Postawy społeczności lokalnej wobec turystów i właścicieli gospodarstw agroturystycznych
Michał Roman
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Instytut Ekonomii i Finansów, Katedra Turystyki, Komunikowania Społecznego i Doradztwa , Polskahttps://orcid.org/0000-0003-3596-2587
Abstrakt
Celem opracowania było ukazanie postaw społeczności lokalnej wobec turystów i osób prowadzących działalność agroturystyczną w gminie Siemiatycze (województwo podlaskie). Do jego realizacji wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego z techniką ankiety według standaryzowanego kwestionariusza. Badania zrealizowano w maju 2019 roku, a kwestionariusz ankiety skierowany został do wybranych losowo mieszkańców gminy. W badaniach udział wzięło 52 respondentów. Dodatkowo autor opracowania zastosował metodę CATI (wspomagany komputerowo wywiad telefoniczny) z 11 właścicielami obiektów noclegowych, prowadzącymi swoją działalność na terenie gminy Siemiatycze. Badania wykazały różnorodność postaw mieszkańców badanej gminy w stosunku do turystów i osób prowadzących gospodarstwa agroturystyczne. Respondenci pozytywnie ustosunkowali się do turystów i właścicieli gospodarstw agroturystycznych. Osoby powyżej 45. roku życia miały częstsze kontakty z odwiedzającymi turystami. Tylko 2,9% respondentów nastawiona była negatywnie do przyjeżdzających osób. Negatywny odbiór turystów przez mieszkańców był spowodowany kreowaniem złych wzorców zachowań we wsiach.
Słowa kluczowe:
agroturystyka, postawy, społeczność lokalna, region, gmina Siemiatycze, województwo podlaskieBibliografia
1. Andereck K. L., Vogt C. A., 2000. The Relationship between Residents’ Attitudes toward Tourism and Tourism Development Options. Journal of Travel Research, nr 39, s. 27-36.
2. Andereck, K. L., Valentine, K. M., Knopf, R. C., Vogt, C.A., 2005. Residents’ perceptions of community tourism impacts. Annals of Tourism Research, nr 32 (4), s. 1056-1076.
3. Bakierska A. Agroturystyka jako sposób aktywizacji społeczności lokalnej, http://www.pokl.up.podlasie.pl/uploads/upload/podstrona_pokl/agroturystyka/7-9%20Lipowy%20Most/Agroturystyak_jako_sposob_aktywizacji_lokalnej_spolecznosci.pdf [dostęp: 06.07.2019].
4. Batyk I. M., 2011. Wpływ działalności turystycznej na zrównoważony rozwój obszarów wiejskich województwa warmińsko-mazurskiego. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, nr 1, s. 51-60.
5. Błoński J., 2000. Stan i możliwości rozwoju turystyki, w tym agroturystyki. [w:] Agroturystyka. Red. naukowa A. Świetlikowska. FAPA, s. 16.
6. Cañizares, S. M. S., Tabales, J. M. N., Garcia, F. J. F., 2014. Local residents’ attitudes towards the impact of tourism development in Cape Verde. Tourism & Management Studies, nr 10(1), s. 87-96.
7. Carneiro M. J. A., Eusébio C. A., 2015. Host-tourist interaction and impact of tourism on residents’ Quality of Life. Tourism & Management Studies, nr 11 (1), s. 25-34.
8. Chaskin R. J., Brown P., Venkatesh S., Vidal A., 2007. Budowanie potencjału społeczności lokalnej. [w:] Zmiana w społeczności lokalnej. Szkice o kapitale społecznym w praktyce społecznej i nie tylko. Red. naukowa T. Kazimierczak. Wydawnictwo Instytutu Spraw Publicznych, Warszawa, s. 37-72.
9. Dane Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Szepietowie, http://odr.pl/agroturystyka/kwatery-agroturystyczne/powiat-siemiatycki-91825369/ [dostęp: 20.05.2019].
10. Dane Urzędu Gminy w Siemiatyczach http://gminasiemiatycze.pl/turystyka/noclegi.html [dostęp: 20.05.2019].
11. Doxey G. V., 1976. When enough’s enough: the natives are restlessin Old Niagara. Heritage Canada, nr 2 (2), s. 26-27.
12. Eusébio, C. A., Carneiro, M. J. A., 2012. Determinants of tourist-host interactions: an analysis of the university student market. Journal of Quality Assurance in Hospitality & Tourism, nr 13(2), s. 123-151.
