Funkcja ochronna prawa pracy a penalizacja naruszeń praw pracowników
Abstrakt
Funkcja ochronna prawa pracy jest kluczowa i niemalże konstrukcyjna dla istnienia stosunku pracy. W celu skutecznego nałożenia obowiązków na pracodawców ustawodawca wprowadził sankcje – zarówno wykroczeniowe, jak i karne. Artykuł przynosi odpowiedź na pytanie, czy katalog przestępstw przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową zapewnia realizację funkcji ochronnej prawa pracy oraz czy – pośrednio lub bezpośrednio – wpływa pozytywnie, czy też negatywnie na przestrzeganie przez pracodawców obowiązków względem pracowników i innych osób wykonujących pracę zarobkową. Wprowadzenie sankcji karnych w prawie pracy pełni funkcję ochronną, niemniej tą samą funkcję pełnią również te przepisy, które polegają na prewencyjnym minimalizowaniu występowania potencjalnych konfliktów w miejscu pracy, gdyż często unikanie konfliktów chroni pracownika lepiej niż nawet dotkliwe sankcje pokonfliktowe.
Słowa kluczowe:
labour law, protective function, offence, rights of gainfully employed personsBibliografia
Baran K., O kryminalizacji zbiorowego prawa zatrudnienia, w: Różnorodność w jedności. Studia z zakresu prawa pracy, zabezpieczenia społecznego i polityki społecznej. Księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Wojciechowi Muszalskiemu, red. B. Godlewska-Bujok,
K. Walczak, Warszawa 2019.
Baran K., Polubowna funkcja prawa pracy, Polityka Społeczna 2005, nr 1.
Florek L., Ochrona pracowników jako zasadnicza cecha prawa pracy, w: Różnorodność w jedności. Studia z zakresu prawa pracy, zabezpieczenia społecznego i polityki społecznej. Księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Wojciechowi Muszalskiemu, red. B. Godlewska-Bujok, K. Walczak, Warszawa 2019.
Florek L., Zieliński T., Prawo pracy, Warszawa 2007.
Godlewska-Bujok B., O kształtowaniu prawa pracy i jego związkach z polityką społeczną, Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej 2018, t. 25, z. 4. (Crossref)
Górski A., Michalak K., Glosa do uchwały SN z dnia 20 września 2018 roku, I ZKP 5/18, Państwo i Prawo 2012, z. 6.
Jankowiak J., Musiała A., Glosa do uchwały SN z dnia 15 grudnia 2005 roku, I KZP 34/05, Prokuratura i Prawo 2007, nr 2.
Jończyk J., Prawo pracy, Warszawa 1995.
Kijowski A., Problematyka ochrony praw pracownika w nowym kodeksie karnym, https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/18899/1/007%20ANDRZEJ%20KIJOWSKI.pdf [dostęp: listopad 2021 r.].
Krzyśków B., Pojęcie ochrony pracy w prawie pracy, Bezpieczeństwo Pracy 2006, nr 6.
Liszcz T., Prawo pracy, Warszawa 2004.
Moszczyńska P., Karnoprawne środki ochrony prawnej przed mobbingiem, Roczniki Administracji i Prawa 2017, t. 17.
Muszalski W., Prawo socjalne, Warszawa 2006.
Pisarczyk Ł., Przeobrażenia prawa pracy a jego funkcja ochronna, Studia Prawnicze. Rozprawy i Materiały 2010, nr 1.
Prawo pracy, red. K. Baran, Warszawa 2010.
Rycak M., Funkcja organizacyjna przepisów regulujących wymiar i rozkład czasu pracy, Polityka Społeczna 2005, nr 7.
Samol S., Prawnokarna ochrona praw pracownika w nowym kodeksie karnym, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1998, z. 3–4.
Sobczyk A., Prawo i człowiek pracujący – między ochroną godności a równości, w: Aksjologiczne podstawy prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, red. M. Skąpski, K. Ślebzak, Poznań 2014.
Szeleszczuk D., w: Kodeks karny. Komentarz, red. R. Stefański, wyd. 7, 2021 [wyd. el. Legalis].
Tomporek A., Przedmiot ochrony i podmioty przestępstwa naruszenia praw pracownika (art. 218 k.k.), Praca i Zabezpieczenie Społeczne 2002, nr 7.
Wolak G., O pojęciu pracownika z art. 218 § 1a KK, Przegląd Prawno-Ekonomiczny 2018, nr 43.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor oświadcza, że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza jakichkolwiek praw osobistych lub majątkowych osób trzecich oraz, że jego prawa autorskie do utworu nie są ograniczone w zakresie objętym umową podpisywaną z Wydawcą.
Autor publikacji przenosi nieodpłatnie na Wydawcę autorskie prawa majątkowe do składanego do publikacji Utworu (artykułu) bez ograniczeń czasowych i terytorialnych na następujących polach eksploatacji:
a) wytwarzanie, utrwalanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
b) wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu, oraz rozpowszechnianie w postaci otwartego dostępu, zgodnie z treścią licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa 4.0 Międzynarodowa (zwanej również jako CC BY), dostępnej pod adresem: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
d) opublikowanie na stronie internetowej czasopisma, publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, oraz publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e) wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu lub innej sieci.
Przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworu następuje nieodpłatnie, z chwilą podpisania umowy.
