Katechetyczne i psychologiczne aspekty przynależności do wspólnoty Kościoła w okresie wczesnej adolescencji

Allen, Kelly, Margaret L. Kern, Dianne Vella-Brodrick, John Hattie, and Lea Waters. 2018. “What Schools Need to Know About Fostering School Belonging: A Meta-Analysis.” Educational Psychology Review 30 (1): 1–34. https://doi.org/10.1007/s10648-016-9389-8. (Crossref)

Ano, Gene G., and Erin B. Vasconcelles. 2005. “Religious Coping and Psychological Adjustment to Stress: A Meta-Analysis.” Journal of Clinical Psychology 61 (4): 461–80. https://doi.org/10.1002/jclp.20049. (Crossref)

Arslan, Gökmen. 2021. “School Belongingness, Well-Being, and Mental Health among Adolescents: Exploring the Role of Loneliness.” Australian Journal of Psychology 73 (1): 70–80. https://doi.org/10.1080/00049530.2021.1904499. (Crossref)

Bandura, Albert. 1971. “Social-Learning Theory of Identificatory Processes.” In Handbook of Socialization Theory and Research, edited by David A. Goslin, 2nd ed., 213–62. Chicago: RandMcNally.

Bardziejewska, Mariola. 2005. “Okres dorastania: Jak rozpoznać potencjał nastolatków?” In Psychologiczne portrety człowieka, edited by Anna Brzezińska, 345–78. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Baumeister, Roy F., and Mark R. Leary. 1995. “The Need to Belong: Desire for Interpersonal Attachments as a Fundamental Human Motivation.” Psychological Bulletin 117 (3): 497–529. https://doi.org/10.1037/0033-2909.117.3.497. (Crossref)

Blachnicki, Franciszek. 1978. “Ewangelizacja w procesie budowania ‘nowej parafii.’” Koinonia 1: 27–43.

Boguszewski, Rafał, and Marta Bożewicz. 2019. “Religijność i moralność polskiej młodzieży – zależność czy autonomia?” Zeszyty Naukowe KUL 62 (4): 31–52. https://doi.org/10.31743/zn.2019.62.4.02. (Crossref)

Chęć, Magdalena. 2020. Zachowania ryzykowne i problemowe młodzieży: Uwarunkowania psychospołeczne i rola aktywności wolnoczasowej. Warszawa: Difin.

Crone, Eveline A., and Ronald E. Dahl. 2012. “Understanding Adolescence as a Period of Social–Affective Engagement and Goal Flexibility.” Nature Reviews Neuroscience 13 (9): 636–50. https://doi.org/10.1038/nrn3313. (Crossref)

Michalska, Agnieszka. 2010. “Dylematy tożsamościowe młodzieży w rzeczywistości popkulturowej.” In Kultura popularna: Konteksty teoretyczne i społeczno-kulturowe, edited by Agnieszka Gromkowska-Melosik and Zbyszko Melosik, 129–40. Kraków: Oficyna Wydawnicza “Impuls.”

Dyczewski, Błażej Adam. 2022. Zachowaj Trzeźwość Umysłu: Społeczna Diagnoza Uczniów 2021: Lustro: Raport ogólnopolski. Ewaluacja badania. Poznań: Stowarzyszenie Producentów i Dziennikarzy Radiowych.

Dziewiecki, Marek. 2023. “Młodzi a wspólnota Kościoła.” Zeszyty Formacji Katechetów 89 (1): 14–22.

Ebstyne King, Pamela. 2003. “Religion and Identity: The Role of Ideological, Social, and Spiritual Contexts.” Applied Developmental Science 7 (3): 197–204. https://doi.org/10.1207/s1532480xads 0703_11. (Crossref)

Fowler, James W. 1981. Stages of Faith: The Psychology of Human Development and the Quest of Meaning. San Francisco: Harper Collins.

Fowler, James W., and Mary Lynn Dell. 2010. “Stages of Faith from Infancy Through Adolescence: Reflections on Three Decades of Faith Development Theory.” In The Handbook of Spiritual Development in Childhood and Adolescence, edited by Eugene C. Roehlkepartain, Pamela Ebstyne King, Linda Wagener, and Peter L. Benson, 34–45. Thousand Oaks, CA: SAGE. https://doi.org/10.4135/9781412976657.n3. (Crossref)

Franciszek. 2013. Adhortacja Apostolska Evangelii Gaudium (= EG).

