Категория «христианские ценности» в польской судебной практике
Аннотация
Предметом статьи является проблема прямых ссылок на христианские ценности в обоснованиях решений польских судов. Цель исследования заключалась в реконструкции способа использования данной категории ценностей в судебной аргументации. Такая цель исследования была достигнута путем осуществления качественного изучения текстов приговоров и решений польских судов, собранных в базе данных Системы правовой информации LEX. Анализ судебной практики позволил сформулировать несколько основных выводов. Во-первых, критике подверглось сведение Конституционным Трибуналом христианских ценностей к универсальным этическим принципам. Во-вторых, было выражено убеждение, что для выполнения пояснительной и убеждающей целей обоснования судебного решения требуется конкретизация христианских ценностей судами. В-третьих, отмеченное нежелание польских судов более явно ссылаться на христианские ценности в приговорах и решениях противоречит положению дел, при котором эти ценности по-прежнему в значительной степени определяют аксиологию польского правового порядка, несмотря на продолжающиеся процессы секуляризации.
Ключевые слова:
христианские ценности, суды, обоснование решений, аксиология правового порядка, Конституционный ТрибуналБиблиографические ссылки
Borecki P., Opinia prawna w sprawie świeckiego charakteru państwa polskiego, Przegląd Prawa Wyznaniowego 2015, nr 7.
Bronk A., Wartości chrześcijańskie (uwagi amatora), Roczniki Filozoficzne 1993, t. 41, z. 2.
Brzozowski W., Bezstronność światopoglądowa władz publicznych w Konstytucji RP, Warszawa 2010.
Krukowski J., Kultura a prawo w społeczeństwie pluralistycznym, Teka Komisji Prawniczej PAN – Oddział w Lublinie 2015, t. 8.
Lang W., Glosa do orz. TK z 7.VI.1994 r. K 17/93, Państwo i Prawo 1994, nr 11.
Łączkowski W., „Bezstronność” władz publicznych, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2006, t. 68, z. 2.
Maroń G., Integralność religijna sędziego oraz argumentacja religijna w amerykańskim procesie orzeczniczym, Rzeszów 2018.
Matczak M., Łajszczak S., Wartości, zasady i typy wykładni w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Badanie ilościowe słownictwa użytego w uzasadnieniach orzeczeń, w: Wykładnia konstytucji. Inspiracje, teorie, argumenty, red. T. Stawecki, J. Winczorek, Warszawa 2014 [baza danych LEX].
Mezglewski A., Misztal H., Stanisz P., Prawo wyznaniowe, Warszawa 2006.
Pązik A., Wyłączenie bezprawności naruszenia dobra osobistego na podstawie interesu społecznego, Warszawa 2013.
Piechowiak M., Filozoficzne aspekty regulacji prawnych dotyczących życia ludzkiego we wczesnych stadiach rozwoju, w: Wspomagana prokreacja ludzka. Zagadnienia legislacyjne, red. T. Smyczyński, Poznań 1996.
Pietrzak M., Polityka wyznaniowa III Rzeczypospolitej w latach 1990–2001 (próba diagnozy), Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo 2010, t. 311, nr 3270.
Pilich M., Ustawa o systemie oświaty. Komentarz, Warszawa 2006.
Polak P., The Normative Value of the Reference to God and Christianity in the Preambule to the Constitution of the Republic of Poland of 2nd April, 1997, Przegląd Prawa Konstytucyjnego 2018, nr 6, DOI: 10.15804/ppk.2018.06.32. (Crossref)
Projekt postanowienia Prezydenta RP z dnia 20 lipca 2018 r. o zarządzeniu ogólnokrajowego referendum, https://www.prezydent.pl/storage/file/core_files/2021/8/5/722e0101ba72c81fb88d5d6667ca137e/projekt_postanowienia.pdf [dostęp: 11.04.2022 r.].
Rakoczy T., Protection of Christian Values, w: Polish Normative Acts on the Means of Social Communication, w: Europe of Founding Fathers. Investment in the Common Future, red. M. Sitek, G. Dammacco, A. Ukleja, M. Wójcicka, Olsztyn 2013.
Rawls J., Liberalizm polityczny, tłum. A. Romaniuk, Warszawa 2012.
Rudnicki S., Komentarz do kodeksu cywilnego, t. 1. Część ogólna, Warszawa 2007.
Safjan M., Klauzule generalne w prawie cywilnym (przyczynek do dyskusji), Państwo i Prawo 1990, nr 11.
Siemieński F., W sprawie obowiązku respektowania wartości chrześcijańskich, Państwo i Prawo 1995, nr 3.
Sobczak J., Radiofonia i telewizja. Komentarz do ustawy, Kraków 2001 [baza danych LEX]. Wartość, w: https://sjp.pwn.pl/sjp/wartosc;2534732.html [dostęp: 11.04.2022 r.].
Wyrzykowski M., Glosa do uchwały TK z dnia 2 marca 1993 r., W 3/93, Przegląd Sejmowy 1994, nr 3.
Zięba M., Kościół i pacyfizm, Teologia Polityczna 2003–2004, nr 1.
Лицензия
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.
Autor oświadcza, że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza jakichkolwiek praw osobistych lub majątkowych osób trzecich oraz, że jego prawa autorskie do utworu nie są ograniczone w zakresie objętym umową podpisywaną z Wydawcą.
Autor publikacji przenosi nieodpłatnie na Wydawcę autorskie prawa majątkowe do składanego do publikacji Utworu (artykułu) bez ograniczeń czasowych i terytorialnych na następujących polach eksploatacji:
a) wytwarzanie, utrwalanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
b) wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu, oraz rozpowszechnianie w postaci otwartego dostępu, zgodnie z treścią licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa 4.0 Międzynarodowa (zwanej również jako CC BY), dostępnej pod adresem: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
d) opublikowanie na stronie internetowej czasopisma, publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, oraz publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e) wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu lub innej sieci.
Przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworu następuje nieodpłatnie, z chwilą podpisania umowy.
