Священик Валеріан Мейштович (1893–1982). Шлях до завідувача Надзвичайної кафедри канонічного права на Богословському факультеті Вільнюського університету імені Стефана Баторего

Przemysław Żukowski

Uniwersytet Jagielloński , Польща
https://orcid.org/0000-0002-8584-3917


Анотація

Стаття присвячена певному періоду в житті Священикa Валеріана Мейштовича (1893–1982) тайого зв’язкам з Вільнюсом. Автор намагається описати обставини його навчання у Вільнюському університеті імені Стефана Баторего та у Вільнюській семінарії. Далі він розглядає питання нострифікації отриманого в Римі докторату священного богослов’я, що дозволило В. Мейштовичу займатись замовленими лекціями і відкрило шлях до академічної кар’єри. Потім була габілітація і ступінь доктора з канонічного права. Після виходу на пенсію Священикa Броніслава Жонґоловича, саме у В. Мейштовічеві вбачалийого наступника на кафедрі канонічного права на Богословському факультеті ВУСБ. Сам В. Жонґоллович всіляко сприяв просуванню В. Мейштовича. Згідно з юридично встановленою процедурою, 14 вересня 1937 р. В. Мейштович отримав номінацію на професорське звання від Президента Республіки Польща. Через численні дипломатичні зобов’язання, пов’язані з посадою в Посольстві Республіки Польща при Апостольський столиці, В. Мейштович не міг виконувати свої обов’язки академічного викладача. Його академічна кар’єра у Вільнюсі була перервана початком Другої світової війни.

Ключові слова:

Валерiaн Мейштович, Друга Річ Посполита, Віленський університет Стефана Баторего, канонічне право, історія науки

Źródła drukowane

Księga Pamiątkowa ku uczczeniu CCCL rocznicy założenia i X wskrzeszenia Uniwersytetu Wileńskiego, t. 1. Z dziejów dawnego Uniwersytetu, t. 2. Dziesięciolecie 1919–1929, Wilno 1929.

Likwidacja Uniwersytetu Stefana Batorego przez władze litewskie w grudniu 1939 roku. Dokumenty i materiały, oprac. P. Łossowski, Warszawa 1991 (wyd. 2: Ostatnie dni Uniwersytetu

Stefana Batorego. Świadectwo dokumentalne, Warszawa 2012).

Rocznik Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie 1938–1939, Wilno 1938–1939.

Statut Tymczasowy Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, Wilno 1919.

Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie. Skład Uniwersytetu w roku akademickim 1936/37, Wilno 1937.

Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie. Skład Uniwersytetu w roku akademickim 1937/38, Wilno 1938.

Wspomnienia

Meysztowicz W., Gawędy o czasach i ludziach, Londyn 1983 [oraz inne wydania w Polsce].

Mycielski A., Chwile czasu minionego, oprac. E. Mycielska-Dowgiałło, M. Mycielski, Warszawa 2012.

Żongołłowicz B., Dzienniki 1930–1936, oprac. D. Zamojska, Warszawa 2004.

Literatura

Aftanazy R., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, cz. 1, t. 3. Województwo trockie, Księstwo Żmudzkie, Inflanty Polskie, Księstwo Kurlandzkie, Wrocław 1992.

Gajewski S., Meysztowicz Walerian, w: Słownik biograficzny katolicyzmu społecznego w Polsce, t. K–P, red. R. Bender, Lublin 1994.

Jastrzębski J., Habilitacja w państwowym szkolnictwie akademickim II Rzeczypospolitej, Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki 2010, t. 19, nr 1–2.

Kopiec J., Ks. Walerian Meysztowicz (1893–1982). Dyplomata, prawnik i historyk w służbie kraju, w: Duchowieństwo polskie w świecie. Materiały VII Międzynarodowego Sympozjum Biografistyki Polonijnej. Papieski Uniwersytet Urbaniański, Rzym, 17–18 października

, red. A. i Z. Judyccy, Toruń 2002.

Krahel T., Meysztowicz Walerian, w: Słownik polskich teologów katolickich 1981–1993, red. J. Mandziuk, Warszawa 1995.

Lanckorońska K., Walerian Meysztowicz (1893–1982). In memoriam, Antemurale (Rzym), 1982–1983, t. 26.

