The category of ‘Christian values’ in Polish judicial decisions
Abstract
The article discusses the problem of direct references to Christian values in justifications of Polish court decisions. The aim of the study was to reconstruct the use of this category of values in judicial argumentation. The research objective has been pursued by means of a qualitative study of the texts of judgments and orders of domestic courts collected in the LEX Legal Information System database. The analysis of judicial decisions has led to several main conclusions. Firstly, the reduction of Christian values to universal ethical principles by the Constitutional Tribunal was criticised. Secondly, the opinion has been expressed that the achievement of explanatory and persuasive objectives of judicial decisions requires courts to make Christian values more precise. Thirdly, the stated unwillingness of Polish courts to make more explicit reference to Christian values in judgments and decisions stands in contrast to the fact that these values still significantly mark the axiology of the Polish legal order, despite the ongoing secularisation processes
Keywords:
Christian values, courts, justifications for judicial decisions, axiology of the legal order, Constitutional TribunalReferences
Borecki P., Opinia prawna w sprawie świeckiego charakteru państwa polskiego, Przegląd Prawa Wyznaniowego 2015, nr 7.
Bronk A., Wartości chrześcijańskie (uwagi amatora), Roczniki Filozoficzne 1993, t. 41, z. 2.
Brzozowski W., Bezstronność światopoglądowa władz publicznych w Konstytucji RP, Warszawa 2010.
Krukowski J., Kultura a prawo w społeczeństwie pluralistycznym, Teka Komisji Prawniczej PAN – Oddział w Lublinie 2015, t. 8.
Lang W., Glosa do orz. TK z 7.VI.1994 r. K 17/93, Państwo i Prawo 1994, nr 11.
Łączkowski W., „Bezstronność” władz publicznych, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2006, t. 68, z. 2.
Maroń G., Integralność religijna sędziego oraz argumentacja religijna w amerykańskim procesie orzeczniczym, Rzeszów 2018.
Matczak M., Łajszczak S., Wartości, zasady i typy wykładni w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Badanie ilościowe słownictwa użytego w uzasadnieniach orzeczeń, w: Wykładnia konstytucji. Inspiracje, teorie, argumenty, red. T. Stawecki, J. Winczorek, Warszawa 2014 [baza danych LEX].
Mezglewski A., Misztal H., Stanisz P., Prawo wyznaniowe, Warszawa 2006.
Pązik A., Wyłączenie bezprawności naruszenia dobra osobistego na podstawie interesu społecznego, Warszawa 2013.
Piechowiak M., Filozoficzne aspekty regulacji prawnych dotyczących życia ludzkiego we wczesnych stadiach rozwoju, w: Wspomagana prokreacja ludzka. Zagadnienia legislacyjne, red. T. Smyczyński, Poznań 1996.
Pietrzak M., Polityka wyznaniowa III Rzeczypospolitej w latach 1990–2001 (próba diagnozy), Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo 2010, t. 311, nr 3270.
Pilich M., Ustawa o systemie oświaty. Komentarz, Warszawa 2006.
Polak P., The Normative Value of the Reference to God and Christianity in the Preambule to the Constitution of the Republic of Poland of 2nd April, 1997, Przegląd Prawa Konstytucyjnego 2018, nr 6, DOI: 10.15804/ppk.2018.06.32. (Crossref)
Projekt postanowienia Prezydenta RP z dnia 20 lipca 2018 r. o zarządzeniu ogólnokrajowego referendum, https://www.prezydent.pl/storage/file/core_files/2021/8/5/722e0101ba72c81fb88d5d6667ca137e/projekt_postanowienia.pdf [dostęp: 11.04.2022 r.].
Rakoczy T., Protection of Christian Values, w: Polish Normative Acts on the Means of Social Communication, w: Europe of Founding Fathers. Investment in the Common Future, red. M. Sitek, G. Dammacco, A. Ukleja, M. Wójcicka, Olsztyn 2013.
Rawls J., Liberalizm polityczny, tłum. A. Romaniuk, Warszawa 2012.
Rudnicki S., Komentarz do kodeksu cywilnego, t. 1. Część ogólna, Warszawa 2007.
Safjan M., Klauzule generalne w prawie cywilnym (przyczynek do dyskusji), Państwo i Prawo 1990, nr 11.
Siemieński F., W sprawie obowiązku respektowania wartości chrześcijańskich, Państwo i Prawo 1995, nr 3.
Sobczak J., Radiofonia i telewizja. Komentarz do ustawy, Kraków 2001 [baza danych LEX]. Wartość, w: https://sjp.pwn.pl/sjp/wartosc;2534732.html [dostęp: 11.04.2022 r.].
Wyrzykowski M., Glosa do uchwały TK z dnia 2 marca 1993 r., W 3/93, Przegląd Sejmowy 1994, nr 3.
Zięba M., Kościół i pacyfizm, Teologia Polityczna 2003–2004, nr 1.
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
The Author declares that the Work is original and does not infringe any personal or proprietary rights of third parties, and that She/He has unlimited rights to the Work which are the subject of the Agreement signed with the Publisher.
Author of the publication transfers to the Publisher the economic copyrights to the Work (article) submitted for publication, free of charge, without time and territorial restrictions in the following fields of use:
a) production, recording and reproduction of the copies of the Work by a specific technique, including printing, magnetic recording and digital technology;
b) marketing, lending or rental of the original or copies of the Work, and distribution in the form of open access, in accordance with the license Creative Commons Attribution 4.0 International (also known as CC BY), available at: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) inclusing the Work in the composition of the collective work;
d) publishing on the website of the journal, public performance, exhibition, display, reproduction, broadcasting and rebroadcasting, and making the Work available to the public in such a way that everyone can have access to them in a place and at a time chosen by them;
e) uploading the Work in an electronic form to electronic platforms or other uploading of the Work in an electronic form to the Internet or other network.
The proprietary copyright to the Work is transferred to the Publisher free of charge upon signing the contract wit the Publisher.
