Joint account agreement and the issue of inheriting the share of the deceased holder
Abstract
The purpose of the present article is the evaluation of regulations regarding joint bank accounts, in particular with reference to the issue of inheriting the share of the deceased holder. This study tackles the issue of whether the current regulations provide an answer to the question if the account should continue as sole ownership or the account agreement should be terminated. It also indicates the most requisite amendments in the regulations to clarify the issue stated above, as well as some postulates towards enlargement of the group of prospective joint account holders by adding the category of legal persons.
Keywords:
joint account, bank account, inheriting joints accountsReferences
Akty normatywne
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 1964 Nr 43 poz. 296 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 Nr 16 poz. 93 z późn. zm.)
Dyrektywa Rady 92/91/EWG z dnia 3 listopada 1992 r. dotycząca minimalnych wymagań mających na celu poprawę warunków bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników w zakładach górniczych wydobywających kopaliny otworami wiertniczymi (Dz. Urz. WE L348 z 28.11.1992 r., s. 9 z późn. zm)
Dyrektywa Rady 92/104/EWG z dnia 3 grudnia 1992 r. w sprawie minimalnych wymagań w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników odkrywkowego i podziemnego przemysłu wydobywczego (Dz. Urz. WE L 404 z 31.12.1992, s. 10 z późn. zm.)
Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 94/22/WE z dnia 30 maja 1994 r., w sprawie warunków udzielania i korzystania z zezwoleń na poszukiwanie, badanie i produkcję węglowodorów (Dz. Urz. WE L 164 z 30.06.1994)
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. 1997 Nr 140 poz. 939 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 1 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. 2004 Nr 91 poz. 870)
Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. 2011 poz. 981 późn. zm.)
Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2016 nr 1177)
Ustawa z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U. 2018 poz. 2215 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 16 czerwca 2019 r. o zmianie ustawy o pracowniczych planach kapitałowych, ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz ustawy Prawo bankowe (Dz. U. 2019, Nr 1074)
Orzecznictwo
Postanowienie SN z 7 listopada 1967, I CZ 97/67 (OSNCP i Uz 1968 r., Nr 8-9, poz. 145)
Wyrok NSA z 4 czerwca 2013 r., II FSK 1534/12 (Lex nr 1335247)
Wyrok SA w Poznaniu z 30 czerwca 2010 r., sygn. akt I ACa 504/10
Wyrok SO w Tarnowie z 15 marca 2017, sygn. akt I C 908/16
Wyrok SA w Warszawie z 27 lutego 2019 r., sygn. akt III AUa 895/17
Wyrok SA w Katowicach z 28 października 2010 r., sygn. akt III AUa 773/10
Wyrok SO w Warszawie z 26 czerwca 2017 r., sygn. akt XIII U 2662/16
Wyrok SO w Warszawie 17 maja 2017 r., sygn. akt XIII U 7/17
Wyrok SA w Warszawie z 11 stycznia 2017 r., sygn. akt V Ca 919/16
Wyrok SA w Warszawie z 17 października 2007 r., sygn. akt III AUa 961/07
Glosa 2001, nr 9, s. 39; Wyrok NSA 04 czerwca 2013 r., II FSK 1534/12, Lex nr 1335247
Literatura
Gołaczyński J. [w:], Kodeks cywilny. Komentarz, red. Gniewek E., Warszawa 2010, Legalis
Góral L., Karlikowska M., Koperkiewicz-Mordel K., Polskie Prawo Bankowe, Warszawa 2006
Kawulski A., Komentarz do ustawy Prawo bankowe, Warszawa 2013, Lex
Kowalewska E., Pisarewicz P., Wybrane zagadnienia regulacji prawa bankowego i nadzoru nad rynkiem finansowym w kontekście praktyki ochrony klientów sektora bankowego, Zarządzanie i Finanse Journal of Management and Finance, Tom 15, 2/1/2017
Mazur L., Umowa rachunku bankowego. Komentarz, Warszawa 2007
Mikos-Sitek A., Zapadka P., Polskie Prawo Bankowe. Wybrane Zagadnienia, Warszawa 2011
Niezbecka E., [w:], Kodeks cywilny. Komentarz, red. Kidyba A., Warszawa 2014
Nowacki A. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. Osajda K, Warszawa 2016, Legalis
Nowak M., Problematyka umów rachunku bankowego – wybrane zagadnienia, Wrocławskie studia erazmiańskie, Nr 12/2018
Ofiarski Z., PUG 2017.5.2., Wspólny rachunek bankowym w prawie geologicznym i górniczym, Teza nr 1, 322173/1, Lex
Ogiegło L., [w:], Kodeks cywilny. Komentarz, red. Pietrzykowski K.,Tom 2, Warszawa 2011
Pisuliński J., Każda ustawa rzepkę sobie skrobie, Rzeczpospolita 2005.11.30, Lex
Pisuliński J., W sprawie systematyki części szczegółowej prawa zobowiązań (głos w dyskusji), Transformacje Prawa Prywatnego, 1/2012
Rogoń D. [w:] Prawo bankowe. Komentarz, Tom I, red. Zoll F., Kraków 2005, Legalis
Pyzioł W. [w:], Prawo bankowe. Komentarz, red. Fojcik – Mastalska E.,Warszawa 2007
Pyzioł W., Umowa rachunku bankowego, Warszawa 1997
Pyzioł W., Szumański A., Weiss I., Prawo spółek, Warszawa 2018
Radwański Z., Panowicz – Lipska J., Zobowiązania – część szczegółowa, Warszawa 2005, Legalis
Sikorski G., Egzekucja z rachunków bankowych, Sopot 2006, Lex.
