Eschatological Imagination: Dialogue with the Ancient Tradition in Book One of the Poem "Crisias" by Hilarion of Verona
Katarzyna Joanna Janus
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie , PolandAbstract
In this article an attempt is made to analyze and interpret the first book of the epos Crisias, by Hilarion of Verona. The purpose of the article is to identify and illuminate the ancient literary, historical and mythological sources used by that author to fashion an eschatological imagination. According to the thesis presented in this article, contextual references in Crisias constituted a path of communication between the writer, Hilarion of Verona, and the reader, Bessarion. Hilarion of Verona is an otherwise unknown writer of the Italian quattrocento, therefore a presentation of the intellectual environment within which that author operated is a necessary part of our analysis. The reflection offered in this paper can be treated as a prolegomena to further research, since the epos Crisias has never before been the focus of research within Polish scholarship.
Keywords:
Eschatology,, Crisias, Hilarion of Verona, mythology, ancient traditionReferences
Aeschylus, Eumenides, tł. pol. S. Srebrny: Ajschylos, „Eumenidy”, Antologia tragedii greckiej (opr. S. Stabryła) (Kraków: Wydawnictwo Literackie 1989).
Augustinus, De civitate Dei. Libri XI-XXII (red. B. Dombart – A. Kalb) (Corpus Christianorum Series Latina 48; Turnhout: Brepols 1955).
von Bardenhewer, O., Patrologie (Freiburg im Breisgau: Herder 1894).
Bartoszewski, K., „Epos”, Encyklopedia katolicka (Lublin: TN KUL 1985) IV, 1059.
Blume, C. (red.), Pia dictamina (Analecta Hymnica Medii Aevi 33; Leipzig: Reisland 1899).
Cassius Dio, Historia Romana, tł. ang. E. Cary: Dio’s Roman History (Loeb Classical Library 32, 37, 53, 66, 82–83, 175–177; Cambridge, MA – London: Harvard University Press 1954–1960) I–IX.
Codex Vaticanus Urbinas Latinus 737, https://digi.vatlib.it/view/MSS_Urb.lat.737 [dostęp: 11.06.2021].
Dante Alighieri, Boska komedia (tł. J. Korsak) (Warszawa: Olgebrand 1860).
Domaradzki, M., „Heraklit Alegoreta i filozoficzne znaczenie starożytnej egzegezy Homera”, Ruch Filozoficzny 68/3 (2011) 463–483.
Enee Silvii Piccolominei postea PII PP. II Carmina (red. A. van Heck) (Città del Vaticano: Biblioteca Apostolica Vaticana 1994).
Estreicher, K., Bibliografia polska (Kraków: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego 1891) XII.
Forstner, D., Świat symboliki chrześcijańskiej (Warszawa: Instytut Wydawn Pax 1990).
Gallucius Sabinus, T., Orationum volumina duo (Coloniae: apud Ioannem Crithium sub signo Galli 1618).
Granat, W., Ku człowiekowi i Bogu w Chrystusie. Zarys dogmatyki katolickiej (Lublin: TN KUL 1974) II.
Hieronymus, In Ezechielem Pars 2, https://www.documentacatholicaomnia.eu/04z/z_0347–0420_Hieronymus__In_Ezechielem_Pars_2__LT.pdf.html [dostęp: 11.06.2021].
Horatius Flaccus Quintus, Epistulae. Ars poetica, tł. pol. O. Jurewicz: Kwintus Horacjusz Flakkus, Gawędy. Listy. Sztuka poetycka (opr. O. Jurewicz) (Warszawa: PWN 2000).
Jaeger, W., Wczesne chrześcijaństwo i grecka paideia (opr., tł. K. Bielawski) (Bydgoszcz: Homini 1997).
Josephus Flavius, De bello Judaico libri septem (interpret. R. Aquileiensis) (Oxonii: Typographus academicus 1837).
L’art de bien vivre et de bien mourir (Paryż: Bocard 1453).
Livre de la Vigne nostre Seigneur (Bodleian Library MS. Douce 134) (facsimile), https://medieval. bodleian.ox.ac.uk/catalog/manuscript_451 [dostęp: 11.06.2021].
Mâle, É., L’art religieux de la fin du Moyen Âge en France. Étude sur l’iconographie du Moyen Age et sur ses sources d’inspiration (Paris: Colin 1908). (Crossref)
Opec, B., Żywot Pana Jezusa Chrystusa Stworzyciela i Zbawiciela […]. Wedle edycji Jana Hallera z roku 1522 wydany przez Ks. Kan. Polkowskiego z Krakowa (Gniezno: Lange 1844).
