The Historical Anthroponymy of the Ruthenian Population Living in the Historical Territories of the Eastern Lublin Region (On the Material of Registers of Parishes in the Former Greek-Uniate Diocese of Chełm)

Marcin Kojder

Uniwersytet im. Marii Curie-Skłodowskiej , Polonia
https://orcid.org/0000-0001-7002-9552


Resumen

The subject of research is the anthroponymy of the Ruthenian (Ukrainian) population living in the historical territories of the eastern Lublin region on the Polish-East-Slavic borderland. The underlying objective of the study was to investigate the Ruthenian onomastics functioning in the historical Polish-Ukrainian onomastics and to highlight the territorial diversification of the personal names of Ukrainians, related to the dialectal diversity in the studied territory. The reference database is personal proper names excerpted from the parish registers of Uniate parishes in the former Chełm diocese. The territory investigated was divided into three areas: northern, central and southern, based on the ranges of the Ukrainian dialects spoken in the territory of present-day Poland. The research material was excerpted from the records of Uniate parishes in the former Chełm diocese in the years of 1662–1810.

The northern area, defined by the range of Podlasie local dialects, and the central area, determined by the ranges of transitional dialects from northern to southern ones and Volhynian dialects, exhibit features closely similar to peasant anthroponymy, while the southern area, defined by the ranges of Dniester and San dialects, presents features characteristic of the anthroponymy of the lower Ukrainian gentry.

Palabras clave:

personal proper name, historical anthroponymy, Ukrainian anthroponomy, Polish-East-Slavic borderland, Greek-Uniate Diocese of Chełm

Citko Lilia 2001. Nazewnictwo osobowe północnego Podlasia w XVI wieku. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.

Czyżewski Feliks, Warchoł Stefan. 1998. Polskie i ukraińskie teksty gwarowe ze wschodniej Lubelszczyzny. Rozprawy Slawistyczne 9. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Dacewicz LLeonarda. 2006. Rola sufiksu -uk w kulturze nazewniczej Podlasia. W: Manuscula Linguistica In Honorem Aleksandrea Cieślikowa oblata. Eds. Kazimierz Rymut. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk: 157–162.

Dacewicz Leonarda. 2014. Historia nazwisk na kresach północno-wschodnich Rzeczypospolitej. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.

Dejna Karol. 1993. Dialekty polskie. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Gil Andrzej. 2005. Chełmska diecezja unicka 1596–1810. Dzieje i organizacja. Studia i materiały do dziejów chrześcijaństwa wschodniego w Polsce. 1. Lublin: Towarzystwo Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej.

Janeczek Andrzej. 1993. Osadnictwo pogranicza polsko-ruskiego. Województwo bełskie od schyłku XIV do początku XVIII w. Warszawa: Wydawnictwo Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk.

Kaleta Zofia. 2006. Nazwisko w kulturze polskiej. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.

Kojder Marcin. 2014. Antroponimia historyczna starostwa hrubieszowskiego w XVII i XVIII wieku. Rozprawy Slawistyczne 24. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Kojder Marcin. 2019. Antroponimia historyczna wiernych chełmskiej diecezji grecko-unickiej (1662–1810). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Kość Józef. 1995. Polszczyzna południowokresowa na polsko-ukraińskim pograniczu językowym w perspektywie historycznej. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Lesìv Мychajlo. 1997: Ukraïnsʹkì govìrki u Polʹŝì. Varšava: Ukraïnsʹkij arhìv [Лесів М., 1997. Українські говірки у Польщі. Варшава: Український архів].

Mytnik Irena. 2010. Antroponimia Wołynia w XVI–XVIII wieku. Warszawa: Katedra Ukrainistyki, Uniwersytet Warszawski.

Mytnik Irena. 2017. Imiennictwo ziemi chełmskiej w XVI–XVII wieku. Warszawa: Katedra Ukrainistyki, Uniwersytet Warszawski.

Olejnik Marek. 2019. Antroponimia starostwa grabowieckiego (XVI–XVIII w.). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Pahomova S.M. 2012: Evolûcìâ antroponìmnih formul u slov`ânsʹkih movah. Užgorod: Vilavnictvo Oleksandri Arkušì. [Пахомова С.М. 2012. Еволюція антропонімних формул у слов’янських мовах. Ужгород: Видавництво Олександри Аркуші].

Rieger Janusz. 1977. Imiennictwo ludności wiejskiej w ziemi sanockiej i przemyskiej w XV w. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Tichoniuk Bazyli. 1988. Antroponimia południowej Białostocczyzny w XVI wieku. Opole: Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich.

Wolnicz-Pawłowska Ewa. 1978. Osiemnastowieczne imiennictwo ukraińskie w dawnym województwie ruskim. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Wolnicz-Pawłowska Ewa. 1993. Antroponimia łemkowska na tle polskim i słowackim. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.

Wolnicz-Pawłowska Ewa. Szulowska Wanda. 1998: Antroponimia polska na kresach południowo-wschodnich: XV–XIX wiek. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.

Złotkowski Piotr. 2017. Antroponimia historyczna mieszczan i chłopów Brańska i okolic w ujęciu statycznym i dynamicznym. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.


Publicado
2021-12-13


Kojder, M. (2021). The Historical Anthroponymy of the Ruthenian Population Living in the Historical Territories of the Eastern Lublin Region (On the Material of Registers of Parishes in the Former Greek-Uniate Diocese of Chełm). TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych, 6, 51–60. https://doi.org/10.31743/teka.13341

Marcin Kojder  mkojder@umcs.pl
Uniwersytet im. Marii Curie-Skłodowskiej https://orcid.org/0000-0001-7002-9552