Termin "substancja" w trynitologii

Jarosław Lipniak

Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu , Polska
https://orcid.org/0000-0002-3809-1142


Abstrakt

Tematem artykułu jest rozumienie terminu „substancja” w trynitologii. Zagadnienia związane z substancją Boga i każdej z Osób będą rozpatrywane w innych artykułach. W każdej religii substancja Boga ma w sobie personalność. W chrześcijaństwie jest to personalność troista. Z tego względu termin „substancja” otrzymuje nowe znaczenie. W dziejach teologii chrześcijańskiej rozwijano zagadnienie powiązania jednej substancji Boga z trzema różnymi Osobami. Nurt ortodoksyjny, podkreślający ich autonomię, akcentował też odrębność stworzeń od Stworzyciela. Nurt myśli niwelujący różnice między Osobami skłonny był też do zacierania różnic między substancją Boga i substancją świata. W całości myśli teologicznej ważne jest to, aby ogólny termin „substancja” był rozumiany w kontekście całości zagadnień. Termin ten, jak i każdy inny, ma swoje własne znaczenie, ale też ma różne znaczenia w zależności od kontekstu. W trynitologii substancja Boga jest jednocześnie jedna i troista.

Słowa kluczowe:

termin, substancja, znaczenie, osoba, filozofia, teologia

Bartnik Cz.S., Dogmatyka katolicka, t. 1, Lublin 1999.
Bartnik Cz.S., Personalizm uniwersalistyczny, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 77–87 (2002), z. 2.
Bartnik Cz.S., Personalizm, Lublin 2000.
Bierdiajew M., Rosyjska idea, wyd. II popr., Warszawa 1999.
Bolberitz P., Opatrzność jako współcierpienie Boga, „Communio” 6 (2002), nr 46–59.
Breuning W., Nauka o Bogu. Podręcznik teologii dogmatycznej. Traktat II, red. W.
Beinert, Kraków 1999.
Brzoza H., Dostojewski. Między mitem, tragedią i apokalipsą, Toruń 1995.
Ciola N., Teologia trinitaria. Storia, metodo, prospettive, Bologna 1996.
Cura Elena S. del, Monarquia, Diccionario Teológico. El Dios cristiano, eds. X.
Pikaza, N. Silanes, Salamanca 1992, s. 929–935.
Dodd C.H., The Interpretation of the Forth Gospel, Cambridge 1972 [wyd. 1, 1953].
Goguel M., La notion johannique de l’Esprit et ses antécédents historiques, Paris 1902.
Greshake G., Trójjedyny Bóg. Teologia trynitarna, tłum. bp J. Tyrawa, Wrocław 2009.
Janowski Z., Teodycea kartezjańska, Kraków 1998.
Johnson A.R., The one and the many in the israelite conception of God, Univ. of Wales P., Cardiff 1942.
Knight G.A.F., A biblical approach to the doctrine of the Trinity, „The Scottish Journal of Theology” 1953, Occasional Papers 1.
Korczyński M., Teologia kosmiczna w pismach Pseudo-Dionizego Areopagity, Radom 1997.
Kosowska K., Metafizyka światła Roberta Groseteste’a – metafizyką jedności, w:
Studia z filozoficznej tradycji chrześcijaństwa, Filozofia XXVIII, Wrocław 1998, s. 133–158.
Liszka P. CMF, Duch Święty, który od Ojca i (Syna) pochodzi, Wrocław 2000.
Nawara P., Kształtowanie się koncepcji przebóstwienia (θεωσις) w myśli teologiczno-filozoficznej wczesnego chrześcijaństwa, w: Studia z filozoficznej tradycji chrześcijaństwa, Filozofia XXVIII, Wrocław 1998, s. 87–110.
Palacios B., La teología española del año 1000 A 1250, w: Historia de la Teología
Española, t. 1: Desde sus orígenes hasta fines del siglo XVI, ed. M. Andrés Martinez, Madrid 1983, s. 409–446.
Pikaza X., Bibliografia trinitaria del Nuevo Testamento, w: Bibliografia trinitaria, „Estudios Trinitarios”, Numero extraordinario, 11 (1977), nr 2–3, s. 138–305.
Pomorski A., Duchowy Proletariusz. Przyczynek do dziejów lamarkizmu społecznego i rosyjskiego komunizmu XIX–XX wieku (na marginesie antyutopii Andrieja Płatonowa), Warszawa 1996.
Rovira Belloso J.M., Procesiones divinas, El Dios cristiano. Diccionario Teológico, eds. X. Pikaza, N. Silanes, Salamanca 1992, s. 1132–1143.
Turrado A., Agustín, El Dios Cristiano. Diccionario teológico, eds. X. Pikaza, N. Silanes, Salamanca 1992, s. 15–25.
Wencel W., Banaliści w świątyni, „Fronda” 13/14 (1998), s. 355–364.
Pobierz

Opublikowane
2020-03-17



Jarosław Lipniak 
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu https://orcid.org/0000-0002-3809-1142



Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.