Ovidius Naso, P., Metamorphoses (red. W.S. Anderson) (Lipsk:Teubner 1985).
Ovidius Naso, P., Tristia (red. J.B. Hall) (Lipsk: Teubner 1995). (Crossref)
Pesenti, G., „L’autore e la data del poema «Crisias»”, Atheneum. Studii Periodici di Letteratura e Storia (Pavia: Officina d’Arti Grafiche di Boriotti e Zolla 1922) X/1, 123–125.
Piccolomini, Aeneas Silvius, Carmina varia, http://mlat.uzh.ch/?c=15&w=PicEne.Cava [dostęp: 11.06.2021].
Pitra, J.B. (red.), Spicilegium solesmense complectens sanctorum patrum scriptorumque ecclesiasticorum anecdota hactenus opera (Parisiis: Didot 1858).
Plutarch, De viris illustribus, tł. M. Brożek: Plutarch, Żywoty sławnych mężów (opr. T. Sinko) (Wrocław: Osolineum 1955).
Rhetorica ad Herennium. De ratione dicendi ad C. Herennium libri IV (red. F. Marx) (Lipsk: Tuebner 1923).
Romaniuk, K., „Apokryfy. II. Nowy Testament”, Encyklopedia katolicka (Lublin: TN KUL 1985) I, 762.
Rysiewicz, A., Zagadnienia retoryki w analizie poezji polskiej przełomu XVI i XVII wieku (Wrocław: Ossolineum 1990).
Sarbiewski, M.K., Dii gentium. Bogowie pogan (opr., tł. K. Stawecka) (Wrocław: Ossoineum 1972).
Sarbiewski, M.K., O poezji doskonałej czyli Wergiliusz i Homer [De perfecta poesi, sive Vergilius et Homerus] (tł. M. Plezia; opr. S. Skimina) (Wrocław: Ossolineum 1954).
Schmidt, P.G., „Die Crisias des Hilarion von Verona”, Ut Granum Sinapis. A Garland of Neo-Latin Studies in Honour of Jozef Ijsewijn (D. Sacré – G. Tournoy) (Supplementa Humanistica Lovaniensia 12) (Leuven: University Press 1997) 53–57.
Sedulius Caelius, Carmen Paschale, tł. pol. H. Wójtowicz: Sedulius Caelius, Opera omnia – Dzieła wszystkie. Tekst łacińsko-polski (opr. H. Wójtowicz) (Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 1999) 86–221.
Signa quindecim horribilia de fine mundi et extremo iudicio (Köln: Martin von Werden 1505).
Słowakowic, S., Postliminium cometarum abo raczej niebo z dawna a niesłusznie kometom przez filozofów odebrane, a teraz znowu […] przywrócone (Kraków: Drukarnia Akademicka 1681).
Starowieyski, M. (red), Apokryfy Nowego Testamentu. I. Ewangelie apokryficzne. Opowiadania o Jezusie, Maryi, Józefie i Janie Chrzcicielu (Kraków: WAM 2003).
Starowieyski, M., Barwny świat apokryfów (Poznań: Drukarnia i Księgarnia św. Wojciecha 2015).
Statius Papinius, P., Thebais (Leipzig: Teubner 1908).
Strobl, W., Karl der Grosse im italienischen Renaissance-Humanismus. Die Vita Caroli Magni des Hilarion aus Verona für Francesco Tedeschini-Piccolomini (Wiener Studien – Beihefte 34; Wien: Vöaw 2012).
Valerius Maximus, Factorvm et dictorvm memorabilivm libri novem cum incerto fragmento de praenomonibus (red. C. Kempfius) (Berolini: Reimerus 1854). (Crossref)
Vergilius Maro, P., Aeneis / Eneis (red. O. Ribbeck) (Lipsiae: Teubner 1904).
Witkowska, A., „Miracula średniowieczne – funkcje przekazu ustnego i zapisu literackiego”, Kultura elitarna a kultura masowa w Polsce późnego średniowiecza (red. B. Geremek) (Wrocław et al.: Ossolineum 1978).
Włodek, Z., „Bessarion”, Encyklopedia katolicka (Lublin: TN KUL 1976) II, 329.
Źródła internetowe:
http://www.mirabileweb.it/risultati.aspx?csel=6&psel=2 https://data.cerl.org/thesaurus/
cnp02221649
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie
License
The author(s) grant (s) to the Licensee a non-exclusive and royalty-free license in accordance with the provisions of the Appendix: LICENSE TO USE THE WORK
