W poszukiwaniu istoty „szczególnej zuchwałości” kradzieży – perspektywa historycznoprawna oraz jej współczesne implikacje
Abstrakt
Niniejsze opracowanie zostało poświęcone rozpoznaniu istoty „szczególnej zuchwałości”, która w przeszłości znamionowała i de lege lata znamionuje „nowy” (kwalifikowany) typ kradzieży. Pierwsza część podjętych rozważań ma charakter historyczny, eksponujący zasadnicze wątpliwości, jakie towarzyszyły objaśnieniu tego pojęcia na gruncie Kodeksu karnego z 1969 r. Dalszą ich część poświęcono z kolei analizie ustawowej definicji kradzieży szczególnie zuchwałej, która została sformułowana w art. 115 § 9a obowiązującego Kodeksu karnego. Dostrzeżone na płaszczyźnie tej ostatniej regulacji trudności interpretacyjne skłaniają do zastanowienia się, czy wszelkie próby definiowania pojęcia, które ze swej natury jest w całości „płynne”, przyniosą spodziewane rezultaty poznawcze. Na tle niniejszych wątpliwości zrodziły się uzasadnione obawy, czy art. 278a K.k. jest (de facto m.in.) zgodny z zasadą nullum crimen sine lege (art. 42 ust. 1 Konstytucji RP), a precyzując, z postulatem nullum crimen sine lege certa.
Słowa kluczowe:
kradzież, przestępstwo, szczególna zuchwałośćBibliografia
Andrejew I., Polskie prawo karne w zarysie, Warszawa 1970.
Andrejew I., Polskie prawo karne w zarysie, Warszawa 1989.
Andrejew I., Świda W., Wolter W., Kodeks karny z komentarzem, Warszawa 1973.
Bafia J., Mioduski K., Siewierski J., Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 1971.
Bafia J., Mioduski K., Siewierski J., Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 1977.
Baran A., Kradzież szczególnie zuchwała (art. 208 k.k.) w orzecznictwie SN, Problemy Praworządności 1987, nr 8‒9.
Barczak-Oplustil A. i in., Niekonstytucyjna nowelizacja Kodeksu karnego w związku z epidemią COVID-19, Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 2020, t. 24, z. 2.
Barczak-Oplustil A. i in., Opinia w sprawie uchwalonej przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej na 12 posiedzeniu ustawy z dnia 4 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 (druk senacki nr 142), https://kipk.pl/ekspertyzy/opinia-w-sprawie-uchwalonej-przez-sejm-rzeczypospolitej-polskiej-na-12-posiedzeniu-ustawy-z-dnia-4-czerwca-2020-r-o-doplatach-do-oprocentowania-kredytow-bankowych-udzielanych-na-zapewnienie-plynnosci/ [dostęp: 22.02.2022 r.].
Biernaczyk Z., Rozbój w aspekcie kryminologicznym i kryminalistycznym, Wrocław 1977.
Biuro Komunikacji i Promocji Ministerstwa Sprawiedliwości, „Tarcza sprawiedliwości” – kary za włamania na e-lekcje, ochrona przedsiębiorców, mniej spraw w sądach i procesy on-line, https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/tarcza-sprawiedliwosci---kary-za-wlamania-na-e-lekcje-ochrona-przedsiebiorcow-mniej-spraw-w-sadach-i-procesy-on-line [dostęp: 12.02.2022 r.].
Górniok O., Z problematyki kradzieży szczególnie zuchwałej, Problemy Praworządności 1971, nr 11.
Gutekunst W., Kradzież szczególnie zuchwała, Wrocław 1978.
Gutekunst W., Kradzież szczególnie zuchwała a rozbój, Problemy Praworządności 1973, nr 7.
Gutekunst W., O kradzieży szczególnie zuchwałej, Państwo i Prawo 1973, z. 5.
Gutowski M., Kardas P., Wykładnia i stosowanie prawa w procesie opartym na Konstytucji, Warszawa 2017.
Iwanek T., Kradzież szczególnie zuchwała – perspektywa historyczna i uwagi de lege lata, Prokuratura i Prawo 2021, nr 1.
Kania-Chramęga A., Kradzież szczególnie zuchwała w świetle postanowień ustawy z dnia 19.06.2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 – kontrowersje interpretacyjne, w: Zmiany w prawie karnym materialnym i procesowym w latach 2018‒2021. Zagadnienia wybrane, t. 4, red. H. Paluszkiewicz, Zielona Góra 2021.
Kieres B., Pojęcie kradzieży „szczególnie zuchwałej” w rozumieniu art. 208 k.k., Wojskowy Przegląd Prawniczy 1973, nr 1.
Liszewska A., Z problematyki przestępstwa rozboju (Zagadnienia przedmiotu ochrony), Przegląd Sądowy 1993, nr 2.
Łagodziński S., Agresywność działania sprawcy jako czynnik konstytuujący szczególną zuchwałość z art. 208 k.k., Palestra 1977, nr 11.
Łagodziński S., Pojęcie gwałtu na osobie w przestępstwie rozboju, Palestra 1978, nr 7.
Łagodziński S., Szczególna zuchwałość kradzieży w świetle wytycznych Sądu Najwyższego, Wojskowy Przegląd Prawniczy 1981, nr 2.
Mering L., Glosa do uchwały SN z dnia 21 marca 2007 r., I KZP 39/06, Gdańskie Studia Prawnicze. Przegląd Orzecznictwa 2008, nr 1.
Nowe kodeksy karne z 1997 r. z uzasadnieniami, red. I. Fredrich-Michalska, B. Stachurska-Marcińczak, Warszawa 1997.
Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, t. 8, Warszawa 1966.
Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, t. 10, Warszawa 1968.
Szczucki K., Wykładnia prokonstytucyjna prawa karnego, Warszawa 2015.
Szerer M., Problematyczność pojęcia kradzieży szczególnie zuchwałej, Państwo i Prawo 1976, z. 8‒9.
Śliwowski J., Prawo karne, Warszawa 1979.
Uniwersytet Zielonogórski https://orcid.org/0000-0001-6246-3172
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor oświadcza, że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza jakichkolwiek praw osobistych lub majątkowych osób trzecich oraz, że jego prawa autorskie do utworu nie są ograniczone w zakresie objętym umową podpisywaną z Wydawcą.
Autor publikacji przenosi nieodpłatnie na Wydawcę autorskie prawa majątkowe do składanego do publikacji Utworu (artykułu) bez ograniczeń czasowych i terytorialnych na następujących polach eksploatacji:
a) wytwarzanie, utrwalanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
b) wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu, oraz rozpowszechnianie w postaci otwartego dostępu, zgodnie z treścią licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa 4.0 Międzynarodowa (zwanej również jako CC BY), dostępnej pod adresem: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
d) opublikowanie na stronie internetowej czasopisma, publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, oraz publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e) wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu lub innej sieci.
Przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworu następuje nieodpłatnie, z chwilą podpisania umowy.
