Дії та предмет виконавчого діяння злочину матеріального підроблення документа в контексті розбіжностей у тлумаченні доктрини та судової практики

Joanna Koczur

Uniwersytet Śląski w Katowicach , Польща
https://orcid.org/0000-0002-1117-4941


Анотація

Метою даної статті є аналіз діянь та предмета виконавчого діяння злочину матеріального підроблення документа в контексті розбіжностей у тлумаченні доктрини та судової практики. У статті проаналізовано окремі ознаки цього злочину, а також розглянуто вибрані погляди, відображені в судовій практиці, щодо цього забороненого діяння. Крім того, оцінено визначення “документа”, прийняте на основі польського кримінального права, що міститься в ст. 115 § 14 Кримінального кодексу.

Ключові слова:

документ, підробка, достовірність документа, кримінальне право



Błachut J., Dokument jako przedmiot ochrony prawnokarnej, Warszawa 2011.

Duśko Ł., Szurman M., Przestępstwo fałszu materialnego dokumentu, Palestra 2019, nr 5.

Gadecki B., w: Kodeks karny. Art. 1–316. Komentarz, red. B. Gadecki, Warszawa 2023.

Gumkowski K., Sztuczna inteligencja – wróg czy przyjaciel branży druków zabezpieczonych, Człowiek i Dokumenty 2024, nr 74.

Izak K., Problemy Niemiec w walce z fałszerstwami dokumentów, kradzieżami tożsamości oraz identyfikacją nielegalnych imigrantów, Człowiek i Dokumenty 2025, nr 76.

Jagiełło D., Przestępstwa przeciwko dokumentom (uwagi de lege ferenda), Państwo i Prawo 2011, z. 11.

Kalitowski M., w: Prawo karne. Część ogólna, szczególna i wojskowa, red. T. Dukiet-Nagórska, O. Sitarz, Warszawa 2010.

Kmiecik R., „Fałsz materialny” protokołu jako „dowodu z przeznaczenia” w sprawie karnej (art. 270 § 1 K.k.), w: Kryminalistyka i nauki penalne wobec przestępczości. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Mirosławowi Owocowi, red. H. Kołecki, Poznań 2008.

Kołecki H., Pojęcie dokumentu sfałszowanego i fałszywego w Polsce i w krajach Unii Europejskiej, w: Technicznokryminalistyczne badania autentyczności dokumentów publicznych, materiały I konferencji, red. H, Kołecki, Poznań 2003.

Konarowska U., Problematyka fałszywych dokumentów w polskim prawie karnym, Człowiek i Dokumenty 2013, nr 31.

Konopka K., Przestępstwa z wykorzystaniem recept i zaświadczeń lekarskich – skutki prawne, Człowiek i Dokumenty 2023, nr 71.

Mocarska D., Dokument jako pojęcie prawnokarne. Stanowisko judykatury, w: Bezpieczeństwo dokumentów publicznych, red. M. Fałdowski, Szczytno 2018.

Mozgawa M., w: Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, red. M. Mozgawa, 2023 [baza danych LEX].

Nowak A., Malczyk T., Nestorowicz R., Zwalczanie fałszerstw pieniędzy, Szczytno 2010.

Ochman P., Spór o pojęcie dokumentu w prawie karnym, Prokuratura i Prawo 2009, nr 1.

Piórkowska-Flieger J., Fałsz dokumentu w polskim prawie karnym, Kraków 2004.

Sadło-Nowak A., Fałsz materialny – rozważania ogólne, w: Bezpieczeństwo dokumentów publicznych. Wybrane problemy, red. M. Fałdowski, Szczytno 2020.

Semków D., Selected Aspects of Document Forgery in the Context of Article 5 of the Constitution of the Republic of Poland, Studia Prawnicze KUL 2022, nr 3. (Crossref)

Sławik K., Żywucka E., Kryminalistyczne i kryminologiczne aspekty fałszerstw dokumentów, w: Technicznokryminalistyczne badania autentyczności dokumentów publicznych, materiały II konferencji, red. H. Kołecki, Poznań 2003.

Statystyka – Portal polskiej Policji, statystyka.policja.pl/st/kodeks-karny/przestepstwa-271.html, https://statystyka.policja.pl/st/kodeks-karny/przestepstwa-przeciwko-15/63643,Falszerstwo-materialne-art-270.html [dostęp: 16.05.2025 r.].

Świda W., w: Prawo karne. Część szczególna, red. W. Świda, Warszawa 1971.

Widła T., O zaufaniu do dokumentów, cz. I, Człowiek i Dokumenty 2009, nr 12.

Widła T., O zaufaniu do dokumentów, cz. II, Człowiek i Dokumenty 2009, nr 13.

Wójcik J., Fałszerstwa dokumentów publicznych. Rozpoznawanie i zapobieganie, Warszawa 2005.

Wróbel W., Sroka T., w: Kodeks karny. Część szczególna, t. 2. Komentarz do art. 212–277d, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2017.

Żylińska J., Przestępstwo fałszu intelektualnego dokumentu w postaci faktury, Człowiek i Dokumenty 2023, nr 68.


Опубліковано
2025-09-30


Koczur, J. (2025). Czynności sprawcze oraz przedmiot czynności wykonawczej przestępstwa fałszu materialnego dokumentu w kontekście rozbieżności interpretacyjnych doktryny i orzecznictwa. Studia Prawnicze KUL, (3), 57–70. https://doi.org/10.31743/sp.17602

Joanna Koczur  joanna.koczur@us.edu.pl
Uniwersytet Śląski w Katowicach https://orcid.org/0000-0002-1117-4941



Ліцензія

Creative Commons License

Ця робота ліцензується відповідно до Creative Commons Attribution 4.0 International License.

Автор заявляє, що твір є оригінальним твором і не порушує жодних особистих або майнових прав третіх осіб, a також, що його авторські права на твір не обмежені в межах договору, підписаного з Видавцем.

Автор публікації безоплатно передає Видавцю майнові авторські майнові права на твір (статтю), поданий до публікації, без обмежень що до часу та території в таких сферах використання:

а) виготовлення, запис і збільшення за допомогою певної техніки копій, включаючи техніку друку, магнітний запис та цифрову техніку;

b) введення на ринок, позичання або надання в оренду оригіналу чи копій Твору та розповсюдження у формі відкритого доступу відповідно до змісту ліцензії Creative Commons Визнання Авторства 4.0 Міжнародна (також відомої як CC BY), доступної за адресою:

https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;

c) включення Твору до складу колективного твору;

d) оприлюднення на веб-сайті журналу, публічне виконання, виставка, демонстрація, відтворення, трансляція та ретрансляція, а також надання Твору доступним для громадськості таким чином, щоб кожен міг мати доступ до них у місці та в час, вибраний ними;

e) завантаження Твору в електронній формі на електронні платформи або інше завантаження Твору в електронній формі в Інтернет чи іншу мережу.

Авторські майнові права на твір передаються безоплатно при підписанні договору.