Libera P., Walerian Meysztowicz (1893–1982), w: Słownik biograficzny polskiego katolicyzmu społecznego, t. 4, red. R. Łatka, Warszawa 2022.

Meysztowicz W., Les religions dans les constitutions des états modernes, Roma 1938.

Paszkiewicz M., Walerian Meysztowicz (1893–1982), Teki Historyczne 1985, t. 18.

Przeniosło M., The Faculty of Theology of the Stefan Batory University in Vilnius 1919–1939, The Person and the Challenges 2015, t. 5, nr 2. (Crossref)

Supruniuk M.A., Ks. Prof. Walerian Meysztowicz i Polski Instytut Historyczny w Rzymie, Archiwum Emigracji 2013, z. 1 (18). (Crossref)

Szczepanik E., Śp. prof. Ks. Prałat Walerian Meysztowicz, Rocznik Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie (Londyn) 1981/82, t. 25.

Tierling E., Księdza Meysztowicza „Gawędy o czasach i ludziach”, w: Literackie Kresy i bezkresy. Księga ofiarowana profesorowi Bolesławowi Hadaczkowi, red. K.R. Łozowska, E. Tierling, Szczecin 2000.

Tomaszewski P., Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie w latach 1919–1939. Studium z dziejów organizacji i postaw ideowych studentów, Toruń 2018.

Wilemska E., Meysztowicz Walerian, w: Encyklopedia katolicka, t. 12, red. E. Ziemann, Lublin 2008.

Wojtczak K., O stopniach naukowych i veniam legendi w II Rzeczypospolitej (część I), Studia Prawa Publicznego 2014, nr 3.

Wojtczak K., O stopniach naukowych i veniam legendi w II Rzeczypospolitej (część II), Studia Prawa Publicznego 2014, nr 4.

Wojtyska H.D., Ks. Walerian Meysztowicz i jego „Antemurale”, w: Mistrz i przyjaciel. Księga pamiątkowa ku czci Księdza Profesora Marka Tomasza Zahajkiewicza, red. J. Pałucki, Lublin 1997.

Zając J., Czasopiśmiennictwo kościelnej prowincji wileńskiej w II Rzeczypospolitej, Warszawa 2019.

Netografia

www.archiwumkorporacyjne.pl [dostęp: 23.10.2022 r.].


Опубліковано
2024-06-28


Żukowski, P. (2024). Ksiądz Walerian Meysztowicz (1893–1982). Droga do objęcia katedry nadzwyczajnej prawa kanonicznego na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Studia Prawnicze KUL, (2), 181–214. https://doi.org/10.31743/sp.16849

Przemysław Żukowski  p.m.zukowski@uj.edu.pl
Uniwersytet Jagielloński https://orcid.org/0000-0002-8584-3917



Ліцензія

Creative Commons License

Ця робота ліцензується відповідно до Creative Commons Attribution 4.0 International License.

Автор заявляє, що твір є оригінальним твором і не порушує жодних особистих або майнових прав третіх осіб, a також, що його авторські права на твір не обмежені в межах договору, підписаного з Видавцем.

Автор публікації безоплатно передає Видавцю майнові авторські майнові права на твір (статтю), поданий до публікації, без обмежень що до часу та території в таких сферах використання:

а) виготовлення, запис і збільшення за допомогою певної техніки копій, включаючи техніку друку, магнітний запис та цифрову техніку;

b) введення на ринок, позичання або надання в оренду оригіналу чи копій Твору та розповсюдження у формі відкритого доступу відповідно до змісту ліцензії Creative Commons Визнання Авторства 4.0 Міжнародна (також відомої як CC BY), доступної за адресою:

https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;

c) включення Твору до складу колективного твору;

d) оприлюднення на веб-сайті журналу, публічне виконання, виставка, демонстрація, відтворення, трансляція та ретрансляція, а також надання Твору доступним для громадськості таким чином, щоб кожен міг мати доступ до них у місці та в час, вибраний ними;

e) завантаження Твору в електронній формі на електронні платформи або інше завантаження Твору в електронній формі в Інтернет чи іншу мережу.

Авторські майнові права на твір передаються безоплатно при підписанні договору.