The institution of the local citizen’s legislative initiative in self-government units of regional level
Joanna Maria Podgórska-Rykała
Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie , Polandhttps://orcid.org/0000-0002-5723-0363
Abstract
Local citizens’ legislative initiative is the right of a group of inhabitants to initiate the process of creating local law by the councils of a commune, district, or voivodeship. It is one of the participatory instruments allowing citizens to participate in the exercise of power, although it does not have directly binding effects on the lawmaking bodies and does not oblige them to adopt the solutions proposed by residents. The ratio legis of the initiative is the inclusion of citizens (collectively) in the catalogue of entities having the right to initiate the legislative procedure at the local (commune, district) or regional (voivodeship) level, and thus their formal legitimisation in the process. The article discusses the institutional, legal, and procedural conditions for the function of this mechanism, with particular emphasis on the practice of the use of local citizen’s legislative initiative in local government units at the voivodeship level. The author undertakes a review analysis of the initiatives taken so far – in the Podkarpackie, Świętokrzyskie, Śląskie, and Małopolskie Voivodeships, characterising their course and legislative effects.
Keywords:
local self-government, local citizens’ legislative initiative, participationReferences
Augustyniak M., Inicjatywa uchwałodawcza mieszkańców jako forma partycypacji społecznej w jednostkach samorządu terytorialnego – wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda, w: Partycypacja społeczna w samorządzie terytorialnym, red. B. Dolnicki, Warszawa 2014.
Dolnicki B., Obywatelska inicjatywa uchwałodawcza jako nowa forma partycypacji obywateli w podejmowaniu rozstrzygnięć publicznych na poziomie lokalnym, w: Partycypacja obywateli i podmiotów obywatelskich w podejmowaniu rozstrzygnięć publicznych na poziomie lokalnym, red. M. Stec, M. Mączyński, Warszawa 2012.
Gajewski S., Ustawy samorządowe. Nowe instytucje. Analiza z przykładami i wzorami dokumentów, Warszawa 2018.
Jakubowski T., Podkarpackie: pierwszy obywatelski projekt uchwały odrzucony, https://www.portalsamorzadowy.pl/polityka-i-spoleczenstwo/podkarpackie-pierwszy-obywatelski-projekt-uchwaly-odrzucony,126541.html [dostęp: 19.12.2019 r.].
Klimek M., Pojęcie i istota samorządu terytorialnego w Polsce. Doświadczenia i perspektywy, w: Samorząd gminny w III Rzeczypospolitej. Doświadczenia i perspektywy, red. M. Klimek, J. Czerw, B. Więckiewicz, Lublin 2013.
Kulesza M., Zasada subsydiarności jako klucz do reform ustroju administracyjnego państw Europy Środkowej i Wschodniej (na przykładzie Polski), w: Subsydiarność, red. D. Milczarek, Warszawa 1998.
Komitet Inicjatywy Uchwałodawczej dotyczącej „Rewitalizacji linii kolejowej nr 97 na odcinku Żywiec-Sucha Beskidzka”, http://www.kolejbeskidzka.pl/komitet-inicjatywy-uchwalodawczej [dostęp: 9.11.2020 r.].
Makowski G., Lokalna inicjatywa ludowa. Pomysł na aktywizację obywateli?, w: Prawo a partycypacja publiczna. Bilans Monitoringu 2010, red. G. Makowski, P. Sobiesiak, Warszawa 2011.
Makowski G., Obywatelska inicjatywa uchwałodawcza – prawo i praktyka, w: Dyktat czy uczestnictwo? Diagnoza partycypacji publicznej w Polsce, red. A. Olech, Warszawa 2012.
Millon-Delsol Ch., Zasada pomocniczości, Kraków 1995.
Mroczkowski P., Inicjatywa uchwałodawcza mieszkańców w samorządzie gminnym, w: Samorządy jako formy demokracji uczestniczącej, red. M. Chrzanowski, J. Sobczak, Lublin 2016.
