The Culture of Temporariness in Pope Francis’ Teaching on Marriage and Family
Michał Borda
WSB University in Dąbrowa Górnicza , Polandhttps://orcid.org/0000-0002-6284-6445
Bożena Marzec
Akademia Humanitas Sosnowiec , Polandhttps://orcid.org/0000-0001-8162-4648
Abstract
What Pope Francis describes as “the culture of temporariness” are all the changes taking place in communities and the broad anthropological and cultural context of the Western world. According to the pope, they include new ways of creating and maintaining relations, zapping, consumerism, individualism, the culture of rejection, unemployment, and NEET generation. In search for the Church’s response to secularization, the authors decided to explore Pope Francis’ instructions addressed to young people concerning marital and family life in the era of the current culture of temporariness. This is the major research objective of the article. To achieve it, using the method of literature review covering the topic, the authors first present the manifestations of the culture of temporariness among young people. Next, the consequences of the culture of temporariness in catechesis for marriages and families are indicated. In the last part of the paper, Pope Francis’s instructions for young people regarding the threats of the culture of temporariness in their lives and activities of marriages and families are elaborated on.
Keywords:
Pope Francis, culture of temporariness, youth, marriage, familyReferences
Bauman, Zygmunt. 2006. Życie na przemiał. 2nd ed. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Borda, Michał. 2018. “Pedagogiczne przesłanie XXXI Światowych Dni Młodzieży w Polsce.” In Społeczne i podmiotowe uwarunkowania rozwoju młodzieży, edited by Agnieszka Cybal-Michalska, Małgorzata Orłowska, and Waldemar Segiet. Dąbrowa Górnicza: Wydawnictwo Naukowe Akademii WSB.
Chwaszcz, Joanna, Małgorzata Pietruszka, and Dariusz Sikorski. 2005. Media. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Flader, Maciej. 2018. “Wiara w czasach portali społecznościowych: Charakterystyka pokolenia sieciowego.” In Duszpasterstwo młodzieży w Polsce wobec współczesnych przemian, edited by Piotr Ochotny, Mateusz J. Tutak, and Tomasz Wielebski. Warszawa: Wydawnictwo i Księgarnia “Gotów” Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży.
Francis. 2013a. Apostolic Exhortation Evangelii Gaudium.
Francis. 2013b. “Jesteście polem Bożej wiary. Czuwanie modlitewne z młodzieżą na plaży Copacabana.” L’Osservatore Romano 34 (8–9): 15.
Francis. 2013c. “Maryja opiekuje się nami jak dobra mama. Nabożeństwo różańcowe w bazylice Matki Boskiej Większej.” L’Osservatore Romano 34 (7): 4–5.
Francis. 2013d. “Trzeba towarzyszyć człowiekowi w epoce cyfrowej. Audiencja dla uczestników zgromadzenia plenarnego Papieskiej Rady ds. Środków Społecznego Przekazu.” L’Osservatore Romano 34 (11): 38–39.
Francis. 2014a. “Odwaga, żeby iść naprzód. Papież Franciszek rozmawia z dziennikarzami w samolocie w drodze powrotnej z Ziemi Świętej.” L’Osservatore Romano 35 (6): 26–31.
Francis. 2014b. “Uczmy się przepraszać i przebaczać sobie nawzajem. Spotkanie z parami narzeczonych.” L’Osservatore Romano 35 (3–4): 17–20.
Francis. 2014c. “Upodobanie do gry zespołowej. Przemówienie do dziewcząt i chłopców z Włoskiego Centrum Sportowego, 7.06.2014.” L’Osservatore Romano 35 (7): 23–24.
Francis. 2014d. “Wasz entuzjazm jest zaraźliwy. Spotkanie z młodzieżą z regionów Abruzji i Molise przed sanktuarium w Castelpetroso.” L’Osservatore Romano 35 (7): 38–40.
Francis. 2014e. “Zachowujcie świeżość pierwszego spotkania z Bogiem. Przemówienie do uczestników III Światowego Kongresu Ruchów Kościelnych i Nowych Wspólnot.” L’Osservatore Romano 35 (12): 40–41.
