Z prawnej problematyki organizacji producentów rolnych – wybrane zagadnienia
Aneta Suchoń
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-5410-7853
Abstrakt
Celem rozważań była próba określenia kształtu prawnego zakładania, uznawania i funkcjonowania organizacji producentów rolnych (ze szczególnym uwzględnieniem zmian regulacji prawnych z 2019 i 2020 r.) oraz ich oceny w kontekście obecnych wyzwań dotyczących gospodarstw i rynków rolnych. Starano się także ustalić, które regulacje prawne stanowią barierę w zakresie zakładania i rozwoju organizacji producentów rolnych oraz wskazać propozycje ich zmiany. Rozważania skoncentrowano przede wszystkim na regulacjach unijnych dotyczących organizacji producentów rolnych (w tym zwłaszcza na rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z 17 grudnia 2013 r. ustanawiających wspólną organizację rynków produktów rolnych) oraz znowelizowanych w 2019 i 2020 r. polskich przepisach. Poruszono zagadnienie europejskiego Zielonego Ładu i strategii na rzecz bioróżnorodności 2030 oraz „od pola do stołu” opublikowanych w maju 2020 r. przez Komisję Europejską. Do realizacji założeń wynikających z tych unijnych dokumentów mogą przyczynić się właśnie organizacje producentów rolnych, są one również ważne w aspekcie rozwoju gospodarstw i rynków rolnych. W dalszej części rozważań wskazano różnice i podobieństwa pomiędzy organizacjami a grupami producentów rolnych. W konkluzji stwierdzono m.in., że czynnikiem stanowiącym barierę w zakresie uznawania organizacji jest prawdopodobnie m.in. wysoka liczba producentów rolnych konieczna do rejestracji, jak i ilość dostarczanych produktów rolnych. Pozytywnie oceniono zmiany regulacji prawnych, które weszły w życie w maju 2020 r. Pozwalają one na korzystanie także przez organizacje producentów rolnych ze środków unijnych z działania „Tworzenie grup producentów i organizacji producentów” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Na koniec zaproponowano uchwalenie odrębnej ustawy o organizacjach producentów rolnych, regulującej zasady zakładania i funkcjonowania omawianych podmiotów.
Słowa kluczowe:
organizacje producentów rolnych, rynki rolne, spółdzielnie, Wspólna Polityka Rolna, rynek mlekaBibliografia
Bijman, J. (2016). The changing nature of farmer collective action: introduction to the book. W: J. Bijman, J. Schuurman, R. Muradian (Eds.), Cooperatives, Economic Democratization and Rural Development. Cheltenham: Edward Elgar Publishing.
Bijman, J., Schuurman J., Muradian R. (Eds.) (2016). Cooperatives, Economic Democratization and Rural Development. Cheltenham: Edward Elgar Publishing.
Busse, C. (2013). Nowa niemiecka ustawa o strukturze rynku rolnego z 2013 r. – rolnicze organizacje producentów i związki branżowe w prawie niemieckim. Przegląd Prawa Rolnego, 1(12), 173-187.
Busse, C. (2020). Quo vadis Agrarorganisationenrecht? – Eine kurze Betrachtung in sechs Kapiteln. W: A. Suchoń (red.), Legal and economic aspect of associations of agricultural producers in the selected countries of the world (s. 106-120). Poznań: Wyd. UAM.
Canfora, I. (2018). Organizzazione dei produttori agricoli, “Digesto discipline Privatistiche, XI aggiornamento UTET”, 355-370.
Del Con,t C., Macé, A. (2020). Les organisations de producteurs en France: état des lieux et réflexions. W: A. Suchoń (red.), Legal and economic aspect of associations of agricultural producers in the selected countries of the world (s. 61-80). Poznań: Wyd. UAM.
Giel, T., Bijman, J., Oorthuizen, J. (Eds.). (2007). Producer organisations and market chains: Facilitating Trajectories of Change in Developing Countries. Wageningen: Wageningen Academic Publishers.
Grosse, T.G. (2000). Polityka regionalna Unii Europejskiej i jej wpływ na rozwój gospodarczy. Przykład Grecji, Wloch, Irlandii i wnioski dla Polski. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
Kokocińska, K. (2010). Polityka regionalna w Polsce i w Unii Europejskiej. Poznań: Wyd. UAM.
Le Clerc, L., Bouamra-Mechemache, Z., Duvaleix-Treguer, S., Magdelaine P., Roguet C., You G. (2019). Rôles des organisations de producteurs dans les filieres animales: négociation, conseil, commercialisation et création de valeur. Notes et études socio-économiques, 60-79.
Mwambi, M., Bijman, J., Mshenga, P. (2020). Which type of producer organization is (more) inclusive? Dynamics of farmers’ membership and participation in the decision-making process. Annals of Public and Cooperative Economics, 91(2), 213-226. doi: 10.1111/apce.12269
Pastuszka, S. (2012). Polityka regionalna Unii Europejskiej. Cele, narzędzia, efekty. Warszawa: Difin.
Petriccione, G., Solazzo R. (2012). Le Organizzazioni dei produttori nell’agricoltura Italiano. Agriregionieuropa, 8(30), 18-25.
Suchoń, A. (2013). Prawne aspekty zakładania i prowadzenia działalności przez wstępnie uznane grupy oraz organizacje producentów owoców i warzyw. Przegląd Prawa Rolnego, 2, 11-32.
Suchoń, A. (2015). Grupy i organizacje producentów rolnych wobec wyzwań Wspólnej Polityki Rolnej 2014-2020. Studia Iuridica Agraria, 13, 133-150.
Suchoń, A. (2016a). Prawna koncepcja spółdzielni rolniczych. Poznań: Wyd. UAM.
Suchoń, A. (2016b). Funkcjonowanie rynku mleka po likwidacji kwotowania – wybrane aspekty prawne. Studia Iuridica Agraria, 14, 297-313.
Zoeteweij-Turhan, M. (2012). The Role of Producer Organizations on the Dairy Market. Baden-Baden: Nomos.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu https://orcid.org/0000-0002-5410-7853
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
