Dziewictwo Maryi jako konsekwencja Wcielenia według św. Ambrożego z Mediolanu
Michał Twarużek
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Stany Zjednoczonehttps://orcid.org/0009-0005-0527-1904
Abstrakt
W tekstach świętego Ambrożego uderza jak zwykle bogactwo obrazów i metafor. Należy z uwagą śledzić myśl Autora i wyczuwać skojarzenia jakie się mu nasuwają w przypadku rozważanego tekstu. To samo dotyczy nauki o Matce Bożej. Użycie obrazów pozwala Biskupowi z Mediolanu sięgnąć do głębi istoty omawianych prawd. W ten sposób prowadzona wyobraźnia człowieka wierzącego jest w stanie dojść do głębszych warstw tajemnicy wiary. Św. Ambroży jest pierwszym teologiem, który nazywa Maryję typem Kościoła. W przedstawionym artykule zwrócono szczególną uwagę na następujące aspekty, które Ambroży porusza w swoich pismach dotyczących życia i dziewictwa Matki Bożej. Po pierwsze jest nim życie Maryi, macierzyństwo i dziewicze poczęcie. Ambroży, opierając się na tekstach Ewangelii, mówiącej o Zwiastowaniu i Nawiedzeniu, w sposób bardzo istotny i szczegółowy porusza te treści. Maryja staje się Matką Jezusa „za sprawą Ducha Świętego”, tak też i cała żyje i działa pod natchnieniem Boga. Człowiek wierzący staje się uczniem Chrystusa, gdy przyjmuje Maryję jako Matkę na wzór św. Jana. Po drugie w przedstawionych tekstach widoczny jest aspekt ewangelizacyjny, tak aktualny w dzisiejszych czasach. Maryja niesie Chrystusa, przez co głosi Dobrą Nowinę o Zbawieniu wszystkich ludzi. Po trzecie Maryja ma jaśnieć obecnością Pana, czystością wiary, dobrymi czynami. Zasługą biskupa Mediolanu jest fakt, że potrafił on dobrze sformułować te porównania i przedstawić je tak, że będą one podstawą do świadomego rozwijania nauki o Maryi.
Słowa kluczowe:
wcielenie, Maryja, dziewictwo, Św. AmbrożyBibliografia
Ambroży z Mediolanu, Wykład do Ewangelii wg. Św. Łukasza, tłum. W. Szołdrski, PSP 6, Warszawa 1977.
Ambroży z Mediolanu, Wybór Pism, tłum. J. Jundziłł, P. Libera, K. Obrycki, R. Pankiewicz, W. Szołdrski, PSP 35, Warszawa 1986.
Ambroży z Mediolanu, Mowy, tłum. J. Czuj, Poznań 2010.
Ambroży z Mediolanu, De Virginibus Ad Marcellinam Sororem Sua Libri Tres, PL 16, k. 187-232B.
Ambroży z Mediolanu, De Virginitate Liber Unus, PL16, k. 265-302B.
Ambroży z Mediolanu, De Institutione Virginis Et Sanctae Mariae Virginitate Perpetua, PL 16, k. 305-334B.
Ambroży z Mediolanu, Exhortatio Virginitatis Liber Unus, PL 16, k. 335-364B.
Ojcowie Kościoła Łacińscy, Teksty o Matce Bożej, tłum. W. Kania, Eborowicz W., Niepokalanów 1981.
Bartnik K., Św. Ambroży z zagadnienie dziewictwa (mps BKUL) Lublin 1958.
Bartosik G. M., Zbawcza Służba Maryi, [ w]: Tajemnica Odkupiciela, red. Lucjan Balter, Poznań 1997, wyd. Pallotinum, seria Communio nr. 11, s. 368-396.
Breviarium Fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła, red. I. Bokwa, Poznań 2007.
Campenhausen H. von, Ojcowie Kościoła, Warszawa 1967.
Częsz B., Małżeństwo i dziewictwo wg. Św. Metodego z Olimpu, VoxP (1985), z. 8-9, 127-137. (Crossref)
Degórski B., De Virginibus i jej Exempla, Vox Patrum 34-35 (1998), s. 74-77. (Crossref)
Dokumenty Soborów Powszechnych, tom I, 24 opr. Arkadiusz Baron, Henryk Pietras, Kraków 2002.
Dorda J., Kult Najświętszej Maryi Panny w pierwszych wiekach chrześcijaństwa, HD29 (1960), s. 674-677.
Döring H., Jungfrauengeburt gestern und heute, Essen 1969.
Drozd J., Maryja Matka Boga i Matka Nasza, Warszawa 1989.
Florkowski E., Matka Boża w nauce Ojców Kościoła [w]: Gratia Plena. Studia teologiczne o Bogurodzicy, red. B Przybylski, Poznań 1965, s. 59-78.
Gładyszewski L., Dwie najstarsze paralele Ewa - Maryja i ich znaczenie w mariologii wcześniejszych Ojców, [w]: Ad veritatem noscendam, Gniezno 2001, s. 35-76.
Gładyszewski L., Zarys rozwoju form kaznodziejskich u Ojców Kościoła, w: Kazania i homilie na Święta Pańskie i Maryjne, red tenże, Lublin 1976, s. 11-28.
Hanc W., Maryja w zbawczym planie Trójjedynego Boga, AK 475(1988), z. 3, s. 381-363.
Hebda J., Kult bogini matki w religiach pogańskich, a cześć Matki Bożej w chrześcijaństwie, CT 25(1954), s. 469-507.
Huhn J., Ambrosius von Mailand, w: Marienlexikon, hrsg. R. Baumer- L. Scheffczyk, Bd. 1, St. Ottilien 1988, s. 122-129.