Francis. 2014f. “Zarażanie radością. Orędzie na XXIX Światowy Dzień Młodzieży 2014.” L’Osservatore Romano 35 (2): 12–13.
Francis. 2014g. “Ziemia, mieszkanie i praca prawami wszystkich. Przemówienie do uczestników światowego spotkania ruchów ludowych.” L’Osservatore Romano 35 (11): 44–48.
Francis. 2015a. “Społeczeństwo bardziej ludzkie jest możliwe. Spotkanie z przedstawicielami paragwajskiego społeczeństwa obywatelskiego w Asunción.” L’Osservatore Romano 36 (9): 31–35.
Francis. 2015b. “Wielka praca. Audiencja generalna, 20.05.2015.” L’Osservatore Romano 36 (6): 47–48.
Francis. 2016a. Apostolic Exhortation Amoris Laetitia.
Francis. 2016b. “Marzyciele o nowej ludzkości. Homilia podczas Mszy św. Na Campus Misericordiae na zakończenie XXXI Światowego Dnia Młodzieży.” L’Osservatore Romano 37 (7–8): 28–30.
Francis. 2016c. “Nic nie usprawiedliwia przelewu bratniej krwi. Przemówienie podczas czuwania modlitewnego z młodzieżą na Campus Misericordiae w Brzegach.” L’Osservatore Romano 37 (7–8): 25–27.
Francis. 2016d. “Polska chce być wiecznie młodym obliczem miłosierdzia. Przemówienie podczas spotkania powitalnego z uczestnikami ŚDM na krakowskich Błoniach.” L’Osservatore Romano 37 (7–8): 15–16.
Francis. 2016e. “Szczęście to nie aplikacja. Homilia podczas Mszy św. z okazji Jubileuszu Chłopców i Dziewcząt.” L’Osservatore Romano 37 (5): 24.
Francis. 2018a. Apostolic Exhortation Gaudete et Exsultate.
Francis. 2018b. “Mądrość, która wyzwala. Przemówienie podczas spotkania z młodzieżą w Dhace.” L’Osservatore Romano 39 (1): 29–30.
Francis. 2018c. “Największą przeszkodą jest lęk. Orędzie na 33. Światowy Dzień Młodzieży.” L’Osservatore Romano 39 (3–4): 4–8.
Francis. 2018d. “Nie należy się zadowalać przeciętnością. Audiencja generalna.” L’Osservatore Romano 39 (7): 40–41.
Francis. 2018e. “Pamiętajcie o korzeniach tego narodu. Przemówienie podczas spotkania z młodzieżą na placu przed wileńską katedrą.” L’Osservatore Romano 39 (10): 19.
Francis. 2018f. “Skrząca iluzja bożków. Audiencja generalna.” L’Osservatore Romano 39 (8–9): 44–45.
Francis. 2019a. Apostolic Exhortation Christus Vivit.
Francis. 2019b. “Czas na odnalezienie kierunku życia. Homilia podczas Mszy św. w Środę Popielcową.” L’Osservatore Romano 40 (3): 38–39.
Francis. 2019c. “Mapą naszego życia jest Ewangelia. Przemówienie do uczestników międzynarodowego zlotu ‘Euromoot 2019.’” L’Osservatore Romano 40 (9): 25–27.
Francis. 2019d. “Odwaga, by podjąć ryzyko. Orędzie na Światowy Dzień Modlitw o Powołania 2019, 31.01.2019.” L’Osservatore Romano 40 (3): 5–7.
Francis. 2019e. “Wy, młodzi, jesteście Bożym teraz! Homilia podczas Mszy św. na zakończenie 34. ŚDM w Metro Park.” L’Osservatore Romano 40 (2): 31–33.
Goleń, Jacek. 2019. “Odnowa przygotowania narzeczonych do małżeństwa po adhortacji Amoris laetitia.” Teologia Praktyczna, no. 20: 21–35. https://doi.org/10.14746/tp.2019.20.02. (Crossref)
John Paul II. 1981. Apostolic Exhortation Familiaris Consortio.
