Юридическая конструкция инструмента лишения водительских прав у должника по алиментам, уклоняющегося от своих алиментных обязательств
Tomasz Kosicki
Instytut Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk w Warszawie , Польшаhttps://orcid.org/0000-0003-1831-3251
Аннотация
Статья представляет собой описание одного из самых суровых инструментов дисциплинарного воздействия на должников по алиментам, уклоняющихся от своих алиментных обязательств, регламентированного Законом от 7 сентября 2007 года «О помощи лицам, имеющим право на алименты», а именно, лишения водительских прав. Необходимо подчеркнуть, что это лишение в свете действующего законодательства является обязательным, а это означает, что уполномоченный орган публичного управления (староста или президент города на правах повята) не может отказать в его применении, если соблюдены предпосылки, предусмотренные в вышеуказанном законе. Поэтому в первой части статьи рассматриваются материально-правовые предпосылки для получения статуса должника по алиментам, уклоняющегося от своих алиментных обязательств. В следующей части представлены предпосылки лишения водительских прав и административное производство по данному делу. К таким условиям относится вынесение компетентным органом решения о признании должника по алиментам лицом, уклоняющимся от выполнения своих алиментных обязательств, и вступление его в законную силу. Орган рассматривает предпосылки после получения заявления о лишении водительских прав от компетентного органа должника. Специфика данного административного производства (как правило) не позволяет должнику представить дополнительные доказательства, которые могли бы предотвратить применение данной санкции. Согласно устоявшимся взглядам судебной власти, решение, вынесенное в данном случае, является обязательным, а это значит, что орган власти не может вынести иного административного решения, кроме как о лишении водительских прав. В статье также обсуждался вопрос о возникновении чрезвычайных обстоятельств в ходе производства по делу о лишении водительских прав, которые в свете ст. 5 п. 6 указанного закона привели бы к отмене решения о лишении водительских прав. Была предпринята попытка ответить на вопрос: может ли в такой ситуации орган власти вынести решение по вышеуказанному вопросу. Учитывая постоянно растущее число должников по алиментам, а также растущее число детей (в настоящее время около миллиона), которых касается проблема неуплаты алиментов, и низкий процент взыскания алиментных обязательств, важность рассматриваемого вопроса имеет не только теоретическое, но и практическое значение.
Ключевые слова:
алименты, должник по алиментам, неуплата алиментов, лишение водительских прав, уклонение от алиментных обязательствБиблиографические ссылки
Alimenty: problem niealimentacji dotyczy miliona dzieci, http://www.rp.pl/Rodzina/302129999-Alimenty-problem-niealimentacji-dotyczy-miliona-dzieci.html. [dostęp: 25.09.2020 r.].
Andrzejewski M., Dyscyplinowanie dłużników alimentacyjnych (rozważania na tle dwóch wyroków Trybunału Konstytucyjnego dotyczących odebrania im prawa jazdy), w: Prawo alimentacyjne, t. 1. Zagadnienia systemowe i proceduralne, red. J.M. Łukasiewicz, I. Ramus, Toruń 2015.
Borodziuk M., Zakres kryminalizacji przestępstwa niealimentacji po nowelizacji w 2017 r., Prokuratura i Prawo 2018, nr 4.
Brzeźna A., Gajda-Durlik M., Korcz-Maciejko A., Ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Komentarz, Warszawa 2019.
Budyn-Kulik M., w: M. Budyn-Kulik, P. Kozłowska-Kalisz, M. Mozgawa, M. Kulik, Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, Warszawa 2020 [baza danych LEX].
Duda A., Sokołowska D., Nowe granice kryminalizacji przestępstwa niealimentacji oraz mechanizmy redukcji karania według znowelizowanego art. 209 k.k., Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 2017, t. 21, z. 4.
Hauser R., Wszczęcie postępowania administracyjnego, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1998, t. 60, z. 1.
Juryk A., Działania zmierzające do poprawy wykonywania przez dłużnika obowiązku alimentacyjnego na rzecz dziecka, Rocznik Administracji Publicznej 2016, nr 2, DOI: 10.4467/24497800RAP.16.001.5094.
