Joseph Ratzinger’s Apologia for the Concept of the Soul
Paweł Borto
The John Paul II Catholic University of Lublin , Polandhttps://orcid.org/0000-0001-9873-4368
Abstract
This article aims to show the rationale behind Joseph Ratzinger’s defence of the concept of the soul in his theological reflection. Since Ratzinger did not produce a separate text justifying the need to maintain the concept of the soul yet justified it when discussing other issues, primarily those related to the Christian profession of faith, a distinction was made between biblical and philosophical-theological arguments to analyse his thought. The analysis indicated that J. Ratzinger saw two fundamental paths in the biblical tradition leading to the formation of the concept of the soul. The first is that which discovers God as the Life-Giver more powerful than death. The second involves the maturing of the profession of faith in the resurrection and the fact of Christ’s resurrection. The concept of the soul, to be developed later, will be based on these two fundamental truths attested to by the Bible and will be the drawing of anthropological conclusions originating in the most important truths of the faith, such as the resurrection of the body or belief in the Last Judgement. Ratzinger also examines other statements of the Church’s Magisterium or those handed down by philosophical and theological tradition from this standpoint. Hence, for him, the concept of the soul does not so much belong to particular anthropology as it derives from a profession of faith that calls for a clear and simple message that is not confined to the expert considerations of theologians.
Keywords:
Joseph Ratzinger, soul, apologiaReferences
Adjiwanou, Y. – Gbenouga, A., La théologie contemporaine et la notion d’âme humaine. Analyse de la pensée de P. Theilhard de Chardin, K. Rahner, J. Ratzinger et L. Scheffczyk (Torino: L’Harmattan 2017).
Bartnik, C.S., Ludzka dusza, jaźń i osoba (Lublin: Standruk 2019).
Blanco Sarto, P., “Myśl teologiczna Josepha Ratzingera,” Teologia w Polsce 7/2 (2013) 23–43.
Bokwa, I., “Zmartwychwstanie w śmierci: dyskusja Josepha Ratzingera z Gisbertem Greshake,” Kieleckie Studia Teologiczne 16 (2017) 91–106.
Council of Vienne, “Errors Attributed to Peter John Olivi,” Enchiridion symbolorum, definitionum et declarationum de rebus fidei et morum. Compendium of Creeds, Definitions, and Declarations on Matters of Faith and Morals. Latin-English (ed. P. Hünermann; 43 ed.; San Francisco, CA: Ignatius Press 2012) 900–904.
Jankowski, A., Eschatologia Nowego Testamentu (2 ed.; Kraków: WAM 2007).
Kaethler, A.T.J., “The (Un)Bounded Peculiarity of Death: The Relational Implication of Temporality in the Theology of Alexander Schmemann and Joseph Ratzinger,” Modern Theology 32/1 (2016) 84–99. DOI: http://dx.doi.org/10.1111/moth.12210. (Crossref)
Kapera, Z.J., “Qumran,” Encyklopedia katolicka (ed. E. Giglewicz et al., Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2012) XVI, 1001–1008.
Liszka, P., Dusza ludzka. Substancja duchowa człowieka (Wrocław: Papieski Wydział Teologiczny 2017).
Nachtwei, G., Dialogische Unsterblichkeit. Eine Untersuchung zu Joseph Ratzingers Eschatologie und Theologie (Leipzig: St. Benno 1986).
Possenti, V., “Anima, mente, corpo e immortalità: la sfida del naturalismo,” Roczniki Filozoficzne 62/2 (2014) 27–74.
Ratzinger, J., “Appendix II. Afterword to the English Edition,” J. Ratzinger, Eschatology. Death and Eternal Life (trans. M. Waldstein; Washington, DC: The Catholic University of America Press 1988) 261–274.
Ratzinger, J., “Die Auferstehung Christi und die christliche Jenseitshoffnung,” J. Ratzinger, Auferstehung und ewiges Leben. Beiträge zur Eschatologie und zur Theologie der Hoffnung (ed. G.L. Müller; Gesammelte Schriften 10; Freiburg – Basel – Wien: Herder 2012) 367–371.
Ratzinger, J., “Auferstehung und ewiges Leben,” J. Ratzinger, Auferstehung und ewiges Leben. Beiträge zur Eschatologie und zur Theologie der Hoffnung (ed. G.L. Müller; Gesammelte Schriften 10; Freiburg – Basel – Wien: Herder 2012) 310–322.
Ratzinger, J., “Between Death and Resurrection: Some Supplementary Reflections,” J. Ratzinger, Eschatology. Death and Eternal Life (trans. M. Waldstein; Washington, DC: The Catholic University of America Press 1988) 241–260.
Ratzinger, J., Einführung in das Christentum (München: Kösel 1968).
Ratzinger, J., Eschatologie. Tod und ewiges Leben (Regensburg: Pustet 1977).
