Instytucja małżeństwa w prawie kanonicznym

Sabina Karp

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Польща
https://orcid.org/0000-0002-3371-8575


Анотація

Małżeństwo jest związane z naturą człowieka, dlatego też należy do porządku prawa naturalnego oraz istnieje jako instytucja prawa we wszystkich kręgach społecznych i prawnych. Małżonkowie tworzą rodzinę, uznawaną za podstawową formę życia społecznego, która jest pierwotną i samodzielną grupą społeczną, pojawiającą się w każdej fazie rozwoju cywilizacyjnego. Ta rodzina, której początek upatruje się w małżeństwie, jest uznawana za pojęcie wieloaspektowe. Katechizm Kościoła Katolickiego przypominał o tym, iż małżeństwo legło u podstaw osoby, społeczności ludzkiej i chrześcijańskiej. Jak podkreślił, człowiek nadal spotyka się z tajemnicą stworzenia, w której zawiera się niezwykłe powołanie kobiety i mężczyzny do tworzenia szczególnej wspólnoty. Powołanie do małżeństwa i miłości staje się wrodzonym powołaniem każdego człowieka, skutkującym, nie tylko fizycznym uzupełnieniem, ale również duchowym ubogaceniem obojga małżonków.

Analiza instytucji małżeństwa z punktu widzenia kanonistycznego ma za zadanie przypomnieć wartość zakładanej przez nie rodziny i jej ogromnej roli w kształtowaniu każdego człowieka.

Ключові слова:

małżeństwo, prawo kanoniczne, cele małżeństwa, przymioty małżeństwa, jurysdykcja Kościoła

Biskupski S., Prawo małżeńskie kościoła rzymskokatolickiego, Warszawa 1956.

Gasparri P., Tractatus canonicus de matrimonio, Paris 1904.

Góralski W., Kanoniczne prawo małżeńskie, Warszawa 2000.

Góralski W., Pojęcie „bonum coniugum” (kan. 10555 § 1 KPK) w świetle orzecznictwa Roty Rzymskiej, Roczniki Nauk Prawnych 1996, t. 6.

Grześkowiak J., „Tajemnica to jest wielka”. Sakramentalne przymierze małżeńskie, Opole 2010.

Günthör A., Chiamata e risposta. Unanuova teologia morale, t. 1. Morale generale, Roma 1979.

Hervada J., Consideraciones sobre la noción de matrimonio, Persona y Derecho 1983, nr 10.

Hugo a S. Victorio, Summa Sententiarum: tractatus VII. De sacramento coniugali, PL 176, s. 153-176.

Iusconnubii – ochrona i ograniczenia w prawie międzynarodowym, polskim i kanonicz­nym, red. W. Góralski, Płock 2016.

Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994.

Kolańczyk K., Prawo rzymskie, Warszawa 2007.

Kuryłowicz M., Prawo i obyczaje w starożytnym Rzymie, Lublin 1984.

Leszczyński G., Pojęcie „bonum coniugum” w prawie małżeńskim Kościoła, Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne 2003, t. 36, z. 1.

Łupiński S., Związek małżeński w wymiarze nadprzyrodzonym, w: Małżeństwo jedno i nierozerwalne. Argumenty prawa kanonicznego w orzekaniu o nieważności małżeń­stwa, red. R. Szewczyk, Ełk 2012.

Miralles A., Il matrimonio. Teologia e vita, Roma 1996.

Monogamia, w: Słownik Języka Polskiego [online], https://sjp.pwn.pl/slowniki/ monogamia.html [dostęp: 9.01.2019 r.].

Pawluk T., Prawo Kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II, t. 3. Prawo małżeńskie, Olsztyn 1984.

Pawluk T., Przesłanki nierozerwalności małżeństwa, Prawo Kanoniczne 1983, t. 26, nr 1/2.

Paździor S., Przyczyny psychiczne niezdolności osoby do zawarcia małżeństwa w świet­le kan. 1095, Lublin 2009.

Piasecki K., Prawo małżeńskie, Warszawa 2011.

Pogorzelska M., Cele małżeństwa w doktrynie i w prawie kanonicznym, Studia Teolo­giczne 2014, t. 32.

Rozwadowski W., Prawo rzymskie. Zarys wykładu wraz z wyborem źródeł, Poznań 1992.

Skowronek A., Ustanowienie sakramentów w akcie założenia Kościoła–prasakramentu, Ateneum Kapłańskie 1964, t. 67.

Smyczyński T., Prawo rodzinne i opiekuńcze. Analiza i wykładnia, Warszawa 2001.

Sobański R., Symulacja częściowa w ujęciu k. 1086 § 2 a nauka o małżeństwie Konstytu­cji „Gaudium et spes”, Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne 1969, z. 2.

Stawniak H., Niemoc płciowa jako przeszkoda do małżeństwa. Ewolucja czy zmiana kon­cepcji?, Warszawa 2000.

Stawniak H., Wspólnotowy charakter małżeństwa w świetle nowego Kodeksu Prawa Ka­nonicznego, Prawo Kanoniczne 1988, t. 31, nr 3/4.

Sztafrowski E., Chrześcijańskie małżeństwo: pomoce prawno-pastoralne, Warszawa 1985.

Św. Augustyn, De Genesi ad litteram imperfectus liber, PL 34.

Świto L., Exclusio boni prolis jako tytuł nieważności małżeństwa, Olsztyn 2003.

Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna (I q.), tłum. P. Bełch i in., t. 1-34, Londyn 1962-1986.

Viladrich P.J., Agonia del matrimonio legal. Una introducciõn a los elementos conceptu­al esbãsicos del matrimonio, Pamplona 1984.

Wierzchanowski R., Dobro potomstwa w kanonicznym prawie małżeńskim. Próba syn­tezy, Tarnowskie Studia Teologiczne 2016, t. 35, nr 2.


Опубліковано
2020-04-17


Karp, S. (2020). Instytucja małżeństwa w prawie kanonicznym. Studia Prawnicze KUL, (3), 233–251. https://doi.org/10.31743/sp.8914

Sabina Karp 
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0002-3371-8575



Ліцензія

Creative Commons License

Ця робота ліцензується відповідно до Creative Commons Attribution 4.0 International License.

Автор заявляє, що твір є оригінальним твором і не порушує жодних особистих або майнових прав третіх осіб, a також, що його авторські права на твір не обмежені в межах договору, підписаного з Видавцем.

Автор публікації безоплатно передає Видавцю майнові авторські майнові права на твір (статтю), поданий до публікації, без обмежень що до часу та території в таких сферах використання:

а) виготовлення, запис і збільшення за допомогою певної техніки копій, включаючи техніку друку, магнітний запис та цифрову техніку;

b) введення на ринок, позичання або надання в оренду оригіналу чи копій Твору та розповсюдження у формі відкритого доступу відповідно до змісту ліцензії Creative Commons Визнання Авторства 4.0 Міжнародна (також відомої як CC BY), доступної за адресою:

https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;

c) включення Твору до складу колективного твору;

d) оприлюднення на веб-сайті журналу, публічне виконання, виставка, демонстрація, відтворення, трансляція та ретрансляція, а також надання Твору доступним для громадськості таким чином, щоб кожен міг мати доступ до них у місці та в час, вибраний ними;

e) завантаження Твору в електронній формі на електронні платформи або інше завантаження Твору в електронній формі в Інтернет чи іншу мережу.

Авторські майнові права на твір передаються безоплатно при підписанні договору.