Oddziaływanie handlu międzynarodowego na środowisko w krajach rozwijających się
Antonina Viktoria Gavryshkiv
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polskahttps://orcid.org/0000-0003-0795-5806
Abstrakt
Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie badawcze, czy zwiększenie eksportu z krajów rozwijających się wiąże się z poprawą jakości ich środowiska. W artykule zastosowano metody krytycznej analizy literatury oraz analizy danych statystycznych. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że jakość środowiska w krajach rozwijających się, uzyskujących wysokie dochody z handlu zagranicznego, może się poprawić w wyniku zastosowania eko-innowacyjnych technologii. Ponadto handel może wpływać pozytywnie na środowisko, ponieważ zwiększenie eksportu maksymalizuje dochód, co z kolei powiększa dochód per capita, a następnie – zgodnie z koncepcją środowiskowej krzywej Kuznetsa – zmniejsza w długim okresie degradację środowiska.
Słowa kluczowe:
globalizacja, handel międzynarodowy, zanieczyszczenieBibliografia
Allard, A., Takman, J., Uddin, G. S., & Ahmed, A. (2018). The N-shaped environmental Kuznets curve: an empirical evaluation using a panel quantile regression approach. Environmental Science and Pollution Research, 25(6), 5848–5861.
Alvarez-Herranz, A., & Balsalobre-Lorente, D. (2015). Energy Regulation in the EKC Model with a Dampening Effect. International Journal of Environmental Analytical Chemistry, 2(3), 1–10.
Antweiler, W., Copeland, B. R., & Taylor, M. S. (2001). Is Free Trade Good for the Environment? American Economic Review, 91(4), 877–908.
Baksi, S., & Chaudhuri, A. R. (2009). On trade liberalization and transboundary pollution. Economics Bulletin, 29(4), 1–7.
Becla, A., Czaja, S., & Poskrobko, T. (2014). Międzynarodowa ochrona środowiska. Wrocław, Polska: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
Budnikowski, A. (2017). Ekonomia międzynarodowa. Warszawa, Polska: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne S.A.
Carson, R. T. (2009). The Environmental Kuznets Curve: Seeking Empirical Regularity and Theoretical Structure. Review of Environmental Economics and Policy, 4(1), 3–23.
Cave, L. A., & Blomquist, G. C. (2008). Environmental policy in the European Union: Fostering the development of pollution havens? Ecological Economics, 65(2), 253–261.
Cole, M. A., Rayner, A. J., & Bates, J. M. (2001). The environmental Kuznets curve: an empirical analysis. Environment and Development Economics, 2(4), 401–416.
Conconi, P. (2003). Green lobbies and transboundary pollution in large open economies. Journal of International Economics, 59(2), 399–422.
Copeland, B. R., & Taylor, M. S. (1994). North-South Trade and the Environment. The Quarterly Journal of Economics, 109(3), 755–787.
Copeland, B. R., & Taylor, M. S. (1995). Trade and the Environment: A Partial Synthesis. American Journal of Agricultural Economics, 77(3), 765–771.
Dietzenbacher, E., & Mukhopadhyay, K. (2007). An Empirical Examination of the Pollution Haven Hypothesis for India: Towards a Green Leontief Paradox? Environmental and Resource Economics, 36(4), 427–449.
Dinda, S. (2004). Environmental Kuznets Curve Hypothesis: A Survey. Ecological Economics, 49(4), 431–455.
Ewing, B, Moore, D., Goldfinger, S., Oursler, A., Reed, A., & Wackernagel, M. (2010). Ecological Footprint Atlas. Pobrano z https://www.footprintnetwork.org/content/images/uploads/Ecological_Footprint_Atlas_2010.pdf, 2010 (dostęp: 10.11.2019).
Ghosh, S. (2018). Globalization and Environment: An Asian Experience. Journal of International Commerce. Economics and Policy, 9(3), 1–27.
Grossman, G. M., & Krueger, A. M. (1991). Environmental Impacts of a North American Free Trade Agreement. NBER Working Paper, 3914, 1–57.
Gruszecki, L., & Jóźwik, B. (2019). Teoretyczne rekonstrukcje środowiskowej krzywej Kuznetsa. Gospodarka Narodowa, 3(299), 95–117.
Jankowska, E. (2016). Środowiskowa krzywa Kuznetsa w dekarbonizacji europejskich gospodarek. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 289, 51–61.
Kais, S., & Sami, H. (2016). An econometric study of the impact of economic growth and energy use on carbon emissions: Panel data evidence from fifty eight countries. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 59, 1101–1110.
Kanemoto, K., Moran, D., Lenzen, M., & Geschke, A. (2014). International trade undermines national emission reduction targets: New evidence from air pollution. Global Environmental Change, 24, 52–59.
Karp, L., Sacheti, S., & Zhao, J. (2001). Common Ground Between Free‐Traders and Environmentalists. International Economic Review, 42(3), 617–648.
Kłosiński, K. A. (2011). Światowy rynek usług w początkach XXI wieku. Warszawa, Polska: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne S.A.
Kronenberg, J. (2004). Handel a środowisko – modele ekonometryczne. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 180, 161–174.
