Компетенції Європейського Союзу а харчові причини неінфекційних захворювань

Jakub Farhan

Uniwersytet w Białymstoku , Польща
https://orcid.org/0000-0002-3360-1553

Katarzyna Socha

Uniwersytet Medyczny w Białymstoku , Польща
https://orcid.org/0000-0002-5949-7061


Анотація

Нездорове харчування є одним із шести основних факторів ризику, що сприяє глобальному росту неінфекційних захворювань (НІЗ), які наразі є однією з головних причин надмірної смертності у світі. Наукові дослідження дедалі частіше розглядають питання протидії НІЗ за допомогою правових ін­струментів, зокрема законодавства Європейського Союзу (ЄС). Проте є певні сумніви щодо обсягу повно­важень, наданих ЄС, та можливості прийняття правових рішень у цьому питанні. У зв’язку з вищевикла­деним було проведено аналіз компетенції ЄС щодо впровадження можливих інструментів протидії НІЗ на рівні ЄС. З урахуванням широкого переліку сфер, на які ЄС може впливати та які сприяють поширенню НІЗ у суспільстві, а також ряд горизонтальних правил, що визначають цінності ЄС, ЄС в рамках здійснення своїх повноважень повинен взяти до уваги протидію харчовим причинам НІЗ.

Ключові слова:

право Європейського Союзу, компетенції, неінфекційні захворювання, громадське здоров’я

Albors-Llorens A., Barnard C., Leucht B., Cassis de Dijon. 40 Years On, Oxford 2021. (Crossref)

Chen P.-J., Antonelli M., Conceptual Models of Food Choice: Influential Factors Related to Foods, Individual Differences, and Society, Foods 2020, t. 9, nr 12, DOI: 10.3390/foods9121898. (Crossref)

Dudkowski-Sadowska A., Aktywność fizyczna i zdrowie polskiej młodzieży jako wartości, Zeszyty Naukowe KUL 2021, t. 64, nr 4, DOI: 10.31743/znkul.13173. (Crossref)

EFSA, Tolerable Upper Intake Level for Dietary Sugars, EFSA Journal 2022, t. 20, nr 2, DOI: 10.2903/j.efsa.2022.7074. (Crossref)

French S.A., Pricing Effects on Food Choices, The Journal of Nutrition 2003, t. 133, nr 3, DOI: 10.1093/jn/133.3.841S. (Crossref)

Jagielska M., Art. 169, w: K. Kowalik-Bańczyk, M. Szwarc-Kuczer, Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Komentarz, t. 2, red. A. Wróbel, Warszawa 2012.

Meulen B. van der, The System of Food Law in the European Union, Deakin Law Review 2009, t. 14, nr 2, DOI: 10.21153/dlr2009vol14no2art145. (Crossref)

Miąsik D., Półtorak N., Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Komentarz, t. 1, red. A. Wróbel, Warszawa 2012.

Michels N. i in., Dietary Trans-Fatty Acid Intake in Relation to Cancer Risk: A Systematic Review and Meta-Analysis, Nutrition Reviews 2021, t. 79, nr 7, DOI: 10.1093/nutrit/nuaa061. (Crossref)

Pandita A. i in., Childhood Obesity: Prevention Is Better Than Cure, Diabetes, Metabolic Syndrome and Obesity: Targets and Therapy 2016, t. 9, DOI: 10.2147/DMSO.S90783. (Crossref)

Paula Neto H.A. i in., Effects of Food Additives on Immune Cells As Contributors to Body Weight Gain and Immune-Mediated Metabolic Dysregulation, Frontiers in Immunology 2017, t. 8, DOI: 10.3389/fimmu.2017.01478. (Crossref)

Stecca L., Moscoso-Ruiz I., Gálvez-Ontiveros Y., Rivas A., Association between Dietary Exposure to Bisphenols and Body Mass Index in Spanish Schoolchildren, EFSA Journal 2022, t. 20, DOI: 10.2903/j.efsa.2022.e200421. (Crossref)

Tatlow-Golden M., Garde A., Digital Food Marketing to Children: Exploitation, Surveillance and Rights Violations, Global Food Security 2020, t. 27, DOI: 10.1016/j.gfs.2020.100423. (Crossref)

Walls H.L., Cornelsen L., Lock K., Smith R.D., How Much Priority Is Given to Nutrition and Health in the EU Common Agricultural Policy?, Food Policy 2016, t. 59, DOI: 10.1016/j.foodpol.2015.12.008. (Crossref)

Wirth A., Wabitsch M., Hauner H., The Prevention and Treatment of Obesity, Deutsches Arzteblatt International 2014, t. 111, nr 42, DOI: 10.3238/arztebl.2014.0705. (Crossref)

Zimmerman F.J., Shimoga S.V., The Effects of Food Advertising and Cognitive Load on Food Choices, BMC Public Health 2014, t. 14, DOI: 10.1186/1471-2458-14-342. (Crossref)


Опубліковано
2023-06-20


Farhan, J., & Socha, K. (2023). Kompetencje Unii Europejskiej a żywnościowe przyczyny chorób niezakaźnych. Studia Prawnicze KUL, (2), 213–228. https://doi.org/10.31743/sp.14056

Jakub Farhan  jakub.farhan@gmail.com
Uniwersytet w Białymstoku https://orcid.org/0000-0002-3360-1553
Katarzyna Socha 
Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

Katarzyna Socha - asystent (od 1998 roku), adiunkt (od 2003 roku) w Zakładzie Bromatologii Akademii Medycznej w Białymstoku.

Kierownik Zakładu Bromatologii Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku (od 2019 roku).

Prodziekan ds. Rozwoju Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.

Członek Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego (wcześniej skarbnik, sekretarz, obecnie członek Komisji Rewizyjnej Oddział w Białymstoku); Członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Nauk Żywieniowych (przewodnicząca Oddział w Białymstoku); Członek Komitetu Nauki o Żywieniu Człowieka PAN, wiceprzewodnicząca Komisji Bezpieczeństwa Żywności i Żywienia; Członek Zespołu Analityki Żywności, Surowców i Produktów Żywnościowych Komitetu Chemii Analitycznej PAN.

https://orcid.org/0000-0002-5949-7061



Ліцензія

Creative Commons License

Ця робота ліцензується відповідно до Creative Commons Attribution 4.0 International License.

Автор заявляє, що твір є оригінальним твором і не порушує жодних особистих або майнових прав третіх осіб, a також, що його авторські права на твір не обмежені в межах договору, підписаного з Видавцем.

Автор публікації безоплатно передає Видавцю майнові авторські майнові права на твір (статтю), поданий до публікації, без обмежень що до часу та території в таких сферах використання:

а) виготовлення, запис і збільшення за допомогою певної техніки копій, включаючи техніку друку, магнітний запис та цифрову техніку;

b) введення на ринок, позичання або надання в оренду оригіналу чи копій Твору та розповсюдження у формі відкритого доступу відповідно до змісту ліцензії Creative Commons Визнання Авторства 4.0 Міжнародна (також відомої як CC BY), доступної за адресою:

https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;

c) включення Твору до складу колективного твору;

d) оприлюднення на веб-сайті журналу, публічне виконання, виставка, демонстрація, відтворення, трансляція та ретрансляція, а також надання Твору доступним для громадськості таким чином, щоб кожен міг мати доступ до них у місці та в час, вибраний ними;

e) завантаження Твору в електронній формі на електронні платформи або інше завантаження Твору в електронній формі в Інтернет чи іншу мережу.

Авторські майнові права на твір передаються безоплатно при підписанні договору.