Tribunal locuta – causa finita? Kontrowersyjne orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w okresie tzw. „kryzysu konstytucyjnego”
Andrzej Bura
Анотація
Artykuł przedstawia opinie Europejskiej Komisji na rzecz demokracji przez prawo (Komisji Weneckiej) oraz orzecznictwo polskiego Trybunału Konstytucyjnego w czasie kryzysu konstytucyjnego; następnie przedstawione zostały poglądy doktryny polskiego prawa konstytucyjnego na temat art. 197 i art. 195 ust. 1 Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997r. Zdaniem autora mamy do czynienia z różnicą stanowisk pomiędzy stanowiskiem TK, w szczególności zajętym w wyrokach w sprawach K 34/15, K 35/15, K 47/15, K 39/16 a poglądami doktryny. W związku z powyższym na tytułowe pytanie można odpowiedzieć: formalnie - tak, praktycznie - niekoniecznie.
Ключові слова:
kryzys, Trybunał Konstytucyjny, konstytucjaПосилання
Banaszak B., Opinia prawna w sprawie projektu raportu Komisji Weneckiej, „Prawo i Więź” Rok V Nr 1(15)/2016.
Banaszak B., Czy Trybunał Konstytucyjny może orzekać tylko na podstawie przepisów konstytucji z pominięciem obowiązującej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym ? Opinia, „Przegląd Sejmowy” 3(134)/2016.
Bień-Kacała A., Zasada ustawowej regulacji władzy sądowniczej jako gwarancja niezależności sądów, [w:] J. Jaskiernia (red.) Transformacja systemów wymiaru sprawiedliwości. Pozycja ustrojowa władzy sądowniczej i uwarunkowania transformacji, Toruń 2011.
Bień-Kacała A., Konstytucyjne podstawy prawa do sądu (zasada ustawowej regulacji władzy sądowniczej), „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” Nr 3 (31)/2016.
Chmaj M., Opinia prawna W przedmiocie zgodności z Konstytucją RP poselskiego projektu ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (druk nr 558), Warszawa 30 czerwca 2016r., www.sejm.gov.pl zakładka PRACE SEJMU/PROCES LEGISLACYJNY/Przebieg procesu legislacyjnego – druk sejmowy nr 558.
Dobrowolski M., Opinia prawna w sprawie możliwości orzekania przez Trybunał Konstytucyjny wyłącznie na podstawie przepisów Konstytucji z pominięciem obowiązującej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, Lublin 4.04.2016, https://ms.gov.pl/pl/informacje/download,8139,10.html
Galster J., Kilka uwag o charakterze ustrojowym Trybunału Konstytucyjnego (w:) W kręgu zagadnień konstytucyjnych. Profesorowi Eugeniuszowi Zwierzchowskiemu w darze, Katowice 1999.
Haczkowska M.(red.) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2014,
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. IV, L. Garlicki (red.), Warszawa 2005
KRYZYS KONSTYTUCYJNY W POLSCE 2015 – 2016 – raport Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. http://www.hfhr.pl/publication/kryzys-konstytucyjny-w-polsce-2015-2016-the-constitutional-crisis-in-poland-2015-2016/
Kuciński J., Legislatywa – Egzekutywa – Judykatywa. Konstytucyjne instytucje i mechanizmy służące równowadze władz w polskim systemie trójpodziału, Warszawa 2010
EUROPEJSKA KOMISJA NA RZECZ DEMOKRACJI PRZEZ PRAWO (KOMISJA WENECKA), OPINIA W SPRAWIE NOWELIZACJI USTAWY Z DNIA 25 CZERWCA 2015 R. O TRYBUNALE KONSTYTUCYJNYM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ, Wenecja, 11 marca 2016 r. CDL-AD(2016)001, Opinia nr 833/2015, „Przegląd Sejmowy” 3(134)/2016, s.135-165.
Radziewicz P., Pominięcie przez Trybunał Konstytucyjny ustawy określającej tryb kontroli konstytucyjności prawa, „Państwo i Prawo” 2016 nr 10.
Rakowska-Trela A., Opinia prawna W przedmiocie zgodności poselskiego projektu ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (druk nr 558 z 29 kwietnia 2016 r.) z przepisami Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz z zasadami techniki prawodawczej, Łódź, 30 czerwca 2016r., www.sejm.gov.pl zakładka PRACE SEJMU/PROCES LEGISLACYJNY/Przebieg procesu legislacyjnego – druk sejmowy nr 558.
Sokolewicz W., Konstytucyjna regulacja władzy sądowniczej (w:) Konstytucja, ustrój, system finansowy państwa. Księga pamiątkowa ku czci Prof. Natalii Gajl, Warszawa 1999.
Stępień-Załucka B., Konstytucyjne zasady wymiaru sprawiedliwości – wybrane zagadnienia [w:] J. Jaskiernia (red.) Transformacja systemów wymiaru sprawiedliwości. Pozycja ustrojowa władzy sądowniczej i uwarunkowania transformacji, Toruń 2011.
Suchocka H., Stanowisko Komisji Weneckiej dotyczące pozycji ustrojowej sądownictwa konstytucyjnego w demokratycznym państwie prawa, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” - zeszyt 1 – 2016.
Szmulik B., Czy Trybunał Konstytucyjny może orzekać tylko na podstawie przepisów konstytucji z pominięciem obowiązującej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym ? Opinia 2, „Przegląd Sejmowy” nr 3(134)/2016.
Wasilewski A., Granice władzy sądowniczej wobec władzy ustawodawczej w świetle zasady trójpodziału władz (przyczynek do dyskusji) (w:) , A. Dębiński, A. Grześkowiak, K. Wiak (red.), IUS ET LEX. Księga Jubileuszowa ku czci profesora Adama Strzembosza, Lublin 2002.
Wojtyczek K., Sądownictwo Konstytucyjne w Polsce. Wybrane zagadnienia, Warszawa 2013
Zaradkiewicz K., Analiza niektórych aspektów postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawach K 34/15 oraz K 47/15, Biuro Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa, maj 2016, https://s.tvp.pl/.../6/f/7/6f75facb88b173db40787cffbae86b7b1464258507745.pdf
Zubik M., Wiącek M., Kompetencje sądu konstytucyjnego a granice swobody orzekania przez sędziów Trybunału Konstytucyjnego, „Przegląd Sejmowy” nr 4(93)/2009.
Ліцензія
Автор заявляє, що твір є оригінальним твором і не порушує жодних особистих або майнових прав третіх осіб, a також, що його авторські права на твір не обмежені в межах договору, підписаного з Видавцем.
Автор публікації безоплатно передає Видавцю майнові авторські майнові права на твір (статтю), поданий до публікації, без обмежень що до часу та території в таких сферах використання:
а) виготовлення, запис і збільшення за допомогою певної техніки копій, включаючи техніку друку, магнітний запис та цифрову техніку;
b) введення на ринок, позичання або надання в оренду оригіналу чи копій Твору та розповсюдження у формі відкритого доступу відповідно до змісту ліцензії Creative Commons Визнання Авторства 4.0 Міжнародна (також відомої як CC BY), доступної за адресою:
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) включення Твору до складу колективного твору;
d) оприлюднення на веб-сайті журналу, публічне виконання, виставка, демонстрація, відтворення, трансляція та ретрансляція, а також надання Твору доступним для громадськості таким чином, щоб кожен міг мати доступ до них у місці та в час, вибраний ними;
e) завантаження Твору в електронній формі на електронні платформи або інше завантаження Твору в електронній формі в Інтернет чи іншу мережу.
Авторські майнові права на твір передаються безоплатно при підписанні договору.