Gable, Shelly L. 2005. “Approach and Avoidance Social Motives and Goals.” Journal of Personality 74 (1): 175–222. https://doi.org/10.1111/j.1467-6494.2005.00373.x. (Crossref)

Gabriel, Karl. 1994. “Jugend, Religion und Kircheimgesellschaftlichen Modernisierungsprozess.” In Jugend, Religion und Modernisierung, edited by Karl Gabriel and Hans Hobelsberger, 53–73. Opladen: Leske + Budrich. (Crossref)

Gärtner, Christel. 2022. “Secularity as a Point of Reference: Specific Features of a Non-Religious and Secularized Worldview in a Family across Three Generations.” Religions 13 (6): article no. 477. https://doi.org/10.3390/rel13060477. (Crossref)

Gaś, Zbigniew B., ed. 2015. Kłopoty z dorosłością. Lublin: Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie.

Głąbiński, Janusz. 2019. Formacja osoby w kontekście społecznym: Krytyczna analiza wybranych materiałów dydaktycznych do nauczania religii w gimnazjum i liceum powstałych w Polsce po 2001 roku. Kraków: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie. Wydawnictwo Naukowe. (Crossref)

Goeke-Morey, Marcie C., Laura K. Taylor, Christine E. Merrilees, Peter Shirlow, and E. Mark Cummings. 2014. “Adolescents’ Relationship with God and Internalizing Adjustment over Time: The Moderating Role of Maternal Religious Coping.” Journal of Family Psychology 28 (6): 749–58. https://doi.org/10.1037/a0037170. (Crossref)

Good, Marie, Teena Willoughby, and Jan Fritjers. 2009. “Just Another Club? The Distinctiveness of the Relation Between Religious Service Attendance and Adolescent Psychosocial Adjustment.” Journal of Youth and Adolescence 38 (9): 1153–71. https://doi.org/10.1007/s10964-008-9320-9. (Crossref)

Grabowska, Mirosława. 2021. “Religijność młodych na tle ogółu społeczeństwa.” Komunikat z Badań CBOS 144: 1–19.

Greenfield, Emily A., and Nadine F. Marks. 2007. “Religious Social Identity as an Explanatory Factor for Associations Between More Frequent Formal Religious Participation and Psychological Well-Being.” The International Journal for the Psychology of Religion 17 (3): 245–59. https://doi.org/10.1080/10508610701402309. (Crossref)

Hagerty, Bonnie M.K., Judith Lynch-Sauer, Kathleen L. Patusky, Maria Bouwsema, and Peggy Collier. 1992. “Sense of Belonging: A Vital Mental Health Concept.” Archives of Psychiatric Nursing 6 (3): 172–77. https://doi.org/10.1016/0883-9417(92)90028-h. (Crossref)

Jankowiak, Barbara, and Ewa Wojtynkiewicz. 2018. “Kształtowanie się tożsamości w okresie adolescencji a podejmowanie zachowań ryzykownych w obszarze używania alkoholu przez młodzież.” Studia Edukacyjne, no. 48: 169–85. https://doi.org/10.14746/se.2018.48.11. (Crossref)

Joachimowska, Magdalena. 2020. “O potrzebie odnalezienia swojego miejsca w świecie – humanistyczne inspiracje do działań wychowawczych.” Horyzonty Wychowania 19 (52): 45–55. https://doi.org/10.35765/hw.1845. (Crossref)

Kohut, Heinz. 1977. The Restoration of the Self. New York: International Universities Press.

Kokociński, Maciej. 2011. Rola grupy rówieśniczej w socjalizacji młodzieży. Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Komunikacji i Zarządzania.

