Granice uznawania małżeństw w angielskim systemie zabezpieczenia społecznego a standardy Europejskiej Konwencji Praw Człowieka – analiza w kontekście Social Security Contributions and Benefits Act 1992

Martyna Świetlińska

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polska
https://orcid.org/0009-0001-6680-7785


Abstrakt

W artykule została przeprowadzona analiza przepisów Social Security Contributions and Benefits Act 1992 (SSCBA 1992) na tle Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (EKPC) na przykładzie sprawy N.A. rozpatrywanej przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka. Rozważane są trzy kluczowe kwestie: 1) czy SSCBA 1992 odnosi się wyłącznie do małżeństw uznanych za ważne według prawa angielskiego, co skutkuje wykluczeniem N.A. ze świadczeń; 2) czy takie wykluczenie stanowi naruszenie art. 14 EKPC w związku z art. 1 Protokołu nr 1 EKPC; 3) czy przepisy te mogą być interpretowane w sposób zgodny z Europejską Konwencją Praw Człowieka. Ustawa SSCBA 1992 warunkuje prawo do świadczeń od statusu małżeńskiego, a prawo angielskie określa formalne wymogi dla jego uznania. Jeżeli przepisy te ograniczają dostęp do świadczeń wyłącznie do małżeństw spełniających krajowe wymogi, mogą prowadzić do dyskryminacji osób w sytuacji podobnej do N.A. Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wskazuje, że różne traktowanie musi mieć obiektywne i racjonalne uzasadnienie. W artykule podkreślono znaczenie wykładni celowościowej zgodnej z Human Rights Act 1998, a w razie jej niemożności – konieczność interwencji legislacyjnej. Omówiono także ewolucję podejścia prawa angielskiego o poligamii, wskazując na regulacje, np. Matrimonial Proceedings (Polygamous Marriages) Act 1972, które zapewniają ochronę prawną osobom w poligamicznych związkach zawartych zgodnie z prawem obcym, choć poligamia pozostaje nieuznawana w systemie prawnym Wielskiej Brytanii.

Słowa kluczowe:

Bigamia, Prawa Człowieka, Dyskryminacja



Dicey, A.V., Morris, J. H. C., Collins, L. (2012). Dicey & Morris & Collins on the Conflict of Laws (15th ed.). London: Sweet & Maxwell

Lidertax. (2025). Bereavement Support Payment – zasiłek dla osób w żałobie – najważniejsze informacje. Pobrano z https://lidertax.co.uk/pl/bereavement-support-payment-najwazniejsze-informacje/ (31.05.2025).

Londynek.net. (2023, 27 luty). Podniesiono do 18 lat minimalny wiek, umożliwiający legalne zawarcie małżeństwa w Anglii i Walii. Pobrano z https://londynek.net/wiadomosci/article?jdnews_id=92708 (3.02.2025).

Menski, W. F. (1997). Ethnicity, Discrimination and Human Rights. London: School of Oriental and African Studies.

Nowicki, M. A. (2021). Komentarz do Protokołu Nr 1 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. W: P. Szymaniec (red.), Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka Warszawa: Wolters Kluwer.

Shah, P. A. (2003). Attitudes to Polygamy in English Law. The International and Comparative Law Quarterly, 52(2), 369–400. (Crossref)

Yilmaz, I. (2001). Law as Chameleon: The Question of Incorporation of Muslim Personal Law into the English Law. Journal of Muslim Minority Affairs, 21(2), 297–308. doi: 10.2139/ssrn.1782170. (Crossref)

Pobierz

Opublikowane
2025-06-27


Świetlińska, M. (2025). Granice uznawania małżeństw w angielskim systemie zabezpieczenia społecznego a standardy Europejskiej Konwencji Praw Człowieka – analiza w kontekście Social Security Contributions and Benefits Act 1992. Przegląd Prawno-Ekonomiczny, (2), 61–74. https://doi.org/10.31743/ppe.18339

Martyna Świetlińska  martynaswiet@student.kul.pl
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0009-0001-6680-7785



Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.