13. Głąbiński Z., 2018. Stosunek mieszkańców powiatu gryfińskiego do rozwoju turystyki w świetle badań jakościowych. Przegląd Zachodniopomorski, nr 33 (1), s. 191-220.
14. Komorowska K. A., 2003. Turystyka a społeczności lokalne – przykład tatrzański. Studia Regionalne i Lokalne, nr 3 (13), s. 79-96.
15. Kruczek Z., 2018. Turyści vs. mieszkańcy. Wpływ nadmiernej frekwencji turystów na proces gentryfikacji miast historycznych na przykładzie Krakowa. Turystyka Kulturowa, nr 3, s. 29-41.
16. Kuźniar W., 2015. Postawy lokalnej społeczności wobec rozwoju turystyki wiejskiej i ich konsekwencje dla obszaru recepcji. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, nr 42 (2), s. 296-305.
17. Machnik A., 2008. Rozwój działalności agroturystycznej w gospodarstwach rolnych. Dom Wydawniczy Harasimowicz, Poznań, s. 4.
18. Majdak P., 2013. Społeczności lokalne wobec turystyki. Postawy – oczekiwania – konflikty w świetle koncepcji rozwoju zrównoważonego. Turystyka i Rekreacja, nr 10 (1), s. 65-71.
19. Marie M., 1987. Społeczności lokalne i turystyka: kierunki badań. Problemy Turystyki, nr 2 (36), s. 17-22.
20. Marks-Krzyszkowska M., Jeziorska-Biel P., 2017. Potencjał społeczności lokalnych w rozwoju turystyki Żuławek. Studia Obszarów Wiejskich, nr 46, s. 7-25.
21. Matlegiewicz M., 2015. Agroturystyka – pozarolniczy biznes polskiej wsi. Ekonomia i Środowisko, nr 4 (55), s. 221-234.
22. Mika M., 2007. Przemiany pod wpływem turystyki na obszarach recepcji turystycznej. [w:] Turystyka. Red. naukowa W. Kurek. PWN, Warszawa, s. 433-436.
23. Mika M., 2013. Postawy społeczności lokalnych wobec turystów i rozwoju turystyki – przykład gmin Beskidu Śląskiego. Prace Geograficzne, nr 134 s. 83-100.
24. Mocior E., 2014. Rola agroturystyki w zrównoważonym rozwoju obszarów wiejskich powiatu włodawskiego. Problemy Ekologii Krajobrazu, XXXVII, s. 103-111.
25. Niewiadomski K., 2010. Agroturystyka a turystyka – ze szczególnym uwzględnieniem relacji do przestrzeni wiejskiej na przykładzie obszaru województwa podlaskiego. Zeszyty Naukowe Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, nr 3, s. 456.
26. Roman M., 2011. Postawy społeczności lokalnej wobec rozwoju agroturystyki w gminach wiejskich województwa podlaskiego. [w:] Społeczno-kulturowe uwarunkowania rozwoju turystyki na obszarach wiejskich. Red. naukowa I. Sikorska-Wolak. Wydawnictwo SGGW, Warszawa, s. 19-37.
27. Roman M., 2014. Ekonomiczno-społeczne uwarunkowania rozwoju agroturystyki w gminach wiejskich województwa podlaskiego. Wydawnictwo Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Jadwigi Dziubińskiej w Golądkowie, Golądkowo.
28. Roman M., Niedziółka A., 2017. Agroturystyka jako forma przedsiębiorczości na obszarach wiejskich. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
29. Siekierski J., Popławski Ł., 2009. Usługi turystyczne jako forma przedsiębiorczości na obszarach wiejskich. Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie, nr 3, s. 159.
30. Sikora J., 1999. Organizacja ruchu turystycznego na wsi. WSiP, Warszawa, s. 69.
31. Sikora J., 2014. Turystyka wiejska, w tym agroturystyka, w kontekście perspektyw rozwoju wsi i rolnictwa w Polsce. Analiza wyników badań empirycznych. Ekonomiczne Problemy Turystyki, nr 3, s. 116.
32. Sznajder M., Przezbórska L., 2006. Agroturystyka. PWE, Warszawa, s. 15.
33. Tyran E., 2003. Agroturystyka, czyli mieszczuchy na wsi. Aura, nr 4, s. 19.
34. Uglis J., Jęczmyk A., 2015. Agroturystyka jako faktor zrównoważonego rozwoju. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 379, s. 57-¬66.
