Prawo pacjenta - dziecka do wyrażenia zgody na udzielenie świadczenia zdrowotnego
Agnieszka Wołoszyn - Cichocka
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie , Польщаhttps://orcid.org/0000-0001-5584-4137
Анотація
Prawo do wyrażenia zgody na udzielenie świadczenia zdrowotnego jest jednym z najistotniejszych praw pacjenta, jednakże w stosunku do dzieci, jest ono ograniczone. Zasadą jest, że pacjent małoletni, który ukończył 16 lat wyraża zgodę na działanie medyczne razem ze swoim przedstawicielem ustawowym, natomiast za pacjenta, który nie ukończył 16 lat, decyduje wyłącznie przedstawiciel ustawowy. Dla niektórych świadczeń zdrowotnych polski ustawodawca wprowadził jednak odmienne reguły. W sposób odmienny uregulował zasady wyrażania zgody przez pacjenta małoletniego na udział w eksperymencie medycznym, na pobranie komórek, tkanek i narządów w celu ich przeszczepienia, na pobranie krwi czy też na badanie psychiatryczne. Nadmierna kazuistyka przepisów w zakresie zgody pacjenta małoletniego na udzielenie świadczenia zdrowotnego niewątpliwie utrudnia ich poznanie i stosowanie.
Ключові слова:
świadoma zgoda, małoletni pacjent, świadczenie zdrowotneПосилання
Bołoz W., Geneza, ewolucja i etyczne uzasadnienie zasady „świadomej zgody”, [w:] W. Bołoz, R. Krajewski (red.), Realizacja zasady informed consent w kontekście relacji lekarz–pacjent. Wyzwania i bariery rozwojowe w Polsce, Warszawa 2012, s. 32-42.
Czarkowski M., Zgoda na udział w badaniach klinicznych osób niezdolnych do jej wyrażenia, „Prawo i Medycyna” 2014, nr 3/4, s. 91-106.
Dercz M., H. Izdebski, T. Rek, Dziecko – pacjent i świadczeniobiorca, Warszawa 2015.
Drozdowska U., W. Wojtal, Zgoda i informowanie pacjenta, Warszawa 2010.
Dudzińska A., Zgoda na działanie medyczne, „Państwo i Prawo” 2009, z. 11, s. 69-79.
Filar M., Postępowanie lecznicze (świadczenie zdrowotne) w stosunku do pacjenta niezdolnego do wyrażenia zgody, „Prawo i Medycyna” 2003, nr 13, s. 41-49.
Gałęska-Śliwka A., K. Śliwka, Zgoda małoletniego na udział w eksperymencie medycznym, „Archiwum Medycyny Sądowej i Kryminologii” 2008, t. 58, nr 4, s. 194-196.
Haberko J., Małoletni pacjent jako podmiot interesu prawnie chronionego w kontekście wybranych aspektów stosowania nowoczesnych technologii medycznych, [w:] O. Nawrot, A. Wnukiewicz-Kozłowska (red.), Temida w dobie rewolucji biotechnologicznej – wybrane problemy bioprawa, Gdańsk 2015, s. 43-54.
Karkowska D., Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Komentarz, Warszawa 2012.
Kędziora R., Problematyka zgody pacjenta w świetle polskiego ustawodawstwa medycznego, „Prokuratura i Prawo” 2003, nr 7/8, s. 41-61.
Malczewska M., Komentarz do art. 32 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, [w:] E. Zielińska (red.), Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz, Warszawa 2014, s. 601-631.
Michałek-Janiczek A., Autonomia małoletniego w zakresie leczenia, „Państwo i Prawo” 2009, z. 10, s. 57-69.
Nesterowicz M., Prawo medyczne. Glosy i komentarze do orzeczeń sądowych, Warszawa 2012.
Nesterowicz M., Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 31 marca 2006 r., I ACa 973/05, LEX nr 252827, „Prawo i Medycyna” 2010, nr 2, s. 125-134.
Niemczyk S., A. Łazarska, Medyczno-prawne rozważania o konkretyzacji przedmiotu zgody pacjenta, „Prawo i Medycyna” 2008, nr 3, s. 65-81.
Olszewski B., Uniwersalna definicja dziecka?, „Przegląd Prawa i Administracji” 2011, nr 85, s. 205-217.
Rutkowski S., Zgoda na zabieg leczniczy w ujęciu art. 192 k.k., „Prokuratura i Prawo” 2000, nr 2, s. 15-30.
Sporczyk A., Granice autonomii małoletniego żywego dawcy w transplantacji, „Białostockie Studia Prawnicze” 2017, t. 22, nr 2, s. 57-68.
Świderska M., Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2012, sygn. III CSK 227/11, LEX nr 1211885, „Prawo i Medycyna” 2012, nr 3/4, s. 246-252.
Świderska M., Zgoda Pacjenta na zabieg medyczny, Toruń 2007.
Zajączkowska M.J., Prawa dziecka, [w:] L. Koba, W. Wacławczyk (red.), Prawa człowieka. Wybrane zagadnienia i problemy, Warszawa 2009, s. 369-383.
Zoń K.M., Dopuszczalność transplantacji ex vivo od dawcy małoletniego w prawie polskim, [w:] J. Mazurkiewicz (red.), Księga dla naszych kolegów: prace prawnicze poświęcone pamięci doktora Andrzeja Ciska, doktora Zygmunta Masternaka i doktora Marka Zagrosika, Wrocław 2013, s. 489-502.
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie https://orcid.org/0000-0001-5584-4137
Ліцензія
Автор заявляє, що твір є оригінальним твором і не порушує жодних особистих або майнових прав третіх осіб, a також, що його авторські права на твір не обмежені в межах договору, підписаного з Видавцем.
Автор публікації безоплатно передає Видавцю майнові авторські майнові права на твір (статтю), поданий до публікації, без обмежень що до часу та території в таких сферах використання:
а) виготовлення, запис і збільшення за допомогою певної техніки копій, включаючи техніку друку, магнітний запис та цифрову техніку;
b) введення на ринок, позичання або надання в оренду оригіналу чи копій Твору та розповсюдження у формі відкритого доступу відповідно до змісту ліцензії Creative Commons Визнання Авторства 4.0 Міжнародна (також відомої як CC BY), доступної за адресою:
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) включення Твору до складу колективного твору;
d) оприлюднення на веб-сайті журналу, публічне виконання, виставка, демонстрація, відтворення, трансляція та ретрансляція, а також надання Твору доступним для громадськості таким чином, щоб кожен міг мати доступ до них у місці та в час, вибраний ними;
e) завантаження Твору в електронній формі на електронні платформи або інше завантаження Твору в електронній формі в Інтернет чи іншу мережу.
Авторські майнові права на твір передаються безоплатно при підписанні договору.