Kuznets, S. (1955). Economic Growth and Income Equality. American Economic Review, 45(1), 1–28.
Mancini, M. S., Galli, A., Niccolucci, V., Lin, D., Bastianoni, S., Wackernagel, M., & Marchettini, N. (2016). Ecological Footprint: Refining the carbon Footprint calculation. Ecological Indicators, 61(2), 390–403.
Peretto, P. F., & Valente, S. (2011). Resources, innovation and growth in the global economy. Journal of Monetary Economics, 58(4), 387–399.
Peters, G. P., & Hertwich, E. G. (2008). CO2 Embodied in International Trade with Implications for Global Climate Policy. Environmental Science & Technology, 42(5), 1401–1407.
Pethig, R. (1976). Pollution, welfare, and environmental policy in the theory of Comparative Advantage. Journal of Environmental Economics and Management, 2(1), 160–169.
Rees, W. E. (1992). Ecological footprints and appropriated carrying capacity: what urban economics leaves out. Environment and Urbanisation, 4(2), 121–130.
Rewizorski, M. (2011). WTO i gospodarka światowa w dobie globalizacji. Koszalin, Polska: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej.
Sarkodie, S. A. (2018). The invisible hand and EKC hypothesis: what are the drivers of environmental degradation and pollution in Africa? Environmental Science and Pollution Research, 25(22), 21993–22022.
Selden, T. M., & Song, D. (1994). Environmental Quality and Development: Is There a Kuznets Curve for Air Pollution Emissions? Journal of Environmental Economics and Management, 27(2), 147–162.
Siebert, H. (1977). Environmental Quality and the Gains from Trade. Kyklos, 30(4), 657–673.
Stern, D. I. (2018). Environmental Kuznets Curve. Londyn, Anglia: Routledge. Ulucak, R., & Bilgili, F. (2018). A reinvestigation of EKC model by ecological footprint measurement for high, middle and low income countries. Journal of Cleaner Production, 188(1), 144–157.
UNCTAD (n.d.). UNCTADstat. Pobrano z http://unctadstat.unctad.org (dostęp: 15.11.2019).
Wilczyńska-Michalik, W., & Świder, K. (2010). Założenia koncepcji Ekologicznego Śladu i przykłady obliczeń dla dużych miast. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica, 93, 103–125.
WTO (n.d.). World Trade Statistical Review. Pobrano z http://stat.wto.org/StatisticalProgram/WsdbExport.aspx?Language=E (dostęp: 20.10.2019).
WWF (2018). Living Planet Report. Pozyskano z https://www.wwf.pl/aktualnosci/living-planet-report-2016 (dostęp: 22.10.2019).
Xing, Y., & Kolstad, C. D. (2002). Do Lax Environmental Regulations Attract Foreign Investment? Environmental and Resource Economics, 21(1), 1–22.
Xu, Y., & Dietzenbacher, E. (2014). A structural decomposition analysis of the emissions embodied in trade. Ecological Economics, 101, 10–20.
Alvarez-Herranz, A., & Balsalobre-Lorente, D. (2015). Energy Regulation in the EKC Model with a Dampening Effect. International Journal of Environmental Analytical Chemistry, 2(3), 1–10.
Antweiler, W., Copeland, B. R., & Taylor, M. S. (2001). Is Free Trade Good for the Environment? American Economic Review, 91(4), 877–908.
Baksi, S., & Chaudhuri, A. R. (2009). On trade liberalization and transboundary pollution. Economics Bulletin, 29(4), 1–7.
Becla, A., Czaja, S., & Poskrobko, T. (2014). Międzynarodowa ochrona środowiska. Wrocław, Polska: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
Budnikowski, A. (2017). Ekonomia międzynarodowa. Warszawa, Polska: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne S.A.
Carson, R. T. (2009). The Environmental Kuznets Curve: Seeking Empirical Regularity and Theoretical Structure. Review of Environmental Economics and Policy, 4(1), 3–23.
Cave, L. A., & Blomquist, G. C. (2008). Environmental policy in the European Union: Fostering the development of pollution havens? Ecological Economics, 65(2), 253–261.
Cole, M. A., Rayner, A. J., & Bates, J. M. (2001). The environmental Kuznets curve: an empirical analysis. Environment and Development Economics, 2(4), 401–416.
Conconi, P. (2003). Green lobbies and transboundary pollution in large open economies. Journal of International Economics, 59(2), 399–422.
Copeland, B. R., & Taylor, M. S. (1994). North-South Trade and the Environment. The Quarterly Journal of Economics, 109(3), 755–787.
Copeland, B. R., & Taylor, M. S. (1995). Trade and the Environment: A Partial Synthesis. American Journal of Agricultural Economics, 77(3), 765–771.
Dietzenbacher, E., & Mukhopadhyay, K. (2007). An Empirical Examination of the Pollution Haven Hypothesis for India: Towards a Green Leontief Paradox? Environmental and Resource Economics, 36(4), 427–449.
Dinda, S. (2004). Environmental Kuznets Curve Hypothesis: A Survey. Ecological Economics, 49(4), 431–455.