Kopiczko, Tomasz. 2020. “Trudności komunikacyjne zagrożeniem dla wychowania religijnego w rodzinie. Zarys problematyki.” Studia Katechetyczne 16: 57–74. https://doi.org/10.21697/sk.2020.16.4. (Crossref)

Kurzydło, Dariusz. 2021. “Nowi adresaci katechezy.” Studia Katechetyczne 17: 129–44. https://doi.org/10.21697/sk.2021.17.8. (Crossref)

Lee, Richard M., and Steven B. Robbins. 1995. “Measuring Belongingness: The Social Connectedness and the Social Assurance Scales.” Journal of Counseling Psychology 42 (2): 232–41. https://doi.org/10.1037/0022-0167.42.2.232. (Crossref)

Magaldi-Dopman, Danielle, and Jennie Park-Taylor. 2010. “Sacred Adolescence: Practical Suggestions for Psychologists Working with Adolescents’ Religious and Spiritual Identity.” Professional Psychology: Research and Practice 41 (5): 382–90. https://doi.org/10.1037/a0020941. (Crossref)

Makselon, Józef, ed. 1990. Psychologia dla teologów. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT.

Malarecki, Marcin. 2021. “Dorastanie we współczesności.” Zeszyty Formacji Katechetów 81 (1): 57–66.

Malik, Sara Fatima, and Jamil A. Malik. 2023. “Mediating Role of Sense of Belonging between Diffusive Identity Style and Personal Accountability: Moderation by Friends’ Support in Pakistan.” Canadian Journal of Family and Youth 15 (1): 1–13. https://doi.org/10.29173/cjfy29903. (Crossref)

Mariański, Janusz. 2022. “Religijność młodzieży szkół średnich w procesie przemian (2015–2022) ‒ analiza socjologiczna.” Chowanna 59: 1–34.

Markstrom, Carol A., Erron Huey, Bethanie Morris Stiles, and Amanda L. Krause. 2010. “Frameworks of Caring and Helping in Adolescence: Are Empathy, Religiosity, and Spirituality Related Constructs?” Youth & Society 42 (1): 59–80. https://doi.org/10.1177/0044118x09333644. (Crossref)

Maslow, Abraham H. 1943. “A Theory of Human Motivation.” Psychological Review 50 (4): 370–96. https://doi.org/10.1037/h0054346. (Crossref)

Mastalski, Janusz. 2007. Samotność globalnego nastolatka. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej.

Melosik, Zbyszko. 2013. Kultura popularna i tożsamość młodzieży: W niewoli władzy i wolności. Kraków: Oficyna Wydawnicza “Impuls.”

Murawski, Roman. 1989. “Rozwój religijny.” In Teoretyczne założenia katechezy młodzieżowej, edited by Roman Murawski, 70–94. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.

Offmański, Andrzej. 2003. “Katecheza młodzieżowa na poziomie szkół ponadgimnazjalnych.” In Katechetyka szczegółowa, edited by Józef Stala, 169–217. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej “Biblos.”

Oleszkowicz, Anna, and Alicja Senejko. 2011. “Dorastanie.” In Psychologia rozwoju człowieka: Podręcznik akademicki, edited by Janusz Trempała, 259–86. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Osewska, Elżbieta. 2020. Rodzina i szkoła w Polsce wobec współczesnych wyzwań wychowawczych. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. (Crossref)

Paloutzian, Raymond F., Sebastian Murken, Heinz Streib, and Sussan Röβler-Namini. 2013. “Conversion, Deconversion, and Spiritual Transformation: A Multilevel Interdisciplinary View.” In Handbook of the Psychology of Religion and Spirituality, edited by Raymond F. Paloutzian and Crystal L. Park, 2nd ed., 399–421. New York: The Guilford Press.

Papieska Rada ds. Krzewienia Nowej Ewangelizacji. 2020. Dyrektorium o katechizacji. Translated by Aleksandra Soroka-Kulma. Kielce: Jedność (= DK).

Płaziński, Artur. 2019. “Rola szkoły katolickiej wobec wyzwań społeczeństwa ponowoczesnego.” Kieleckie Studia Teologiczne 18: 147–56.