Melosik, Zbyszko. 2013. Kultura popularna i tożsamość młodzieży: W niewoli władzy i wolności. Kraków: Oficyna Wydawnicza “Impuls.”
PRKNE (Papieska Rada ds. Krzewienia Nowej Ewangelizacji). 2020. Dyrektorium o katechizacji. [Pontifical Council for Promoting New Evangelization. Directory for Catechesis]. Kielce: Jedność.
Rabczyński, Paweł. 2017. “A Christian Family in a ‘Provisional Culture.’” Rocznik Teologii Katolickiej 16 (3): 133–49. https://doi.org/10.15290/rtk.2017.16.3.09. (Crossref)
Słupek, Lucyna. 2006. “Zapping.” In Słownik terminologii medialnej, edited by Walery Pisarek, 240. Kraków: TAiWPN Universitas.
Sproncel, Paweł. 2022. Kultura tymczasowości jako wyzwanie dla duszpasterstwa Kościoła w świetle nauczania papieża Franciszka: Studium teologiczno-pastoralne. Kraków: Wydawnictwo “Scriptum” Tomasz Sekunda.
Urbaniak, Marcin. 2014. “Gorzki posmak płynnej nowoczesności.” Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula 42 (4): 5–27.
Zając, Antoni. 2013. “Cywilizacja informacyjna na język kultury, wiedzy i edukacji przetworzona.” Kwartalnik Edukacyjny 75 (4): 14–26.
Zarembski, Zbigniew. 2015. “Apostolat rodziny naglącą potrzebą Kościoła.” In Duszpasterstwo w Polsce. 50 lat inspiracji Soboru Watykańskiego II, edited by Marek Fiałkowski, 161–82. Lublin: Wydawnictwo KUL.
WSB University in Dąbrowa Górnicza
Ks. Michał Borda, prezbiter diecezji sosnowieckiej, doktor nauk teologicznych (2012) na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie, adiunkt Katedry Pedagogiki Akademii WSB w Dąbrowie Górniczej, członek Zespołu Pedagogiki Młodzieży działającego przy Komitecie Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk, ekspert Ministerstwa Edukacji Narodowej ds. awansu zawodowego nauczycieli, sekretarz Sosnowieckiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Teologicznego w Krakowie, sekretarz-skarbnik Stowarzyszenia Katechetyków Polskich (2021-2025), członek Europejskiego Forum Nauczania Religii w Szkołach – EuFRES, ambasador Międzynarodowej Sieci Pedagogicznej PILGRIM, członek Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego oddział Dąbrowa Górnicza, rzeczoznawca Komisji Wychowania Katolickiego KEP do spraw oceny programów nauczania religii i podręczników katechetycznych (2023-2028). Jego badania koncentrują się wokół ekologii integralnej, szkolnego nauczania religii, nauczania papieża Franciszka.
https://orcid.org/0000-0002-6284-6445Akademia Humanitas Sosnowiec
Bożena Marzec, doktor habilitowany nauk pedagogicznych. Doktor nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa. Oba tytuły zostały nadane przez Wyższą Komisję Atestacyjną Ukrainy. Profesor Akademii Humanitas w Sosnowcu. Dyrektor Instytutu Pedagogiki w tejże uczelni. W swojej pracy naukowej zajmuje się głównie pedagogiką. W kręgu jej zainteresowań znajduje się pedeutologia, wielokulturowość i międzykulturowość w edukacji oraz kultura tymczasowości. Jest autorką siedmiu monografii autorskich, kilkudziesięciu artykułów naukowych oraz kilkunastu rozdziałów w monografiach zborowych. Pod jej redakcją naukową zostały napisane trzy monografie zbiorowe. Odznaczona Medalem Komisji Edukacji Narodowej za osiągnięcia w pracy dydaktycznej.
https://orcid.org/0000-0001-8162-4648License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
The author(s) grant (s) to the Licensee a non-exclusive and royalty-free license in accordance with the provisions of the Appendix: LICENSE TO USE THE WORK