35. Wiatrak A.P., 1996. Wpływ agroturystyki na zagospodarowanie obszarów wiejskich. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, nr 1, s. 35.
36. Williams J., Lawson R., 2001. Community Issues and Resident Opinions of Tourism. Annals of Tourism Research, nr 28 (2), s. 269-290.
37. Wiśniewska A., 2009. Gospodarczy aspekt rozwoju agroturystyki w nadmorskich gminach Ustka i Choczewo. Słupskie Prace Geograficzne, nr 6, s. 117-128.
2. Andereck, K. L., Valentine, K. M., Knopf, R. C., Vogt, C.A., 2005. Residents’ perceptions of community tourism impacts. Annals of Tourism Research, nr 32 (4), s. 1056-1076.
3. Bakierska A. Agroturystyka jako sposób aktywizacji społeczności lokalnej, http://www.pokl.up.podlasie.pl/uploads/upload/podstrona_pokl/agroturystyka/7-9%20Lipowy%20Most/Agroturystyak_jako_sposob_aktywizacji_lokalnej_spolecznosci.pdf [dostęp: 06.07.2019].
4. Batyk I. M., 2011. Wpływ działalności turystycznej na zrównoważony rozwój obszarów wiejskich województwa warmińsko-mazurskiego. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, nr 1, s. 51-60.
5. Błoński J., 2000. Stan i możliwości rozwoju turystyki, w tym agroturystyki. [w:] Agroturystyka. Red. naukowa A. Świetlikowska. FAPA, s. 16.
6. Cañizares, S. M. S., Tabales, J. M. N., Garcia, F. J. F., 2014. Local residents’ attitudes towards the impact of tourism development in Cape Verde. Tourism & Management Studies, nr 10(1), s. 87-96.
7. Carneiro M. J. A., Eusébio C. A., 2015. Host-tourist interaction and impact of tourism on residents’ Quality of Life. Tourism & Management Studies, nr 11 (1), s. 25-34.
8. Chaskin R. J., Brown P., Venkatesh S., Vidal A., 2007. Budowanie potencjału społeczności lokalnej. [w:] Zmiana w społeczności lokalnej. Szkice o kapitale społecznym w praktyce społecznej i nie tylko. Red. naukowa T. Kazimierczak. Wydawnictwo Instytutu Spraw Publicznych, Warszawa, s. 37-72.
9. Dane Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Szepietowie, http://odr.pl/agroturystyka/kwatery-agroturystyczne/powiat-siemiatycki-91825369/ [dostęp: 20.05.2019].
10. Dane Urzędu Gminy w Siemiatyczach http://gminasiemiatycze.pl/turystyka/noclegi.html [dostęp: 20.05.2019].
11. Doxey G. V., 1976. When enough’s enough: the natives are restlessin Old Niagara. Heritage Canada, nr 2 (2), s. 26-27.
12. Eusébio, C. A., Carneiro, M. J. A., 2012. Determinants of tourist-host interactions: an analysis of the university student market. Journal of Quality Assurance in Hospitality & Tourism, nr 13(2), s. 123-151.
13. Głąbiński Z., 2018. Stosunek mieszkańców powiatu gryfińskiego do rozwoju turystyki w świetle badań jakościowych. Przegląd Zachodniopomorski, nr 33 (1), s. 191-220.
14. Komorowska K. A., 2003. Turystyka a społeczności lokalne – przykład tatrzański. Studia Regionalne i Lokalne, nr 3 (13), s. 79-96.
15. Kruczek Z., 2018. Turyści vs. mieszkańcy. Wpływ nadmiernej frekwencji turystów na proces gentryfikacji miast historycznych na przykładzie Krakowa. Turystyka Kulturowa, nr 3, s. 29-41.
16. Kuźniar W., 2015. Postawy lokalnej społeczności wobec rozwoju turystyki wiejskiej i ich konsekwencje dla obszaru recepcji. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, nr 42 (2), s. 296-305.
17. Machnik A., 2008. Rozwój działalności agroturystycznej w gospodarstwach rolnych. Dom Wydawniczy Harasimowicz, Poznań, s. 4.
18. Majdak P., 2013. Społeczności lokalne wobec turystyki. Postawy – oczekiwania – konflikty w świetle koncepcji rozwoju zrównoważonego. Turystyka i Rekreacja, nr 10 (1), s. 65-71.