Kmiecik Z.R., Proceduralny stosunek administracyjnoprawny w ogólnym postępowaniu administracyjnym, Studia Iuridica Lublinensia 2014, nr 22. (Crossref)
Kmiecik Z.R., Wszczęcie ogólnego postępowania administracyjnego, Warszawa 2014.
Knysiak-Molczyk H., Granice prawa do informacji w postępowaniu administracyjnym i sądowoadministracyjnym, Warszawa 2013.
Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, red. H. Knysiak-Molczyk, Warszawa 2015.
Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. H. Dolecki, T. Sokołowski, Warszawa 2013.
Kosicki T., Administracyjnoprawne instrumenty dyscyplinowania dłużników alimentacyjnych– wybrane zagadnienia materialnoprawne i procesowe, Studia z Zakresu Nauk Prawnoustrojowych. Miscellanea 2019, t. 9, DOI: 10.5604/01.3001.0013.7200. (Crossref)
Kosicki T., Glosa do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 25 lipca 2017 r., III SA/Lu 145/17, Studia z Zakresu Nauk Prawnoustrojowych. Miscellanea 2020, t. 10.
Lachowski J., w: Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, Warszawa 2018 [baza danych LEX].
Małecki M., Przestępstwo nie alimentacji w perspektywie zmian (uwagi do rządowego projektu nowelizacji art. 209 k.k. z 28 października 2016 r.), Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 2016, t. 20, z. 4.
Orłowska-Zielińska B., Karnoprawna odpowiedzialność za przestępstwo niealimentacji w świetle nowelizacji z 23 marca 2017 roku, Studia Prawnoustrojowe 2018, nr 41.
Pietrzak H., Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 września 2009 r., P 46/07 w sprawie zasadności zatrzymania prawa jazdy dłużnikowi alimentacyjnemu, Prawo Kanoniczne 2010, t. 53, nr 1–2.
Polińska A., Przestępstwo uchylania się od alimentów po ostatniej nowelizacji, Palestra 2018, nr 5.
Rosiak Ł., Społeczne koszty niealimentacji, Zeszyty Prawnicze 2018, nr 1. (Crossref)
Sieniuć M., Zasada czynnego udziału strony w postępowaniu, w: System Prawa Administracyjnego Procesowego, t. 2, cz. 2. Zasady ogólne postępowania administracyjnego, red. J.P. Tarno, W. Piątek, Warszawa 2018.
Spurek J., Zatrzymanie prawa jazdy dłużnikowi alimentacyjnemu a prymat rodziców w wychowywaniu dzieci, Acta Iuris Stetinensis 2019, nr 1, DOI: 10.18276/ais.2019.25–07. (Crossref)
Suska M., Zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego, w: Rodzina w prawie administracyjnym, red. A. Ziółkowska, A. Gronkiewicz, Katowice 2015.
Suwaj R., Wydawanie decyzji administracyjnych w ogólnym postępowaniu administracyjnym, Wrocław 2019.
Szewczyk E., Szewczyk M., Odmowa wszczęcia postępowania administracyjnego w kontekście art. 61a Kodeksu postępowania administracyjnego, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2012, z. 1.
Tomaszewska E., Ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Komentarz, Warszawa 2014.
Wróbel A., Jaśkowska M., Wilbrandt-Gotowicz M., Komentarz aktualizowany do kodeksu postępowania administracyjnego, Warszawa 2020 [baza danych LEX].
Instytut Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk w Warszawie https://orcid.org/0000-0003-1831-3251
Лицензия
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.
Autor oświadcza, że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza jakichkolwiek praw osobistych lub majątkowych osób trzecich oraz, że jego prawa autorskie do utworu nie są ograniczone w zakresie objętym umową podpisywaną z Wydawcą.
Autor publikacji przenosi nieodpłatnie na Wydawcę autorskie prawa majątkowe do składanego do publikacji Utworu (artykułu) bez ograniczeń czasowych i terytorialnych na następujących polach eksploatacji:
a) wytwarzanie, utrwalanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
b) wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu, oraz rozpowszechnianie w postaci otwartego dostępu, zgodnie z treścią licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa 4.0 Międzynarodowa (zwanej również jako CC BY), dostępnej pod adresem: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
d) opublikowanie na stronie internetowej czasopisma, publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, oraz publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e) wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu lub innej sieci.
Przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworu następuje nieodpłatnie, z chwilą podpisania umowy.