Ratzinger, J., Eschatology. Death and Eternal Life (trans. M. Waldstein, Washington, DC: The Catholic University of America Press 1988).
Ratzinger, J., Introduction to Christianity (trans. J.R. Foster; revised edition; San Francisco, CA: Ignatius Press 2004).
Ratzinger, J., “Jenseits des Todes,” J. Ratzinger, Auferstehung und ewiges Leben. Beiträge zur Eschatologie und zur Theologie der Hoffnung (ed. G.L. Müller; Gesammelte Schriften 10; Freiburg – Basel – Wien: Herder 2012) 372–389.
Ratzinger, J., “The Sacramental Foundation of Christian Existence,” J. Ratzinger, Theology of the Liturgy (trans. J. Saward et al.; Collected Works 2; San Francisco, CA: Ignatius Press 2014) [e-Book].
Ratzinger, J., “Zwischenbericht zur Diskussion (1990),” J. Ratzinger, Auferstehung und ewiges Leben. Beiträge zur Eschatologie und zur Theologie der Hoffnung (ed. G.L. Müller; Gesammelte Schriften 10; Freiburg – Basel – Wien: Herder 2012) 238–257.
Ravasi, G., Breve storia dell’anima (Milano: Mondadori 2003).
Sacred Congregation for the Doctrine of the Faith, Letter on Certain Questions Concerning Eschatology, https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_19790517_escatologia_en.html (access: 2.08.2022).
Składanowski, M., Ciało, dusza, duch. Myśl Josepha Ratzingera na tle współczesnej antropologii (Warszawa: Wydawnictwo Sióstr Loretanek 2013).
Szetela, M. – Osiński, G., “The Concept of ‘Dialogical Soul’ by Joseph Ratzinger against the Latest Concepts of Neuroscience,” Scientia et Fides 5/2 (2017) 199–215. DOI: http://dx.doi.org/10.12775/SetF.2017.018. (Crossref)
Trojnar, W., “Znaczenie pojęcia duszy dla rozwoju twierdzeń eschatologicznych. Dogmatyczne implikacje reformy liturgicznej Vaticanum II świetle nauczania J. Ratzingera/Benedykta XVI,” Teologia w Polsce 12/1 (2018), 193–202.
Woźniak, R., “Jakiej koncepcji duszy potrzebuje teologia?,” Teologia w dialogu z innymi naukami. Spotkania – kontrowersje – perspektywy (ed. D. Wąsek; Kraków: scriptum 2021) 175–196.
Gavin, J., “On the Intermediate State of the Soul,” Nova et Vetera 15/3 (2017) 925–939. DOI: http://dx.doi.org/10.1353/nov.2017.0049. (Crossref)
Góźdź, K., “Człowiek jako tajemnica materii i ducha,” K. Góźdź, Teologia człowieka (Lublin: Wydawnictwo KUL 2006) 258–274.
Góźdź, K. – Górecka, M., “Od wydawcy,” J. Ratzinger, Zmartwychwstanie i życie wieczne. Studia o eschatologii i teologii nadziei (eds. K. Góźdź – M. Górecka; trans. J. Kobienia; Opera Omnia 10; Lublin: Wydawnictwo KUL 2014) 651–665.
Grzywocz, Ł., “Główne rysy antropologii Józefa Ratzingera/Benedykta XVI,” Studia Nauk Teologicznych 15 (2020) 193–211. (Crossref)
Hahn, S.W., Covenant and Communion. The Biblical Theology of Pope Benedict XVI (Grand Rapids, MI: BrazosPress 2009).
Hoffmann, P., Die Toten in Christus. Eine religionsgeschichtliche und exegetische Untersuchung zur paulinischen Eschatologie (Münster: Aschendorff 1966).
The John Paul II Catholic University of Lublin
Ks. Paweł Borto, prezbiter diecezji kieleckiej. Studia specjalistyczne z teologii fundamentalnej odbył w Papieskim Uniwersytecie Laterańskim i w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie w 2003 r. obronił pracę doktorską pt. Tradycja a Objawienie w teologii Yves’a Congara i Henri de Lubaca. Od 2009 r. jest zatrudniony na Wydziale Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. W 2021 r. uzyskał stopień doktora habilitowanego na postawie rozprawy Magisterium Kościoła w sporze z modernizmem o fundamenty wiary. Analiza poglądów A. Loisy’ego, E. Le Roy i G. Tyrrella i ich ocena w świetle dokumentów antymodernistycznych oraz Vaticanum II (Lublin: Wydawnictwo KUL 2020).
https://orcid.org/0000-0001-9873-4368License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
The author(s) grant (s) to the Licensee a non-exclusive and royalty-free license in accordance with the provisions of the Appendix: LICENSE TO USE THE WORK
