Принципи категоризації назв атрибутивних виконавців дії у діалектній лексиці
Анотація
Текст містить пропозицію нового підходу до діалектних атрибутивних девербативів, які зазвичай категоризують, зокрема через формальні причини, в межах категорії назв виконавців дії.
Запропонована класифікація атрибутивних назв виконавців дії ґрунтується на двох критеріях: формальному, за яким дієслово вважається основою дериваційного процесу вихідної категорії назв виконавців дії, та семантичному, що мотиваційним відношенням надає атрибутивного характеру. Ці відношення можуть бути реалізовані у парафрастичній формі: “той, хто любить, вміє, має звичку”, можуть випливати з атрибутивного значення дії або їх можна сформулювати та внести у похідну одиницю за допомогою формального показника атрибутивної функції.
Ключові слова:
діалектологія, словотвір, словотвірна категоріяПосилання
Cockiewicz Wacław. 2001. Jak odróżnić działacza od nosiciela cechy. W: Studia Językoznawcze. Dar przyjaciół i uczniów dla Zofii Kurzowej. Red. Cygal-Krupa Z. Kraków: UNIWERSITAS: 53–62.
Cyran Władysław. 1977. Tendencje słowotwórcze w gwarach polskich. Łódź: Wydawnictwo ŁTN.
Dejna Karol. 1974–1985. Słownictwo ludowe z terenu byłych województw kieleckiego i łódzkiego. „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN” t. 20–31.
Dejna Karol. 1989/1990. Słowotwórstwo sufiksalne gwary czeskiej Kucowa. „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN” t. 36: 19–68.
Doroszewski Witold. 1928. Monografie słowotwórcze I. Formacje z podstawowym -kw części sufiksalnej. „Prace Filologiczne” t. 13: 1–261.
Doroszewski Witold. 1929. Monografie słowotwórcze II. Formacje z podstawowym -lw części sufiksalnej. „Prace Filologiczne” t. 14: 34–85.
Gaertner Henryk. 1934. Gramatyka współczesnego języka polskiego, cz. III. 1. Słowotwórstwo. Lwów–Warszawa: Książnica – Atlas.
Gala-Milczarek Beata. 2009. Budowa słowotwórcza rzeczowników w gwarach piotrkowskich. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Gala-Milczarek Beata. 2009(a). Czynnościowy charakter derywatów rzeczownikowych w gwarach piotrkowskich. „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN” t. 54: 57–76.
Gala-Milczarek Beata. 2016. Czynnościowy charakter derywatów rzeczownikowych w gwarach północnomałopolskich i przyległych. Studium morfologiczno-leksykalne. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Górnowicz Hubert. 1967, 1968. Formanty przyrostkowe rzeczowników w gwarach malborskich. cz. I. „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN” t. 13: 13–53; cz. II. „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN” t. 16: 53–82.
Grabias Stanisław. 1981. O ekspresywności języka. Ekspresja a słowotwórstwo. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
Grzegorczykowa Renata, Puzynina Jadwiga. 1979. Słowotwórstwo współczesnego języka polskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Grzegorczykowa Renata. 1998. Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia. Warszawa: PWN.
Grzegorczykowa Renata. 1981. Zarys słowotwórstwa polskiego. Słowotwórstwo opisowe. Warszawa: PWN.
Habrajska Grażyna. 1989/1990. Typy słowotwórcze rzeczowników w gwarze wsi Masłońskie (woj. częstochowskie). „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN” t. 34: 87–110.
Klemensiewicz Zenon, Lehr-Spławiński Tadeusz, Urbańczyk Stanisław. 1964. Gramatyka historyczna języka polskiego. Warszawa: PWN.
Laskowski Roman. 1971. Derywacja rzeczowników w dialektach laskich. cz. II. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Malec Tadeusz. 1976. Budowa słowotwórcza rzeczowników i przymiotników w gwarze wsi Rachanie pod Tomaszowem Lubelskim. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Marciniak-Firadza Renata. 2013. Nazwy osobowych wykonawców czynności w gwarach małopolsko-mazowieckiego pogranicza językowego. Studium słowotwórczo-leksykalne. cz. I, II. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. (Crossref)
Sajewicz Michał. 2002. Derywacja sufiksalna osobowych nazw subiektów w nadnarwiańskich gwarach białoruskich Białostocczyzny. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Szczepankowska Irena. 1998. Nomina attributiva w gwarze łomżyńskiej. Studium leksykalno-słowotwórcze. Białystok: Wydawnictwo Trans Humana.
Szymczak Mieczysław. 1961. Gwara Domaniewka i wsi okolicznych w powiecie łęczyckim. Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0001-7411-7568
