Criminal assessment of urban exploration
Zuzanna Barbara Gądzik
The John Paul II Catholic University of Lublin , Polandhttps://orcid.org/0000-0002-9121-4658
Abstract
The article concerns the criminal law assessment of urban exploration. As an unconventional form of tourism, which consists in discovering abandoned and inaccessible places, it is often associated with the violation of the provisions on the protection of property or possession. For this reason, the aim of the article is to analyze whether each exploration trip bears the features of a crime of violating the home miracle – by breaking into someone else’s house, apartment, flat, room or fenced area, causing a dangerous event (in the form of a building collapse), theft, theft with burglary, destruction of property and destruction of a monument, insulting a grave and corpse, and insulting an object of religious worship or a place intended for the public performance of religious rites. The article uses mainly the formal-dogmatic method. The article contains conclusions on what behaviors within the framework of urban exploration will constitute prohibited acts and in what circumstances criminal liability may be excluded.
Keywords:
urban exploration, urbex, domestic trespass, protection of property, collapse of buildingsReferences
Barcik J., Pilarz Ł., Wykorzystanie zwłok i szczątków ludzkich przez studentów do celów dydaktycznych a przestępstwo znieważenia zwłok z art. 262 § 1 K.k., Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 2016, t. 20, z. 4, https://www.czpk.pl/dokumenty/publikacje/ 2016/preprinty/J._Barcik,_L._Pilarz Wykorzystanie_zwlok_i_szczatkow_ludzkich_przez_studentow_do_celow_dydaktycznych_a_przestepstwo_zniewazenia_zwlok.pdf
[dostęp: 2.08.2022 r.].
Bojarski T., Karnoprawna ochrona nietykalności mieszkania jednostki, Lublin 1992.
Bojarski T., Naruszenie miru domowego, w: I. Andrejew, L. Kubicki, J. Waszczyński, System Prawa Karnego, t. 4. O przestępstwach w szczególności, cz. 2, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1989.
Bojarski T., Pojęcie „uprawnionego” i kolizja uprawnień przy przestępstwie naruszenia miru domowego, Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G 1969, t. 16.
Bojarski T., Pojęcie „wdarcia się” i „nieopuszczenia” przy przestępstwie naruszenia miru domowego, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1971, nr 4.
Bojarski T., Pojęcie uprawnionego przy przestępstwie naruszenia miru domowego, w: Naruszenie miru domowego, red. M. Mozgawa, Warszawa 2019.
Bojarski T., Zakres miejsc chronionych przy przestępstwie naruszenia miru domowego, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G 1970, t. 17, nr 10.
Budyn-Kulik M., Zbieg przepisów ustawy w przypadku wypełnienia przez sprawcę jednym czynem oprócz znamion naruszenia miru domowego także znamion innego typu czynu zabronionego, w: Naruszenie miru domowego, red. M. Mozgawa, Warszawa 2019.
Budyn-Kulik M., Kulik M., Zniszczenie lub uszkodzenie zabytku. Analiza dogmatyczna i praktyka ścigania, Prawo w Działaniu. Sprawy karne 2015, nr 22.
Dąbrowski Ł., Niedziułka K., Stanowski J., Urbex history. Fukushima. Wchodzimy do skażonej strefy, Warszawa 2020.
Dąbrowski Ł., Niedziułka K., Stanowski J., Urbex history. Wchodzimy tam, gdzie nie wolno, Warszawa 2019.
Everything about Urban Exploration…, http://www.forbidden-places.net/why.php#.UcVzrPmpUrk [dostęp: 2.08.2022 r.].
Gadecki B., Kontrowersje wokół odpowiedzialności za zniszczenie lub uszkodzenie dobra o szczególnym znaczeniu dla kultury, Ius Novum 2013, nr 4.
Ginter A., Michalak A., Komentarz do art. 7 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, w: A. Ginter, A. Michalak, Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Komentarz, 2016 [baza danych LEX].
Hanc J., Sitarz O., Ograbienie zwłok, grobu oraz innego miejsca spoczynku zmarłego (zakres współczesnej kryminalizacji i stopień punitywności w prawie polskim i niemieckojęzycznym), Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 2019, t. 23, z. 3.
Hanc J., Sitarz O., Przestępstwo znieważenia zwłok (aspekty dogmatyczne i praktyczne), Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 2017, t. 21, z. 2.
Kobiałka D., UrbEx: archeologiczny flâneuryzm a multitemporalność dziedzictwa, Biografia Archeologii 2016, nr 2, DOI: 10.5281/zenodo.56299.
Kodeks cywilny. Komentarz, red. K. Osajda, 2020 [wyd. el. Legalis].
Kodeks karny. Część szczególna, t. 1, cz. 1. Komentarz do artykułów 117–221, red. M. Królikowski, R. Zawłocki, 2017 [wyd. el. Legalis].