Rawicka, Iwona. 2020. “Współczesna młodzież, jej poglądy i wyznawane wartości.” Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego 40 (1): 135–54. https://doi.org/10.25167/sth.1948. (Crossref)

Rydz, Elżbieta. 2007. “Kształtowanie się religijności młodzieży w wieku gimnazjalnym.” In Wychowanie młodzieży w średnim wieku szkolnym, edited by Józef Stala, 23–42. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej “Biblos.”

Samulnik, Tomasz. 2022. Doświadczenie a teologia. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Segiet, Katarzyna, ed. 2015. Młodzież w dobie przemian społeczno-kulturowych. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Skymba, Haley V., Cali Joyce, Eva H.Telzer, and Karen D. Rudolph. 2022. “Peer Adversity Predicts Interpersonal Needs in Adolescent Girls.” Journal of Research on Adolescence 32 (4): 1566–79. https://doi.org/10.1111/jora.12741. (Crossref)

Smith, Christian, and Melinda Lundquist Denton. 2009. “Adolescent Religion and Life Outcomes.” In Soul Searching: The Religious and Spiritual Lives of American Teenagers, edited by Smith Christian and Melinda Lundquist Denton, 218–58. Oxford: Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/019518095x.003.0008. (Crossref)

Suszek, Hubert, Emilia Wegner, and Norbert Maliszewski. 2015. “Przeniesienie i jego użyteczność w psychoterapii w świetle badań empirycznych.” Roczniki Psychologiczne 18 (3): 345–62. https://doi.org/10.18290/rpsych.2015.18.3-4pl. (Crossref)

Szauer, Remigiusz. 2019. “Moralność małżeńsko-rodzinna w ujęciu uczniów szkół średnich i uczelni wyższych w diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej. Studium socjologiczno-pastoralne.” Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie 26: 185–202. https://doi.org/10.18276/skk.2019.26-09. (Crossref)

Tajfel, Henri. 1972. “Social Categorization.” In Introduction à la psychologie sociale, edited by Serge Moscovici, 272–302. Paris: Larousse.

Tatala, Małgorzata, and Czesław Walesa. 2021. “Porównanie doświadczeń religijnych w okresie wczesnej, średniej i późnej dorosłości.” Psychologia Rozwojowa 26 (1): 37–48. https://doi.org/10.4467/20843879pr.21.003.14117. (Crossref)

Torralba, Josefa, Lluis Oviedo, and Manuel Canteras. 2021. “Religious Coping in Adolescents: New Evidence and Relevance.” Humanities and Social Sciences Communications 8 (1): article no. 121. https://doi.org/10.1057/s41599-021-00797-8. (Crossref)

VanderZanden, James Wilfrid. 1984. Social Psychology. 3rd ed. New York: Random House. http://catalog.hathitrust.org/api/volumes/oclc/9643101.html.

Walesa, Czesław. 1997. “Psychologiczna analiza zmian w rozwoju religijnym człowieka.” Roczniki Filozoficzne 45 (4): 109–32.

Wills, Thomas Ashby, Alison M. Yaeger, and James M. Sandy. 2003. “Buffering Effect of Religiosity for Adolescent Substance Use.”Psychology of Addictive Behaviors 17 (1): 24–31. https://doi.org/10.1037/0893-164x.17.1.24. (Crossref)

Winch, Robert F. 1962. Identification and Its Familial Determinants; Exposition of Theory and Results of Pilot Studies. Advanced Study in Sociology. Indianapolis, IN: Bobbs-Merrill.

Wong, Y. Joel, LynnRew, and Kristina D. Slaikeu. 2006. “A Systematic Review of Recent Research on Adolescent Religiosity/Spirituality and Mental Health.” Issues in Mental Health Nursing 27 (2): 161–83. https://doi.org/10.1080/01612840500436941. (Crossref)

Ziebertz, Hans-Georg, Chris Hermans, and Ulrich Riegel. 2010. “Interkulturalität, Identität Und Religion.” In Gender in Islam Und Christentum. Theoretische Und Empirische Studien, edited by Hans-Georg Ziebertz, 79–92. Berlin: LIT.

Zuhri, Muhammad Noor. 2023. “Cognitive Psychology Development In The Early Adolescence.” Journal of Education on Social Issues 2 (1): 44–51. (Crossref)