The Role of the Ministry of Lector and Acolyte in the Context of the Instruction for Parishes in the Service of Evangelisation (June 29, 2020) and the Letter Spiritus Domini (January 10, 2021)
Abstract
The principal weight of the Church’s responsibility for evangelization rests on the parish. However, the pastoral practice shows that there is no sufficient principle to organize the missionary life of the parish as a community of communities. This frequently leads to confusion in a multitude of activities, which contributes to the failure of the parish to fulfill its principal evangelizing mission. Firstly, the article shows how the introduction of ministries of lector and acolyte into the life of the parish may help revitalize the basic functions of the parish, which are: martyrdom, liturgy, and diakonia. Men and women who discovered their specific vocation to the ministry of lector and acolyte may become pillars of concrete parish groups and apostolic work realized in the parish. It is closely related to a proper understanding of the ecclesial dimension of each of these ministries. In view of the above, the article presents pastoral inspirations of the Instruction of the Congregation for the Clergy The Pastoral Conversion of the Parish Community in the Service of the Evangelising Mission of the Church, and the indications of Pope Francis’ Apostolic Letter Spiritus Domini. Secondly, the text presents the liturgical ministries in the light of the hierarchical, charismatic, and spousal dimension of the mystery of the Church. The final part of the article describes the pastoral dimension of these ministries in realizing the evangelizing mission of the Church.
Pope Francis' apostolic letter Spiritus Domini, regarding the access of women to the ministries of lector and acolyte (10.01.2021), is a call to consider the role of these ministries in realizing the building of the parish community of communities. This call is, in turn, expressed in the Instruction of the Congregation for the Clergy The pastoral conversion of the Parish community in the service of the evangelising mission of the Church (29.06.2020). The article shows that introducing the established ministries of lector and acolyte into the life of the Church can help revitalize the basic parish functions, which are: martyrdom, leiturgy and diakonia. To appoint someone for service in the community is to make them a pillar on which the concrete apostolic work realized in the parish can rest. It reaches its peak and expresses itself most fully in the liturgy and extends to all areas of the life of the parish community. Accordingly, the permanent establishment of lay men and women for the ministry of lector and acolyte should be based on the discernment of a God-given vocation. Adequate preparation should include not only liturgical matters but also the ability to undertake a specific mission in the parish community. The aim shall be achieved when the ecclesial dimension of each of these ministries is properly understood.
Keywords:
parish community of communities, lector and acolyte ministries, evangelization, liturgyReferences
Araszczuk, Stanisław. 2010. “Formacja żeńska zespołów liturgicznych w świetle uchwał Synodu Archidiecezji Wrocławskiej (1985–1991).” In Cierpliwość i miłość. Księga dla uczczenia kardynała Henryka Gulbinowicza, edited by Waldemar Irek and Edward Janiak, 225–32. Wrocław: Papieski Wydział Teologiczny.
Benedict XVI. 2009. Apostolic Letter Motu Proprio Omnium in Mentem. https://www.vatican.va/content/benedict-xvi/en/apost_letters/documents/hf_ben-xvi_apl_20091026_codex-iuriscanonici.html.
Biela, Bogdan. 1993. Kościół – wspólnota. Wspólnota jako zasada urzeczywistniania się Kościoła w ujęciu ks. Franciszka Blachnickiego (1921–1987). Katowice: Kuria Metropolitalna.
Biela, Bogdan. 2014. Pastoralne nawrócenie w teorii i praktyce parafialnej. Katowice: Wydawnictwo Emmanuel.
Biela, Bogdan, and Ireneusz Celary. 2019. Wsłuchani w Ducha. Ku odnowie wspólnoty parafialnej – rodziny Bożej. Studia i Materiały Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach 90. Katowice: Księgarnia św. Jacka.
Blachnicki, Franciszek. 2013. Wstęp do teologii pastoralnej, teologiczne zasady duszpasterstwa. Vol. 1/1 of Teologia pastoralna ogólna, edited by Marek Marczewski. Pisma z Teologii Pastoralnej Ogólnej ks. Franciszka Blachnickiego. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.
Brzeziński, Daniel. 2010. “Posługa stałego akolity i stałego lektora w Polsce w świetle Instrukcji Episkopatu Polski w sprawie udzielenia posługi lektora i akolity świeckim mężczyznom (2007) and Dyrektorium Duszpasterstwa Służby Liturgicznej (2008).” In Memoriale Domini. Księga pamiątkowa dedykowana księdzu profesorowi Jerzemu Stefańskiemu w 70. rocznicę urodzin, 45–60. Gniezno: Prymasowskie Wyższe Seminarium Duchowne.
Catechism of the Catholic Church. 1992. Accessed October 13, 2023. https://www.vatican.va/archive/ENG0015/_INDEX.HTM.