Niżnik-Dobosz I., Partycypacja jako pojęcie i instytucja demokratycznego państwa prawnego i prawa administracyjnego, w: Partycypacja społeczna w samorządzie terytorialnym, red. B. Dolnicki, Warszawa 2014.
Podgórska-Rykała J., Administrowanie, zarządzanie, współrządzenie w administracji publicznej. Różne koncepcje i ich konsekwencje dla obywateli, w: Zarządzanie jednostkami samorządu terytorialnego w warunkach gospodarki rynkowej, red. M. Gurdek, Sosnowiec 2017.
Political Disaffection in Contemporary Democracies. Social Capital, Institutions, and Politics, red. M. Torcal, J.R. Montero, London–New York 2006.
Popławska E., Zasada subsydiarności w traktatach z Maastricht i Amsterdamu, Warszawa 2000.
Protokół XIII/19 sesji Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego w dniu 24 września 2019 r. http://bip.sejmik.kielce.pl/827-protokoly-z-posiedzen-sejmiku-wojewodztwa-swietokrzyskiego-vi-kadencji-lata-2018–2023/6803-protokoly-z-posiedzen-sejmiku-wojewodztwa-swietokrzyskiego-vi-kadencji-lata-2018–2023.html [dostęp: 19.12.2019 r.].
Samorząd terytorialny wobec procesów centralistycznych: decentralizacja a recentralizacja, red. J. Podgórska-Rykała, B. Pawlica, P. Ostachowski, Kraków 2020.
Samorząd terytorialny. Studium politologiczne, red. J. Marszałek-Kawa, Toruń 2007.
Schimanek T., Partycypacja obywatelska w społeczności lokalnej, Warszawa 2015.
Spławski M., Partykularyzm lokalny. O polskim samorządzie terytorialnym z perspektywy lokalnych grup interesu, w: Demokracja spektaklu, red. P. Żuk, Warszawa 2004.
Sroka J., Deliberacja i rządzenie wielopasmowe. Teoria i praktyka, Wrocław 2009.
Szpor A., Państwo a subsydiarność jako zasada prawna w UE i w Polsce, Samorząd Terytorialny 2001, nr 1–2.
Śniecikowski W., Czy pomocniczość jest receptą na powstanie społeczeństwa obywatelskiego?, Samorząd Terytorialny 1999, nr 1–2.
Uziębło P., Glosa do wyroku WSA z dnia 28 października 2008 r., II SA/Ol 737/08, Gdańskie Studia Prawnicze – Przegląd Orzecznictwa 2011, nr 2.
Zgud Z., Zasada subsydiarności w prawie europejskim, Kraków 1999.
Ziółkowski D., Obywatelska inicjatywa uchwałodawcza jako instrument partycypacji społecznej, Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM 2018, nr 8.
Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie https://orcid.org/0000-0002-5723-0363
License
The Author declares that the Work is original and does not infringe any personal or proprietary rights of third parties, and that She/He has unlimited rights to the Work which are the subject of the Agreement signed with the Publisher.
Author of the publication transfers to the Publisher the economic copyrights to the Work (article) submitted for publication, free of charge, without time and territorial restrictions in the following fields of use:
a) production, recording and reproduction of the copies of the Work by a specific technique, including printing, magnetic recording and digital technology;
b) marketing, lending or rental of the original or copies of the Work, and distribution in the form of open access, in accordance with the license Creative Commons Attribution 4.0 International (also known as CC BY), available at: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) inclusing the Work in the composition of the collective work;
d) publishing on the website of the journal, public performance, exhibition, display, reproduction, broadcasting and rebroadcasting, and making the Work available to the public in such a way that everyone can have access to them in a place and at a time chosen by them;
e) uploading the Work in an electronic form to electronic platforms or other uploading of the Work in an electronic form to the Internet or other network.
The proprietary copyright to the Work is transferred to the Publisher free of charge upon signing the contract wit the Publisher.