Huhn J., Das Geheimnis der Jungfrau Muter Maria nach dem Kirchenvater Ambrosius, Würzburg 1954, s. 153-174.
Jan Paweł II, Maryja w tajemnicy Chrystusa i Kościoła, Rzym 1998.
Jankowski A., Biblijne miejsce Matki Chrystusa w zbawczym planie Boga, CT 37 (1967), s. 23-40.
Jouassard G., Marie'a travers la patristique. Maternite divine - virginite - saintete, w: Maria - etudes sur la Sainte Vierge, red. I. du Manoir, t. I, Paris 1949, s. 132-146.
Kania W., Maryjność Ojców Syryjskich, VoxP 8 (1988), z 15, 939-950.
Kasprzak D., Maryja w nauczaniu Kościoła epoki patrystycznej, [w:] A. E. Klich (red.), Duc in altum 5 (2006): Matka Pana w katechezie. Materiały z XXXVI Sympozjum katechetycznego Międzyzakonnego Wyższego Instytutu Katechetycznego w Krakowie (11 marca 2006 r.), Wydawnictwo Naukowe PAT, Kraków 2006, s. 137-167.
Królikowski J., Krupiec K., Matka Zbawiciela, Mariologia, cz. II, Tarnów 2000.
Krupa A., Świętość Niepokalanej i Wniebowziętej, CT 25(1954), s. 365-398.
Krynicki W., Dzieje Kościoła Powszechnego, Włocławek 1908.
Kudasiewicz J., Biblijne korzenie mariologii, AK 475 (1988), z. 3, s. 362-380.
Kudasiewicz J., Dziewictwo w piśmie świętymi duchowość chrześcijańska, EK IV, k. 609-612.
Kudasiewicz J., Maryja Córka Syjonu, Vox Patrum 11-12(1991-1992), z. 20-23, s. 245-252
Kudasiewicz J., Matka Odkupiciela, Kielce 1996.
Kwieciński A., Czy najstarszy wizerunek Bogarodzicy Maryi?, CT 25 (1954), s. 335-339.
Libera P., Obraz Matki Bożej w „ Wykładzie Ewangelii św. Łukasza” Ambrożego z Mediolanu, ŚSHT 22 (1989), s. 251-258.
Hugo R., Mariologia w Patrystyce łacińskiej, „Częstochowski Studia Teologiczne” VII (1979), s. 131-174.
Martelet B., Maryja z Nazaretu. Ta, która uwierzyła, przekł. G. Kosowska, Kraków 1995.
Nicolas A. - Dąbrowski E., Życie Maryi Matki Bożej, Warszawa 1954.
Oleś M., Maryjne znaczenie słów Łk. 2, 35 w patrologii aż do VIII wieku, RBL 17(1964), s. 4-19. (Crossref)
Ortiz de Urbina I., Mariologia w patrystyce Wschodu, tłum. K. Obrycki, CzST 6 (1978), s. 66-73.
Ortiz de Urbina J., Mariologia w Patrystyce wschodu, tłum. K. Orbycki, opr. M. Starowiejski, „Częstochowskie Studia Teologiczne” 6 (1978), s. 65-104.
Ozorowski E., Teologia Dziewictwa Maryi w Piśmiennictwie Starochrześcijańskim, ST 7(1989), s. 4-7.
Ozorowski E., Teologia Dziewictwa Maryi w piśmiennictwie starochrześcijańskim, „Studia Teologiczne” 7(1989), s. 4-17.
Pałucki J., Święty Ambroży jako duszpasterz w świetle ekshortacji pastoralnych, Lublin 1996.
Philippe M., Misterium Maryi, Niepokalanów 2000.
Pieszczoch Sz., Macierzyństwo duchowe Maryi wg. J 19,25-27 wg. teologii patrystycznej i popatrystycznej, „Studia Gnesnensia” 4 (1978), s. 163-174.
Pieszczoch Sz., Mariologia, SWP, s. 559-568.
Rahner H., Mariologia w patrystyce łacińskiej, „Częstochowskie Studia Teologiczne”, 7 (1979), s. 131-187.
Sanatorski A., Egzegetyczne i filozoficzne założenia katechezy Św. Ambrożego, RTK 18 (1971), z. 4, s. 67-98.
Sanatorski A., Eklezjologiczne elementy Mariologii Świętego Ambrożego, VoxP 18 (1998), z. …, s. 119-127. (Crossref)
Sartorski A., Maryja w nauce Ojców Kościoła, VoxP 8 (1988), z. 15, s. 927-938.
Scheffczyk L., Maryja Matka i Towarzyszka Chrystusa, Kraków 2003.
Soll G., Mariologie (Handbuch der Dogmengesichte III, 4 hrsg. von M. Schmaus, A. Grillmeier, L. Scheffczyk, M. Seybold), Freiburg 1978., s. 9-24.
Spinetoli O., Maryja w Biblii, przekł. Tronina A., Niepokalanów 1997.
Starowiejski M., Maryja w pierwszych wiekach Kościoła, „W Drodze” 16 (1988), 7., s. 3-15: 17 (1989) nr 5, s. 21-28.
Szymusiak J., Bonozjanie, w: Encyklopedia Katolicka, tom 2, kol. 805, Lublin 1976.
Wawrowska D., Macierzyństwo Maryi jako wzór naśladowania dla dziewic konsekrowanych, „Ateneum kapłańskie” 155 (2010), s. 288-299.
Zatorski W, Maryja-Przewodniczka, „W Drodze” 1(1999) 305., s. 50-58.
Ziółkowska M., Maryja napełniona Duchem Świętym - ideał cnót, „Roczniki Teologiczne” XLVIII (2001), z. 4, s. 37-51.
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0009-0005-0527-1904
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
