Postępowanie cywilne jako przedmiot badania ekonomicznej analizy prawa – zagadnienia wybrane, możliwości i problemy wynikające ze stosowania ekonomicznej analizy prawa
Abstrakt
Prawo zawsze wykazywało związki z ekonomią, jednak badania nad efektywnością samego prawa prowadzi się od niedawna. Dopiero w latach 60. XX w. wykształciła się szkoła ekonomicznej analizy prawa, której zadaniem jest badanie prawa pod kątem efektywności ekonomicznej. Zgodnie z koncepcją R. Cootera i T. Ulena celem postępowania sądowego jest minimalizacja kosztów społecznych. Przyjęcie tego zamierzenia pozwala spojrzeć na postępowanie cywilne z innej perspektywy i inaczej ocenić instytucje prawne. Metodą ekonomicznej analizy prawa można zbadać zarówno postępowanie procesowe, jak i nieprocesowe. Badanie prawa przy użyciu ekonomicznej analizy prawa nie prowadzi do wyciągnięcia sprzecznych wniosków, lecz do uzyskania komplementarnego i rzeczywistego obrazu obowiązującego prawa. Jednocześnie ekonomiczna analiza prawa pozwala określać kierunki w dążeniu do lepszego prawa. W zakresie prowadzonych badań ekonomicznej analizy postępowania cywilnego nieodzownym elementem powinno być uwzględnienie metod ADR. Metoda ta nie jest jednak metodą prostą i wymaga odpowiednich matematycznych zdolności; ich brak zafałszuje obraz prawa.
Słowa kluczowe:
efektywność ekonomiczna, ekonomiczna analiza prawa, postępowanie cywilneBibliografia
Blomayer A., Types of Relief Available (Judicial Remedies), w: International Encyclopedia of Comparative Law, t. 16. Civil Procedure, red. M. Cappelletti, Tübingen 1982.
Cooter R., Ulen T., Ekonomiczna analiza prawa, Warszawa 2009.
Guzik T., Ekonomiczna analiza prawa jako metoda prawoznawstwa, Internetowy Przegląd Prawniczy TBSP UJ 2017, nr 8.
Jolowicz J.A., On the Nature and Purposes of Civil Procedural Law, w: International Perspectives on Civil Justice. Essays in Honour of Sir Jack I.H. Jacob Q.C., red. I.R. Scott, London 1990.
Kobayashi B., Parker J., Civil Procedure: General, w: Encyclopedia of Law & Economics, red. B. Bouckaert, G. De Geest, Cheltenham 2000, https://reference.findlaw.com/lawandeconomics/7000-civil-procedure-general.pdf [dostęp: 25.02.2022].
Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. A. Zieliński, K. Flaga-Gieruszyńska, 2020 [baza danych Legalis].
Pogonowski P., Efektywne postępowanie cywilne. Uwagi wstępne na tle ekonomicznej analizy prawa, cz. 1, Polski Proces Cywilny 2020, nr 4.
Pogonowski P., Efektywne postępowanie cywilne. Uwagi wstępne na tle ekonomicznej analizy prawa, cz. 2, Polski Proces Cywilny 2021, nr 1.
Posner R.A., Analysis of Law, w: R.A. Posner, Economic Analysis of Law, Nowy York 2014, https://books.google.pl/books?hl=en&lr=&id=o77fDgAAQBAJ&oi=fnd&pg=PT21&dq=Posner+R.A.,+2014,+Economic+Analysis+of+Law,+Wolters+Kluwer+Law+&ots=tzaL
xFF0Sx&sig=gM_eB2xAMRChkBSFgvh_iivqRIM&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false [dostęp: 25.02.2022].
Stelmach J., Efektywne prawo, w: Vetera novis augere. Studia i prace dedykowane Profesorowi Wacławowi Uruszczakowi, t. 2, red. S. Grodziski i in., Kraków 2010.
Stelmach J., Brożek B., Załuski W., Dziesięć wykładów o ekonomii prawa, Warszawa 2007.
Stroiński R., Dlaczego warto studiować ekonomiczną teorię prawa (Law and Economics), Edukacja Prawnicza 2005, nr 4.
Stroiński R., Ekonomiczna analiza prawa czyli w poszukiwaniu efektywności, Kwartalnik Prawa Prywatnego 2002, t. 11, z. 3.
Załącznik do Uchwały nr 68/2011 Senatu Uniwersytetu Wrocławskiego z dnia 22 czerwca 2011 r. ‒ Kodeks wskazań etycznych.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor oświadcza, że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza jakichkolwiek praw osobistych lub majątkowych osób trzecich oraz, że jego prawa autorskie do utworu nie są ograniczone w zakresie objętym umową podpisywaną z Wydawcą.
Autor publikacji przenosi nieodpłatnie na Wydawcę autorskie prawa majątkowe do składanego do publikacji Utworu (artykułu) bez ograniczeń czasowych i terytorialnych na następujących polach eksploatacji:
a) wytwarzanie, utrwalanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
b) wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu, oraz rozpowszechnianie w postaci otwartego dostępu, zgodnie z treścią licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa 4.0 Międzynarodowa (zwanej również jako CC BY), dostępnej pod adresem: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
d) opublikowanie na stronie internetowej czasopisma, publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, oraz publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e) wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu lub innej sieci.
Przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworu następuje nieodpłatnie, z chwilą podpisania umowy.