Smykła B., Prawo bankowe. Komentarz, Wyd. 2, Warszawa 2011, Legalis
Sychowicz M. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, Tom V. Zobowiązania. Część szczegółowa, red. Gudowski J., Warszawa 2017
Zwyrtek M., Cash pooling po polsku, Monitor Podatkowy, Nr 8/2006
Źródła internetowe:
Projekt zmian k.c. z dnia 24.11.2008 r., www.ms.gov.pl (projekty) proj. 08929 artv
Uzasadnienie do projektu ustawy o zmianie Kodeksu cywilnego i niektórych innych ustaw, bip.kprm.gov.pl/ftp/kprm/dokumenty/08100311uz.pdf
Pismo NBP z dnia 12 lipca 2001 r., NB-BPN-III-PMB-526-395/01, Lex
Informacja dotycząca wykazywania przez banki wierzytelności spółek cywilnych w systemie wyliczania, Warszawa, 14 kwietnia 2018 r., https://www.bfg.pl/wp-content/uploads/informacja-dotyczaca-wykazywania-przez-banki-wierzytelnosci-spolek-cywilnych-w-systemie-wyliczania.pdf
Związek Banków Polskich; Co dzieje się z naszym kontem bankowym po śmierci?, www.zbp.pl
Pismo KNF z 16 listopada 2016 r., KNF, DOK/WPRII/075/6/1/2016/AC, Warszawa 16.11.2016 r. https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/Nowe_obowiazki_informacyjne_bankow_i_skok_5-11-2016_48788.pdf
Portal bankowości spółdzielczej www.portalbs.pl
Gospodarczy Bank Spółdzielczy www.gbsradkow.pl
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 1964 Nr 43 poz. 296 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 Nr 16 poz. 93 z późn. zm.)
Dyrektywa Rady 92/91/EWG z dnia 3 listopada 1992 r. dotycząca minimalnych wymagań mających na celu poprawę warunków bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników w zakładach górniczych wydobywających kopaliny otworami wiertniczymi (Dz. Urz. WE L348 z 28.11.1992 r., s. 9 z późn. zm)
Dyrektywa Rady 92/104/EWG z dnia 3 grudnia 1992 r. w sprawie minimalnych wymagań w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników odkrywkowego i podziemnego przemysłu wydobywczego (Dz. Urz. WE L 404 z 31.12.1992, s. 10 z późn. zm.)
Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 94/22/WE z dnia 30 maja 1994 r., w sprawie warunków udzielania i korzystania z zezwoleń na poszukiwanie, badanie i produkcję węglowodorów (Dz. Urz. WE L 164 z 30.06.1994)
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. 1997 Nr 140 poz. 939 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 1 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. 2004 Nr 91 poz. 870)
Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. 2011 poz. 981 późn. zm.)
Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2016 nr 1177)
Ustawa z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U. 2018 poz. 2215 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 16 czerwca 2019 r. o zmianie ustawy o pracowniczych planach kapitałowych, ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz ustawy Prawo bankowe (Dz. U. 2019, Nr 1074)
Orzecznictwo
Postanowienie SN z 7 listopada 1967, I CZ 97/67 (OSNCP i Uz 1968 r., Nr 8-9, poz. 145)
Wyrok NSA z 4 czerwca 2013 r., II FSK 1534/12 (Lex nr 1335247)
Wyrok SA w Poznaniu z 30 czerwca 2010 r., sygn. akt I ACa 504/10
Wyrok SO w Tarnowie z 15 marca 2017, sygn. akt I C 908/16
Wyrok SA w Warszawie z 27 lutego 2019 r., sygn. akt III AUa 895/17
Wyrok SA w Katowicach z 28 października 2010 r., sygn. akt III AUa 773/10
Wyrok SO w Warszawie z 26 czerwca 2017 r., sygn. akt XIII U 2662/16
Wyrok SO w Warszawie 17 maja 2017 r., sygn. akt XIII U 7/17
Wyrok SA w Warszawie z 11 stycznia 2017 r., sygn. akt V Ca 919/16
Wyrok SA w Warszawie z 17 października 2007 r., sygn. akt III AUa 961/07
Glosa 2001, nr 9, s. 39; Wyrok NSA 04 czerwca 2013 r., II FSK 1534/12, Lex nr 1335247
Literatura
Gołaczyński J. [w:], Kodeks cywilny. Komentarz, red. Gniewek E., Warszawa 2010, Legalis
Góral L., Karlikowska M., Koperkiewicz-Mordel K., Polskie Prawo Bankowe, Warszawa 2006
Kawulski A., Komentarz do ustawy Prawo bankowe, Warszawa 2013, Lex
Kowalewska E., Pisarewicz P., Wybrane zagadnienia regulacji prawa bankowego i nadzoru nad rynkiem finansowym w kontekście praktyki ochrony klientów sektora bankowego, Zarządzanie i Finanse Journal of Management and Finance, Tom 15, 2/1/2017
Mazur L., Umowa rachunku bankowego. Komentarz, Warszawa 2007
Mikos-Sitek A., Zapadka P., Polskie Prawo Bankowe. Wybrane Zagadnienia, Warszawa 2011
Niezbecka E., [w:], Kodeks cywilny. Komentarz, red. Kidyba A., Warszawa 2014
Nowacki A. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. Osajda K, Warszawa 2016, Legalis
Nowak M., Problematyka umów rachunku bankowego – wybrane zagadnienia, Wrocławskie studia erazmiańskie, Nr 12/2018
Ofiarski Z., PUG 2017.5.2., Wspólny rachunek bankowym w prawie geologicznym i górniczym, Teza nr 1, 322173/1, Lex
Ogiegło L., [w:], Kodeks cywilny. Komentarz, red. Pietrzykowski K.,Tom 2, Warszawa 2011
Pisuliński J., Każda ustawa rzepkę sobie skrobie, Rzeczpospolita 2005.11.30, Lex
Pisuliński J., W sprawie systematyki części szczegółowej prawa zobowiązań (głos w dyskusji), Transformacje Prawa Prywatnego, 1/2012
Rogoń D. [w:] Prawo bankowe. Komentarz, Tom I, red. Zoll F., Kraków 2005, Legalis
Pyzioł W. [w:], Prawo bankowe. Komentarz, red. Fojcik – Mastalska E.,Warszawa 2007
Pyzioł W., Umowa rachunku bankowego, Warszawa 1997
Pyzioł W., Szumański A., Weiss I., Prawo spółek, Warszawa 2018
Radwański Z., Panowicz – Lipska J., Zobowiązania – część szczegółowa, Warszawa 2005, Legalis
Sikorski G., Egzekucja z rachunków bankowych, Sopot 2006, Lex.
Smykła B., Prawo bankowe. Komentarz, Wyd. 2, Warszawa 2011, Legalis
Sychowicz M. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, Tom V. Zobowiązania. Część szczegółowa, red. Gudowski J., Warszawa 2017
Zwyrtek M., Cash pooling po polsku, Monitor Podatkowy, Nr 8/2006
Źródła internetowe:
Projekt zmian k.c. z dnia 24.11.2008 r., www.ms.gov.pl (projekty) proj. 08929 artv
Uzasadnienie do projektu ustawy o zmianie Kodeksu cywilnego i niektórych innych ustaw, bip.kprm.gov.pl/ftp/kprm/dokumenty/08100311uz.pdf
Pismo NBP z dnia 12 lipca 2001 r., NB-BPN-III-PMB-526-395/01, Lex
Informacja dotycząca wykazywania przez banki wierzytelności spółek cywilnych w systemie wyliczania, Warszawa, 14 kwietnia 2018 r., https://www.bfg.pl/wp-content/uploads/informacja-dotyczaca-wykazywania-przez-banki-wierzytelnosci-spolek-cywilnych-w-systemie-wyliczania.pdf
Związek Banków Polskich; Co dzieje się z naszym kontem bankowym po śmierci?, www.zbp.pl
Pismo KNF z 16 listopada 2016 r., KNF, DOK/WPRII/075/6/1/2016/AC, Warszawa 16.11.2016 r. https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/Nowe_obowiazki_informacyjne_bankow_i_skok_5-11-2016_48788.pdf
Portal bankowości spółdzielczej www.portalbs.pl
Gospodarczy Bank Spółdzielczy www.gbsradkow.pl
Bujas, K. (2021). Umowa wspólnego rachunku bankowego i dziedziczenie zgromadzonych na nim środków. Przegląd Prawno-Ekonomiczny, (4), 109–128. https://doi.org/10.31743/ppe.10111
Katarzyna Bujas
kate.ktm.bujas@gmail.com
Uniwersytet Śląski w Katowicach https://orcid.org/0000-0002-9823-8927
Uniwersytet Śląski w Katowicach https://orcid.org/0000-0002-9823-8927