Kodeks karny. Część szczególna, t. 2, cz. 1. Komentarz do art. 117–211a, red. W. Wróbel, A. Zoll, 2017 [wyd. el. LEX].
Kodeks karny. Część szczególna, t. 2, cz. 2. Komentarz do art. 212–277d, red. W. Wróbel, A. Zoll, 2017 [wyd. el. LEX].
Kodeks karny. Komentarz, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, wyd. 5, 2018 [wyd. el. C.H. Beck].
Kodeks karny. Komentarz, red. M. Filar, 2016 [wyd. el. LEX].
Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. M. Bojarski, W. Radecki, wyd. 8, 2019 [baza danych Legalis].
Kozielewicz W., Sąd Najwyższy o znamionach przestępstwa naruszenia miru domowego, w: Naruszenie miru domowego, red. M. Mozgawa, Warszawa 2019.
Księżopolska-Kukulska A., Dobra kultury jako przedmiot ochrony w prawie karnym, Prokurator 2007, nr 2.
Kućka M., Znamię „cudzy” i próba określenia normy sankcjonowanej: perspektywa prawa cywilnego (Głos do artykułu P. Dyluś i K. Wiśniewskiej), Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 2011, t. 15, z. 3.
Kuźma K., Urbexersi – eksploratorzy opuszczonego miasta, Studia Etnologiczne i Antropologiczne 2015, nr 15.
Mana-Walasek S., Zajmowanie lokalu bez tytułu prawnego a naruszenie miru domowego, Prokuratura i Prawo 2017, nr 12.
Mozgawa M., Ustawowe znamiona przestępstwa naruszenia miru domowego (art. 193 K.k.), w: Naruszenie miru domowego, red. M. Mozgawa, Warszawa 2019.
Mozgawa M., Wrzyszcz A., Prawnokarna ochrona miru domowego na ziemiach polskich, Ius Novum 2019, nr 2.
Mozgawa-Saj M., Przestępstwa znieważenia oraz ograbienia zwłok, grobu i miejsca spoczynku zmarłego (art. 262 § 1 i 2 K.k.), Prokuratura i Prawo 2018, nr 1.
Piasek W., Inne-miejsca pamięci – przypadek Urbex History, Res Historica 2018, nr 46, DOI: 10.17951/rh.2018.46.273-281. (Crossref)
Pokojska W., Zapomniane dziedzictwo, czyli urban exploring, Zarządzanie w Kulturze 2015, t. 16, nr 2, DOI: 10.4467/20843976ZK.15.010.3045.
Poniatowski P., Naruszenie miru domowego, w: Przestępstwa przeciwko wolności, red. M. Mozgawa, Lublin 2020.
Prawo karne, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, wyd. 6, 2017 [wyd. el. C.H. Beck].
Sipes T., Urban Exploration Photography. A Guide to Creating and Editing Images of Abandoned Places, https://ptgmedia.pearsoncmg.com/images/9780134007922/samplepages/9780134007922. pdf [dostęp: 2.08.2022 r.].
Kodeks karny. Komentarz, red. R.A. Stefański, 2020 [wyd. el. Legalis].
Stefański R.A., Przestępstwo znieważenia zwłok, prochów ludzkich lub grobu (art. 262 K.k.), Prokuratura i Prawo 2004, nr 10.
Trzciński M., Przestępczość przeciwko zabytkom, Prokuratura i Prawo 2011, nr 6.
Wala K., Poniatowski P., Wykroczenie nieopuszczenia gruntu wbrew żądaniu osoby uprawnionej (art. 157 k.w.), w: Naruszenie miru domowego, red. M. Mozgawa, Warszawa 2019.
The John Paul II Catholic University of Lublin https://orcid.org/0000-0002-9121-4658
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
The Author declares that the Work is original and does not infringe any personal or proprietary rights of third parties, and that She/He has unlimited rights to the Work which are the subject of the Agreement signed with the Publisher.
Author of the publication transfers to the Publisher the economic copyrights to the Work (article) submitted for publication, free of charge, without time and territorial restrictions in the following fields of use:
a) production, recording and reproduction of the copies of the Work by a specific technique, including printing, magnetic recording and digital technology;
b) marketing, lending or rental of the original or copies of the Work, and distribution in the form of open access, in accordance with the license Creative Commons Attribution 4.0 International (also known as CC BY), available at: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) inclusing the Work in the composition of the collective work;
d) publishing on the website of the journal, public performance, exhibition, display, reproduction, broadcasting and rebroadcasting, and making the Work available to the public in such a way that everyone can have access to them in a place and at a time chosen by them;
e) uploading the Work in an electronic form to electronic platforms or other uploading of the Work in an electronic form to the Internet or other network.
The proprietary copyright to the Work is transferred to the Publisher free of charge upon signing the contract wit the Publisher.
