Umocowanie wspólnika do reprezentowania spółki jawnej a prawo i obowiązek prowadzenia jej spraw
Dariusz Bucior
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-5474-836X
Abstrakt
Artykuł dotyczy relacji między „prawem reprezentowania spółki” (art. 29 § 1 k.s.h.) a „prawem i obowiązkiem prowadzenia spraw spółki” (art. 39 § 1 k.s.h.). Terminy te opisują status wspólników jako zarządców spółki. W pierwszym kroku przedstawiono stanowisko literatury niemieckiej w odniesieniu do takich samych zwrotów użytych w niemieckim kodeksie handlowym; stanowisko nawiązujące do XIX-wiecznej koncepcji P. Labanda rozróżnienia umocowania oraz zlecenia. Następnie poddano krytycznej analizie prezentowane w polskiej literaturze poglądy na temat relacji między „prowadzeniem spraw spółki” a „reprezentacją”. W artykule broniona jest teza, że „prawo reprezentowania spółki” oznacza umocowanie do reprezentowania, zaś przepisy o prowadzeniu spraw spółki stanowią źródło stosunku podstawowego (wewnętrznego) dla umocowania do reprezentowania.
Słowa kluczowe:
spółka jawna, prowadzenie spraw, reprezentacjaBibliografia
Borowy B., w: Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. Z. Jara, wyd. 3, Warszawa 2020.
Bucior D., w: Meritum. Prawo spółek, t. 1, red. A. Kidyba, wyd. 6, Warszawa 2020.
Drescher I., w: Handelsgesetzbuch, t. 1, red. D. Joost, L. Strohn, wyd. 4, München 2020.
Flume W., Allgemeiner Teil des Bürgerlichen Rechts, t. 2, wyd. 2, Berlin–Heidelberg–New York 1975.
Gawlik B., w: System Prawa Cywilnego, t. 1. Część ogólna, red. S. Grzybowski, wyd. 2, Wrocław– Warszawa–Kraków–Gdańsk 1985.
Gerke E., Vertretungsmacht und Vertretungsberechtigung. Eine civilistische Untersuchung, Köln–Berlin–Bonn–München 1981.
Gorczyński G., Spółka jawna jako podmiot prawa, Warszawa 2009.
Grykiel J., Powstanie prokury, Warszawa 2008.
Habersack M., w: M. Habersack, C. Schäfer, Das Recht der OHG. Kommentierung der §§ 105 bis 160 HGB, Berlin–New York 2010.
Herbet A., Spółka komandytowa według Kodeksu spółek handlowych. Komentarz, Lublin 2004.
Hueck A., Das Recht der offenen Handelsgesellschaft. Systematisch dargestellt, wyd. 3, Berlin 1964.
Kidyba A., Handlowe spółki osobowe, wyd. 4, Warszawa 2013.
Kidyba A., Komentarz aktualizowany do art. 1–300 Kodeksu spółek handlowych, 2021 [wyd. el. LEX].
Kidyba A., Relacje między prowadzeniem spraw a reprezentacją w spółce jawnej i skutki z nich wynikające, w: Rozprawy z prawa prywatnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wojciechowi Popiołkowi, red. M. Jagielska, E. Rott-Pietrzyk, M. Szpunar, Warszawa 2017.
Kopaczyńska-Pieczniak K., (Nie)zależność reprezentacji od prowadzenia spraw w handlowych spółkach osobowych, Przegląd Prawa Handlowego 2019, nr 9.
Kopaczyńska-Pieczniak K., Pozycja prawna wspólnika spółki jawnej, Warszawa 2013.
Kopaczyńska-Pieczniak K., w: Kodeks spółek handlowych, t. 1, red. A. Kidyba, Warszawa 2017.
Kruczalak-Jankowska J., Trzciński K., Kilka uwag na temat zakresu pojęciowego prowadzenia spraw i reprezentacji w spółkach osobowych w kodeksie spółek handlowych, w: Kodeks spółek handlowych po pięciu latach, Wrocław 2006.
Laband P., Die Stellvertretung bei dem Abschluß von Rechtsgeschäften nach dem allgem. Deutsch. Handelsgesetzbuch, Zeitschrift für das gesamte Handelsrecht (1866), t. 10.
Larenz K., Wolf M., Allgemeiner Teil des Bürgerlichen Rechts, wyd. 8, München 1997.