Code of Canon Law. 1983. Accessed October 13, 2023. https://www.vatican.va/archive/cod-iuriscanonici/eng/documents/cic_introduction_en.html.
Congregation for the Clergy. 2020. Instruction The Pastoral Conversion of the Parish Community in the Service of the Evangelising Mission of the Church. https://press.vatican.va/content/salastampa/en/bollettino/pubblico/2020/07/20/200720a.html.
Congregation for the Doctrine of the Faith. 2004. Letter to the Bishops of the Catholic Church on the Collaboration of Men and Women in the Church and in the World. https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_20040731_collaboration_en.html.
Dyduch, Jan. 2016. “Rola stałych lektorów, akolitów i diakonów w służbie wspólnocie Kościoła.”Prawo Kanoniczne 59 (1): 3–17. https://doi.org/10.21697/pk.2016.59.1.01. (Crossref)
Extraordinary Synod. 1985. The Final Report of the 1985 Extraordinary Synod. https://www.ewtn.com/catholicism/library/final-report-of-the-1985-extraordinary-synod-2561.
Francis. 2013. Apostolic Exhortation Evangelii Gaudium. https://www.vatican.va/content/francesco/pl/apost_exhortations/documents/papa-francesco_esortazione-ap_20131124_evangelii-gaudium.html.
Francis. 2021. Apostolic Letter Issued Motu Proprio Spiritus Domini. https://www.vatican.va/content/francesco/en/motu_proprio/documents/papa-francesco-motu-proprio-20210110_spiritus-domini.html.
General Instruction of the Roman Missal. 2003. https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/ccdds/documents/rc_con_ccdds_doc_20030317_ordinamento-messale_en.html.
Giovanni Paolo II. 1994. “Partecipazione dei fedeli laici al ministero pastorale dei presbiteri (22 IV 1994).” Notitiae 30 (333): 187–93.
Górzyński, Józef. 2009. “Od funkcji do posługi (od minus do ministerium). Kim mają być w parafii ustanowieni lektor i akolita?” Anamnesis 15 (2): 78–89.
John Paul II. 1988a. Apostolic Exhortation Christifideles Laici. https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/en/apost_exhortations/documents/hf_jp-ii_exh_30121988_christifideles-laici.html.
John Paul II. 1988b. Apostolic Letter Mulieris Dignitatem. https://www.vatican.va/content/johnpaul-ii/en/apost_letters/1988/documents/hf_jp-ii_apl_19880815_mulieris-dignitatem.html.
KEP (Konferencja Episkopatu Polski [Polish Bishops’ Conference]). 1994. “Instrukcja w sprawie formacji i sposobu wykonywania posług nadzwyczajnych szafarzy Komunii świętej, 22 czerwca 1991.” In Dokumenty duszpastersko-liturgiczne Episkopatu Polski 1966–1993. 75–83. Lublin: Lubelskie Wydawnictwo Archidiecezjalne.
KEP (Konferencja Episkopatu Polski [Polish Bishops’ Conference]). 2006. “Wskazania Konferencji Episkopatu Polski odnośnie nadzwyczajnego szafarza Komunii świętej, [March 9, 2006].” Anamnesis 46:17–18.
KEP (Konferencja Episkopatu Polski [Polish Bishops’ Conference]). 2007. “Modyfikacja instrukcji w sprawie formacji i sposobu wykonywania posługi nadzwyczajnego szafarza Komunii świętej z dnia 22 VI 1991.” Anamnesis 48:10–14.
KEP (Konferencja Episkopatu Polski [Polish Bishops’ Conference]). 2008a. Dyrektorium duszpasterstwa służby liturgicznej. https://kdsl.pl/wp-content/uploads/2022/03/dyrektorium.pdf.
KEP (Konferencja Episkopatu Polski [Polish Bishops’ Conference]). 2008b. Instrukcja w sprawie udzielenia posługi lektora i akolity świeckim mężczyznom. https://www.szafarze.archpoznan.pl/dokumenty/159-instrukcja-episkopatu-polski-w-sprawie-udzielania-poslugi-lektora-i-akolity-swieckim-mezczyznom.
Kowalczyk, Marian. 2021. “Lektorat i akolitat nowymi posługami «laikatu» dla kobiet.” Collectanea Theologica 91 (1): 155–66. https://doi.org/10.21697/ct.2021.91.1.07. (Crossref)
Makowski, Dawid. 2021. “Posługa lektoratu i akolitatu po reformie święceń niższych i subdiakonatu.” 2021. Accessed October 13, 2023. https://www.zpasjidoliturgii.pl/posluga-lektoratu-i--akolitatu-po-reformie-swiecen-nizszych-i-subdiakonatu/.
Nadolski, Bogusław. 2006. “Akolita, akolitat.” In Leksykon liturgii, edited by Bogusław Nadolski, 63. Poznań: Pallottinum.
