Szymanek J., Teologiczne funkcje bikameralizmu, Państwo i Prawo 2002, Nr 8,

Uruszczak W., Konstytucja 3 maja 1791 r. Testament polityczny I Rzeczypospolitej, Przegląd Sejmowy 2011, Nr 2,

Witkowski Z., Senat Rzeczypospolitej Polskiej [w:] Prawo Konstytucyjne, red. Z. Witkowski, Toruń 2006,

Zubik M., Doświadczenia racjonalizacji polskiego parlamentaryzmu okresu transformacji ustrojowej [w:] Quo vadis Polonia. W drodze do demokratycznego państwa prawa. Polska 1989 – 2009, red. J. Kochnowski, M. Kuruś, Warszawa 2010.

Pobierz

Opublikowane
2013-09-30


Zwolak, S. (2013). Istnienie Senatu w Polsce. Przegląd Prawno-Ekonomiczny, (24 (3), 56–74. https://doi.org/10.31743/ppe.15585

Sławomir Zwolak  sla_z@poczta.fm
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0002-4075-4400


Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.