O przesłance zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego z art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej. Oczekiwania i kierunek zmian
Piotr Kobylski
Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-0345-904X
Abstrakt
Należy stwierdzić, iż w literaturze można spotkać się z dość obszernymi opracowaniami dotyczącymi zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, natomiast niniejsze zagadnienie w ujęciu projektu zniesienia przesłanki zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w związku z wszczęciem postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe stwarza zupełnie nową perspektywę. Praca będzie dowodzić, iż w istocie niezasadne jest utrzymywanie w konstrukcji przedawnienia przesłanki zawieszenia biegu jego terminu, o której mowa w art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej. W związku z powyższym celem artykułu będzie ocena na tle obowiązujących przepisów prawnych, jakie są kierunki zmian analizowanej instytucji. Przedstawiona problematyka pociąga za sobą nieuchronność analizy zagadnień prawnych z tego zakresu pod kątem charakteru zmian, ale również problemów praktycznych z tym związanych.
Słowa kluczowe:
zobowiązanie podatkowe, zaległość podatkowa, przedawnienie, podatnik, instrumentalne wszczynanie postępowań karnych skarbowychBibliografia
Andrzejewska-Czernek I., Morawski W., Konsekwencje wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17 lipca 2012 r. w sprawie niezgodności z Konstytucją zawieszania biegu terminu przedawnienia, o którym podatnik nie został powiadomiony, Przegląd Podatkowy 2013, no. 7.
Banaszak B., O konstytucyjności ustawowej regulacji zawieszenia przedawnienia zobowiązań podatkowych, Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 2011, no. 1 (34).
Błaszczak B., Wszczynanie postępowań karnych skarbowych w celu zawieszenia biegu terminu przedawnienia – analiza wybranego orzecznictwa, Doradztwo Podatkowe – Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych 2020, vol. 12.
Brzeziński B., Glosa do postanowienia NSA z dnia 5 kwietnia 2011 r., I FSK 525/10, Przegląd Orzecznictwa Podatkowego 2011, vol. 20, no. 6.
Brzeziński B., O zjawisku nadużycia prawa podatkowego przez administrację podatkową, Kwartalnik Prawa Podatkowego 2014, no. 1.
Brzeziński B., Szot E., Skutki wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17 lipca 2012 r. (sygn. P 30/11) w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych, Przegląd Orzecznictwa Podatkowego 2013, vol. 22, no. 3.
Brzozowski A., Tałasiewicz A., Wszczęcie postępowania karnego skarbowego jako przesłanka zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 2019, no. 5 (86).
Dudek T., Zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego ze względu na tok postępowania karnego skarbowego – artykuł dyskusyjny, Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 2014, no. 1.
Dudek T., Zawieszenie postępowania karnego skarbowego ze względu na prejudykat, Prokuratura i Prawo 2012, no. 11.
Dźwigała G., Instrumentalne wszczęcie postępowania karnego skarbowego a zakres kontroli sądowoadministracyjnej, Przegląd Podatkowy 2021, no. 1.
Etel L., Komentarz do art. 70 o.p., in: Ordynacja podatkowa. Komentarz aktualizowany, ed. L. Etel, 2020 [LEX database], subheading no. 7.
Etel L. et al., Nowa Ordynacja podatkowa. Z prac Komisji Kodyfikacyjnej Ogólnego Prawa Podatkowego, Białystok 2017.
Gajewska-Kraczkowska H., O prawdziwej funkcji zawieszenia postępowania karnego skarbowego, Monitor Podatkowy 2012, no. 4.
Gomułowicz A., Małecki J., Podatki i prawo podatkowe, Warszawa 2008.
Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego, vol. 1. Komentarz do art. 1–467, Warszawa 2014.
Guściora M., Skutki wszczęcia postępowania karnego skarbowego będącego przyczyną zawieszenia biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego, Przegląd Podatkowy 2020, no. 10.
Jendraszczyk M., Czy wszczęcie postępowania karnoskarbowego zawsze skutkuje zawieszeniem biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego?, Doradztwo Podatkowe – Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych 2020, vol. 12.
Kaligowska L., Instrumentalne wszczęcie postępowania karnego skarbowego w świetle najnowszego orzecznictwa sądów administracyjnych, Przegląd Podatkowy 2021, no. 11.
Komisja Kodyfikacyjna Ogólnego Prawa Podatkowego, Kierunkowe założenia nowej ordynacji podatkowej, Warszawa 2015, https://mf-arch2.mf.gov.pl/c/document_library/get_file?uuid=c5583761-7069-4816-8f1f-63fb34b9d86b&groupId=764034 [access: 13.10.2022].
Kolanowski T., Zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, Glosa. Prawo Gospodarcze w Orzeczeniach i Komentarzach 2014, no. 1.
Kulik P., Czy każde zawiadomienie organu skarbowego o zawieszeniu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego z powodu wszczęcia postępowania karnoskarbowego skutecznie zawiesza ten termin? Interpretacja art. 70 § 6 pkt 1 i art. 70c ustawy Ordynacja podatkowa w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych, Palestra 2016, no. 7–8.
Ladziński A., Waśko J., Burczyński T., Waśko W., Kudlek K., Instrumentalne wszczynanie postępowań karnych skarbowych w trakcie postępowań kontrolnych i podatkowych – analiza praktyki stosowania art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej. Raport podsumowujący wyniki badania danych uzyskanych w trybie dostępu do informacji publicznej, Toruń 2019.