Nolywajka, Michał. 2011. “Posługa diakona stałego w misji nowej ewangelizacji.” In Nowa ewangelizacja wyzwaniem dla Kościoła w Polsce, edited by Bogdan Biela. Katowice: Emmanuel.
Paul VI. 1972. Lettera apostolica in forma di motu Motu Proprio Ministeria Quaedam. https://www.vatican.va/content/paul-vi/la/motu_proprio/documents/hf_p-vi_motu-proprio_19720815_ministeria-quaedam.html.
Polak, Mieczysław. 2007. Parafia dzisiaj: Podstawy i kierunki duszpasterskiej odnowy. Parafia dzisiaj. Podstawy i kierunki duszpasterskiej odnowy. Poznań: Redakcja Wydawnictw UAM.
Półtorak, Kazimierz. 2011. “Kierunki odnowy ewangelizacji w parafii i w diecezji.” In Nowa ewangelizacja wyzwaniem dla Kościoła w Polsce, edited by Bogdan Biela, 181–218. Katowice: Emmanuel.
Righetti, Mario. 1959. I sacramenti. I sacramentali. Indici. Vol. 4 of Storia liturgica 2nd ed. Milano: Ancora.
Ripa, Andrea. 2020. “Prezentacja Instrukcji Kongregacji ds. Duchowieństwa Nawrócenie duszpasterskie wspólnoty parafialnej w służbie misji ewangelizacyjnej Kościoła.” L’Osservatore Romano 41 (9): 35–37.
Second Vatican Council. 1963. Constitution on the Sacred Liturgy Sacrosanctum Concilium. https://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19631204_sacrosanctum-concilium_en.html.
Second Vatican Council. 1964. Dogmatic Constitution on the Church Lumen Gentium. https://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19641121_lumen-gentium_en.html.
Skworc, Wiktor. 2016. Wsłuchani w Ducha. Uchwały II Synodu Archidiecezji Katowickiej. Katowice: Księgarnia św. Jacka. http://strzelczyk.edu.pl/wpliki/wsluchani-w-ducha-uchwaly-ii-synodu-archidiecezji-katowickiej_944_338.pdf.
Szczepaniec, Stanisław. 1990. Ceremoniał posług liturgicznych. Tekst studyjny. Kraków: UNUM.
Szczepaniec, Stanisław. 1992a. Posługi dla świeckich w Kościele. Lublin: Światło-Życie.
Szczepaniec, Stanisław. 1992b. “Rola i znaczenie posług liturgicznych w budowaniu Kościoła.” In Ewangelizacja i Eucharystia. Program duszpasterski na rok 1992/93, edited by Eugeniusz
Szczotok and Anna Liskowacka, 339–53. Katowice: Wydział Duszpasterski Kurii Archidiecezjalnej.
Wielebski, Tomasz. 2021. “Wokół Instrukcji Nawrócenie duszpasterskie wspólnoty parafialnej w służbie misji ewangelizacyjnej Kościoła.” Studia Ełckie 23 (2): 223–38. https://doi.org/10.32090/SE.230212.
Wolański, Bogusław. 2011. “Kierunki odnowy ewangelizacji pastoralnej w parafii.” In Ewangelizacja odpowiedzią Kościoła w Polsce na wyzwania współczesności, edited by Wiesław Przygoda and Edmund Robek, 245–67. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia.
Żądło, Andrzej. 1999. Parafia w trzecim tysiącleciu. W Nurcie Zagadnień Parafialnych 4. Kielce: Notus.
Żądło, Andrzej. 2022. “Wprowadzenie w lekturę instrukcji Nawrócenie duszpasterskie wspólnoty parafialnej w służbie misji ewangelizacyjnej Kościoła.” Studia Pastoralne, no. 18: 231–47.
University of Silesia in Katowice
Ks. Bogdan Biela, dr hab. prof. Uniwersytetu Śląskiego. Ważniejsze publikacje: Zarys koncepcji teologii pastoralnej ks. Franciszka Blachnickiego, Katowice 2004; Parafia miejscem urzeczywistniania się komunii Kościoła, Katowice 2006; Pastoralne nawrócenie w teorii i praktyce parafialnej, Katowice 2014. Zainteresowania naukowe dotyczą szczególnie eklezjologii pastoralnej, posoborowej odnowy parafii, roli ruchów w Kościele. Redaktor naczelny „Studiów Pastoralnych” oraz serii „Studia i Materiały WTL UŚ”. Członek zarządu Polskiego Stowarzyszenia Pastoralistów.
https://orcid.org/0000-0001-9105-7536License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
The author(s) grant (s) to the Licensee a non-exclusive and royalty-free license in accordance with the provisions of the Appendix: LICENSE TO USE THE WORK