19. Marie M., 1987. Społeczności lokalne i turystyka: kierunki badań. Problemy Turystyki, nr 2 (36), s. 17-22.
20. Marks-Krzyszkowska M., Jeziorska-Biel P., 2017. Potencjał społeczności lokalnych w rozwoju turystyki Żuławek. Studia Obszarów Wiejskich, nr 46, s. 7-25.
21. Matlegiewicz M., 2015. Agroturystyka – pozarolniczy biznes polskiej wsi. Ekonomia i Środowisko, nr 4 (55), s. 221-234.
22. Mika M., 2007. Przemiany pod wpływem turystyki na obszarach recepcji turystycznej. [w:] Turystyka. Red. naukowa W. Kurek. PWN, Warszawa, s. 433-436.
23. Mika M., 2013. Postawy społeczności lokalnych wobec turystów i rozwoju turystyki – przykład gmin Beskidu Śląskiego. Prace Geograficzne, nr 134 s. 83-100.
24. Mocior E., 2014. Rola agroturystyki w zrównoważonym rozwoju obszarów wiejskich powiatu włodawskiego. Problemy Ekologii Krajobrazu, XXXVII, s. 103-111.
25. Niewiadomski K., 2010. Agroturystyka a turystyka – ze szczególnym uwzględnieniem relacji do przestrzeni wiejskiej na przykładzie obszaru województwa podlaskiego. Zeszyty Naukowe Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, nr 3, s. 456.
26. Roman M., 2011. Postawy społeczności lokalnej wobec rozwoju agroturystyki w gminach wiejskich województwa podlaskiego. [w:] Społeczno-kulturowe uwarunkowania rozwoju turystyki na obszarach wiejskich. Red. naukowa I. Sikorska-Wolak. Wydawnictwo SGGW, Warszawa, s. 19-37.
27. Roman M., 2014. Ekonomiczno-społeczne uwarunkowania rozwoju agroturystyki w gminach wiejskich województwa podlaskiego. Wydawnictwo Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Jadwigi Dziubińskiej w Golądkowie, Golądkowo.
28. Roman M., Niedziółka A., 2017. Agroturystyka jako forma przedsiębiorczości na obszarach wiejskich. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
29. Siekierski J., Popławski Ł., 2009. Usługi turystyczne jako forma przedsiębiorczości na obszarach wiejskich. Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie, nr 3, s. 159.
30. Sikora J., 1999. Organizacja ruchu turystycznego na wsi. WSiP, Warszawa, s. 69.
31. Sikora J., 2014. Turystyka wiejska, w tym agroturystyka, w kontekście perspektyw rozwoju wsi i rolnictwa w Polsce. Analiza wyników badań empirycznych. Ekonomiczne Problemy Turystyki, nr 3, s. 116.
32. Sznajder M., Przezbórska L., 2006. Agroturystyka. PWE, Warszawa, s. 15.
33. Tyran E., 2003. Agroturystyka, czyli mieszczuchy na wsi. Aura, nr 4, s. 19.
34. Uglis J., Jęczmyk A., 2015. Agroturystyka jako faktor zrównoważonego rozwoju. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 379, s. 57-¬66.
35. Wiatrak A.P., 1996. Wpływ agroturystyki na zagospodarowanie obszarów wiejskich. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, nr 1, s. 35.
36. Williams J., Lawson R., 2001. Community Issues and Resident Opinions of Tourism. Annals of Tourism Research, nr 28 (2), s. 269-290.
37. Wiśniewska A., 2009. Gospodarczy aspekt rozwoju agroturystyki w nadmorskich gminach Ustka i Choczewo. Słupskie Prace Geograficzne, nr 6, s. 117-128.
Roman, M. (2020). Postawy społeczności lokalnej wobec turystów i właścicieli gospodarstw agroturystycznych. Przegląd Prawno-Ekonomiczny, (1), 91–103. https://doi.org/10.31743/ppe.5744
Michał Roman
michal_roman@sggw.pl
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Instytut Ekonomii i Finansów, Katedra Turystyki, Komunikowania Społecznego i Doradztwa https://orcid.org/0000-0003-3596-2587
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Instytut Ekonomii i Finansów, Katedra Turystyki, Komunikowania Społecznego i Doradztwa https://orcid.org/0000-0003-3596-2587