Łabuda G., Art. 44, in: Kardas P., Łabuda G., Razowski T., Kodeks karny skarbowy. Komentarz, 2017 [LEX database].
Łabuda G., Zawieszenie postępowania karnego skarbowego ze względu na prejudykat, Prokuratura i Prawo 2011, no. 3.
Machalica-Drozdek K., Drozdek A., Wszczęcie postępowania przygotowawczego w sprawie karnej skarbowej a zawieszenie biegu terminu przedawnienia dochodzenia należnego cła, Prokuratura i Prawo 2016, no. 4.
Mastalski R., Glosa do wyroku NSA z 30 lipca 2020 r., I FSK 128/20, Orzecznictwo Sądów Polskich 2021, no. 3, item 143.
Mastalski R., Tworzenie prawa podatkowego a jego stosowanie, Warszawa 2016.
Nieczepa O., Poinformowanie podatnika o wszczęciu postępowania karnoskarbowego jako moment skutecznego zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego po upływie 5-letniego terminu przedawnienia, Glosa. Prawo Gospodarcze w Orzeczeniach i Komentarzach 2015, no. 3.
Nita A., Czynnik czasu w prawie podatkowym. Studium z dziedziny zobowiązań podatkowych, Gdańsk 2007.
Oleksy M., Postępowanie karnoskarbowe i zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego – „trik” fiskusa czy naruszenie podstawowych praw podatnika?, https://www.oleksy-podatki.pl/2019/12/postepowanie-karnoskarbowe-i.html [access: 4.09.2022].
Pokojska A., Szulc M., Zmiany w ordynacji podatkowej. Jedne korzystne, inne ryzykowne, Dziennik Gazeta Prawna 2022, no. 133.
Rzeźbienie państwa prawa. 20 lat później. Ewa Łętowska w rozmowie z Krzysztofem Sobczakiem, eds. E. Łętowska, K. Sobczak, Warszawa 2012.
Sarna A., Zawieszenie biegu terminu przedawnienia – o czym organ podatkowy musi powiadomić podatnika? Przegląd Podatkowy 2018, no. 12.
Strzelec D., Konsekwencje uchwały NSA z 24.05.2021 r., I FPS 1/21, w orzecznictwie sądów administracyjnych, Przegląd Podatkowy 2021, no. 12.
Szubiakowski M., W sprawie ograniczenia przedawnienia zobowiązań podatkowych, Monitor Podatkowy 2012, no. 4.
Szulc M., Pokojska A., Nowelizacja ordynacji podatkowej: Nowe uprawnienia fiskusa i podatników, Dziennik Gazeta Prawna 2022, no. 132, https://podatki.gazetaprawna.pl/artykuly/8488963,nowelizacja-ordynacji-podatkowej-zmiany-w-podatkach.html [access: 4.09.2022].
Szyprowski B., Uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa jako faktyczna przesłanka wszczęcia postępowania przygotowawczego, Prokuratura i Prawo 2006, no. 3.
Waśko J., Instrumentalne wszczęcie postępowania karnego skarbowego – fakt znany sądowi z urzędu i jego konsekwencje, Przegląd Podatkowy 2021, no. 1.
Wilk L., Zagrodnik J., Prawo i proces karny skarbowy, Warszawa 2019.
Wojtuń M., Zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego na skutek wszczęcia postępowania karnoskarbowego, Glosa. Prawo Gospodarcze w Orzeczeniach i Komentarzach 2017, no. 2.
Zagórski M., Zawieszenie biegu przedawnienia zobowiązań podatkowych a wszczęcie postępowania w sprawie o przestępstwo karnoskarbowe, https://isp-modzelewski.pl/serwis/zawieszenie-biegu-przedawnienia-zobowiazan-podatkowych-a-wszczecie-postepowania-w-sprawie-o-przestepstwo-karnoskarbowe/ [access: 4.09.2022].
Zalewski Ł., Prof. Etel: Nie widzę możliwości dalszego funkcjonowania obecnej ordynacji podatkowej, Dziennik Gazeta Prawna 2020, no. 19, https://podatki.gazetaprawna.pl/artykuly/1451016,leonard-etel-ordynacja-podatkowa-zmiany-2020.html [access: 13.10.2022].
Zarys finansów publicznych i prawa finansowego, ed. W. Wójtowicz, Warszawa 2008.
Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu https://orcid.org/0000-0002-0345-904X
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor oświadcza, że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza jakichkolwiek praw osobistych lub majątkowych osób trzecich oraz, że jego prawa autorskie do utworu nie są ograniczone w zakresie objętym umową podpisywaną z Wydawcą.
Autor publikacji przenosi nieodpłatnie na Wydawcę autorskie prawa majątkowe do składanego do publikacji Utworu (artykułu) bez ograniczeń czasowych i terytorialnych na następujących polach eksploatacji:
a) wytwarzanie, utrwalanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
b) wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu, oraz rozpowszechnianie w postaci otwartego dostępu, zgodnie z treścią licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa 4.0 Międzynarodowa (zwanej również jako CC BY), dostępnej pod adresem: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
d) opublikowanie na stronie internetowej czasopisma, publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, oraz publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e) wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu lub innej sieci.
Przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworu następuje nieodpłatnie, z chwilą podpisania umowy.