Ewing, B, Moore, D., Goldfinger, S., Oursler, A., Reed, A., & Wackernagel, M. (2010). Ecological Footprint Atlas. Pobrano z https://www.footprintnetwork.org/content/images/uploads/Ecological_Footprint_Atlas_2010.pdf, 2010 (dostęp: 10.11.2019).
Ghosh, S. (2018). Globalization and Environment: An Asian Experience. Journal of International Commerce. Economics and Policy, 9(3), 1–27.
Grossman, G. M., & Krueger, A. M. (1991). Environmental Impacts of a North American Free Trade Agreement. NBER Working Paper, 3914, 1–57.
Gruszecki, L., & Jóźwik, B. (2019). Teoretyczne rekonstrukcje środowiskowej krzywej Kuznetsa. Gospodarka Narodowa, 3(299), 95–117.
Jankowska, E. (2016). Środowiskowa krzywa Kuznetsa w dekarbonizacji europejskich gospodarek. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 289, 51–61.
Kais, S., & Sami, H. (2016). An econometric study of the impact of economic growth and energy use on carbon emissions: Panel data evidence from fifty eight countries. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 59, 1101–1110.
Kanemoto, K., Moran, D., Lenzen, M., & Geschke, A. (2014). International trade undermines national emission reduction targets: New evidence from air pollution. Global Environmental Change, 24, 52–59.
Karp, L., Sacheti, S., & Zhao, J. (2001). Common Ground Between Free‐Traders and Environmentalists. International Economic Review, 42(3), 617–648.
Kłosiński, K. A. (2011). Światowy rynek usług w początkach XXI wieku. Warszawa, Polska: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne S.A.
Kronenberg, J. (2004). Handel a środowisko – modele ekonometryczne. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 180, 161–174.
Kuznets, S. (1955). Economic Growth and Income Equality. American Economic Review, 45(1), 1–28.
Mancini, M. S., Galli, A., Niccolucci, V., Lin, D., Bastianoni, S., Wackernagel, M., & Marchettini, N. (2016). Ecological Footprint: Refining the carbon Footprint calculation. Ecological Indicators, 61(2), 390–403.
Peretto, P. F., & Valente, S. (2011). Resources, innovation and growth in the global economy. Journal of Monetary Economics, 58(4), 387–399.
Peters, G. P., & Hertwich, E. G. (2008). CO2 Embodied in International Trade with Implications for Global Climate Policy. Environmental Science & Technology, 42(5), 1401–1407.
Pethig, R. (1976). Pollution, welfare, and environmental policy in the theory of Comparative Advantage. Journal of Environmental Economics and Management, 2(1), 160–169.
Rees, W. E. (1992). Ecological footprints and appropriated carrying capacity: what urban economics leaves out. Environment and Urbanisation, 4(2), 121–130.
Rewizorski, M. (2011). WTO i gospodarka światowa w dobie globalizacji. Koszalin, Polska: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej.
Sarkodie, S. A. (2018). The invisible hand and EKC hypothesis: what are the drivers of environmental degradation and pollution in Africa? Environmental Science and Pollution Research, 25(22), 21993–22022.
Selden, T. M., & Song, D. (1994). Environmental Quality and Development: Is There a Kuznets Curve for Air Pollution Emissions? Journal of Environmental Economics and Management, 27(2), 147–162.
Siebert, H. (1977). Environmental Quality and the Gains from Trade. Kyklos, 30(4), 657–673.
Stern, D. I. (2018). Environmental Kuznets Curve. Londyn, Anglia: Routledge. Ulucak, R., & Bilgili, F. (2018). A reinvestigation of EKC model by ecological footprint measurement for high, middle and low income countries. Journal of Cleaner Production, 188(1), 144–157.
UNCTAD (n.d.). UNCTADstat. Pobrano z http://unctadstat.unctad.org (dostęp: 15.11.2019).
Wilczyńska-Michalik, W., & Świder, K. (2010). Założenia koncepcji Ekologicznego Śladu i przykłady obliczeń dla dużych miast. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica, 93, 103–125.
WTO (n.d.). World Trade Statistical Review. Pobrano z http://stat.wto.org/StatisticalProgram/WsdbExport.aspx?Language=E (dostęp: 20.10.2019).
WWF (2018). Living Planet Report. Pozyskano z https://www.wwf.pl/aktualnosci/living-planet-report-2016 (dostęp: 22.10.2019).
Xing, Y., & Kolstad, C. D. (2002). Do Lax Environmental Regulations Attract Foreign Investment? Environmental and Resource Economics, 21(1), 1–22.
Xu, Y., & Dietzenbacher, E. (2014). A structural decomposition analysis of the emissions embodied in trade. Ecological Economics, 101, 10–20.
Gavryshkiv, A. V. (2020). Oddziaływanie handlu międzynarodowego na środowisko w krajach rozwijających się. Przegląd Prawno-Ekonomiczny, (4), 27–41. https://doi.org/10.31743/ppe.9940
Antonina Viktoria Gavryshkiv
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0003-0795-5806
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0003-0795-5806