Lieder J., w: Kommentar zum Handelsgesetzbuch (HGB), red. H. Oetker, wyd. 7, München 2021.
Litwińska M., w: System Prawa Handlowego, t. 2A. Prawo spółek handlowych, red. A. Szumański, S. Włodyka, wyd. 3, Warszawa 2019.
Mack M., Der Gleichlauf von Geschäftsführungsbefugnis und Vertretungsmacht, Frankfurt am Main–Berlin–Bern–New York–Paris–Wien 1998.
Naworski J.P., w: Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. 1, red. T. Siemiątkowski, R. Potrzeszcz, Warszawa 2011.
Nita-Jagielski G., w: J. Bieniak i in., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, wyd. 7, Warszawa 2020.
Osajda K., Spółki osobowe w najnowszym orzecznictwie Sądu Najwyższego ‒ odpowiedzialność spółki i wspólników, Glosa 2007, nr 2.
Pazdan M., w: System prawa prywatnego, t. 2. Prawo cywilne – część ogólna, red. Z. Radwański, A. Olejniczak, wyd. 3, Warszawa 2019.
Płonka E., Mechanizm łączenia skutków działań prawnych z osobami prawnymi na przykładzie spółek kapitałowych, Wrocław 1994.
Potrzeszcz R., Siemiątkowski T., w: Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. 1, red. T. Siemiątkowski, R. Potrzeszcz, Warszawa 2011.
Pyzioł W., w: Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. W. Pyzioł, Warszawa 2008.
Radwański Z, Olejniczak A., Prawo cywilne – część ogólna, wyd. 15, Warszawa 2019.
Rawert P., w: Münchener Kommentar zum Handelsgesetzbuch, t. 2, red. K. Schmidt, wyd. 4, München 2016.
Rodzynkiewicz M., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, wyd. 7, Warszawa 2018.
Schäfer C., w: M. Habersack, C. Schäfer, Das Recht der OHG. Kommentierung der §§ 105 bis 160 HGB, Berlin–New York 2010.
Schmidt K., Gesellschaftsrecht, wyd. 2, Köln–Berlin–Bonn–München 1991.
Schmidt K., w: Münchener Kommentar zum Handelsgesetzbuch, t. 2, red. K. Schmidt, wyd. 4, München 2016.
Schmidt-Tiedemann U., Geschäftsführung und Vertretung im Gesellschaftsrecht Deutschlands, Frankreichs und Englands. Eine rechtsvergleichende Untersuchung zur Feststellung gemeineuropäischer Prinzipien des Gesellschaftsrechts, Frankfurt am Main 2004.
Schubert C., w: Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch, t. 1, red. C. Schubert, wyd. 8, München 2018.
Sidor T., Reprezentacja handlowych spółek osobowych, Przegląd Prawa Handlowego 2006, nr 1.
Sołtysiński S., w: S. Sołtysiński i in., Kodeks spółek handlowych. t. 1. Przepisy ogólne. Spółki osobowe. Komentarz do artykułów 1–150, wyd. 3, Warszawa 2012.
Sołtysiński S., Moskwa P., w: System prawa prywatnego, t. 16. Prawo spółek osobowych, red. A. Szajkowski, wyd. 2, Warszawa 2016.
Strzępka J., Zielińska E., w: Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. J. Strzępka, wyd. 7, Warszawa 2015.
Westermann H., Personengesellschaftsrecht, Köln 1972.
Witosz A. J., Prowadzenie spraw i reprezentacja spółek osobowych, Warszawa 2013.
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0002-5474-836X
Licencja
Autor oświadcza, że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza jakichkolwiek praw osobistych lub majątkowych osób trzecich oraz, że jego prawa autorskie do utworu nie są ograniczone w zakresie objętym umową podpisywaną z Wydawcą.
Autor publikacji przenosi nieodpłatnie na Wydawcę autorskie prawa majątkowe do składanego do publikacji Utworu (artykułu) bez ograniczeń czasowych i terytorialnych na następujących polach eksploatacji:
a) wytwarzanie, utrwalanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
b) wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu, oraz rozpowszechnianie w postaci otwartego dostępu, zgodnie z treścią licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa 4.0 Międzynarodowa (zwanej również jako CC BY), dostępnej pod adresem: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
d) opublikowanie na stronie internetowej czasopisma, publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, oraz publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e) wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu lub innej sieci.
Przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworu następuje nieodpłatnie, z chwilą podpisania umowy.
