The Concept of Matrimonial Consent in Can. 1057 CIC 1983

Wojciech Stanisław Wąsik

The John Paul II Catholic University of Lublin , Poland
https://orcid.org/0000-0001-9443-3429


Abstract

The article is devoted to matrimonial consent as described in Can. 1057 CIC/83, which has replaced the former Can. 1081 CIC/17. The regulation found in this canon emphasizes the importance of matrimonial consent and constitutes the basis for all reasons for the nullification of marriage. The analyzed norm, describing matrimonial consent in the positive aspect, was formulated in the personalistic spirit and adapted to Vatican II's teachings. Can. 1057 CIC/83 was placed among the norms introducing the De matrimonio of CIC/83 part, which resulted in ordering the vision of marriage in CIC/83. The studies on the normative content of Can. 1057 §1, CIC/83, focus on matrimonial consent, which establishes the matrimonial bond and is the only efficient cause of marriage, being a bilateral consensual contract and a sacrament for those baptized. The article discusses legal requirements assuring that consent will result in contracting a valid marriage. The article explains in detail the norm, according to which a defective matrimonial consent cannot be supplemented or replaced by another legal act. The article analyses the object of matrimonial consent in Can. 1057 §2, CIC/83, which was harmonized with the definition of marriage in Can. 1055 CIC/83Ius in corpus is no longer such an object (as it narrows marriage to a communion finding fulfillment in the sexual and procreative sphere) but rather the parties to the contract, who give themselves to one another in an analogous sense (material object) and the communion for their entire life, in all its dimensions (formal object).

Keywords:

marriage, matrimonial consent, object of matrimonial consent, consensual contract, sacrament of marriage

Ajdukiewicz, K., “Definicja,” Wielka encyklopedia powszechna PWN (Warszawa: PWN 1963) II, 846–847.

Aubé, H. – de Caparros, E. (dir.), Code de droit canonique bilingue et annoté, 3 ed. (Montreal: Librairie Wilson & Lafleur 2007).

Bánk, J., Connubia canonica (Roma – Friburgi Br. – Barcinone: Herder 1959).

Boggiano Pico, A., Il matrimonio nel diritto canonico (Torino: Unione Tipografico – Editrice Torinese 1936).

Bonnet, P., Introduzione al consenso matrimoniale canonico (Milano: Giuffrè 1983).

Bonnet, P., “La capacità di intendere e di volere,” Diritto matrimoniale canonico. II. Il consenso (red. P. Bonnet – C. Gullo) (Studi Giuridici 61; Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 2003) 35-71.

Burke, C., “La «traditio suiipsius,» oggetto del consenso matrimoniale?,” C. Burke, L' Oggetto del Consenso Matrimoniale – un'analisi personalistica (Torino: Giappichelli 1997) http://www.cormacburke.or.ke/node/193 [access: 6.03.2021].

Cavana, P., “La condizione,” La giurisprudenza della Rota Romana sul consenso matrimoniale (1908–2008) (Studi Giuridici 83; Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 2009) 237-258.

Chiappetta, L., Il Codice di Diritto Canonico. Commento giuridico-pastorale. II. Libri III-IV-V-VI, 3 ed. (a cura di F. Catozzella – A. Catta – L. Sabbarese) (Bologna: Edizioni Dehoniane Bologna 2011).

Coetus Studiorum “de Matrimonio,” “Sessio I,” Communicationes 32/2 (2000) 175–227 (= Comm.).

Coetus Studiorum “de Matrimonio,” “Sessio IV,” Communicationes 33/1 (2001) 32–61 (= Comm.).

Coetus Studiorum de Iure Matrimoniali, “Schematis cann. 242-264,” Communicationes 9/1 (1977) 117-146 (= Comm.).

Czapla M., “Pojęcie «matrimoniale foedus» w kan. 1055, §1 KPK,” Ius Matrimoniale 5/11 (2000) 23-41. (Crossref)

“Decisio coram Pena, 10 decembris 2010, Romanae Rotae Tribunal,” Decisones seu Sententiae 102 (2017) 409-418.

“Definicja realna,” Mały słownik terminów i pojęć filozoficznych dla studiujących filozofię chrześcijańską (eds. A. Podsiad – Z. Więckowski) (Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX 1983) 60.

Denzinger, H. – Schönmetzer, A.A., Enchiridion symbolorum definitionum et declarationum de rebus fidei et morum, (ed. 36) (Barcinone – Friburgi Br. – Romae: Herder 1976) (= DS).

Duda, J., Katolícke manželské právo (Ružomberok: Pedagogická Fakulta Katolíckej Univerzity v Ružomberku 2007).

Erlebach, G., “Problem wymiaru antropologicznego i prawnego w rozumieniu zgody małżeńskiej,” Ius Matrimoniale 10/4 (1999) 7-28. (Crossref)

Fernández Castaño, J.M., Legislación matrimonial de la Iglesia (Salamanca: San Esteban 1994).

Florczyk, M. – Misztal, W., “Wprowadzenie do Konstytucji duszpasterskiej o Kościele w świecie współczesnym,” Sobór Watykański II. Konstytucje Dekrety Deklaracje. Tekst polski. Nowe tłumaczenie (Poznań: Pallottinum 2002) 511-525.

Franciscus, Literrae Apostolicae Motu proprio datae De concordia inter Codices. Quibus nonnullae normae Codicis Iuris Canonici immutantur, diei 31 Mai 2016, http://w2.vatican.va/content/francesco/la/motu_proprio/documents/papa-francesco-motu_ proprio_20160531_de-concordia-inter-codices.html [access: 9.12.2020].

Fumagalli Carulli, O., Intelletto e volontà nel consenso matrimoniale in diritto canonico (Milno: Università Cattolica del Santa Cuore 1974).

Funghini, R., “L’escluzione del bonum fidei,” Diritto matrimoniale canonico. II. Il consenso (a cura di P. Bonnet – C. Gullo) (Studi Giuridici 61; Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 2003) 279-285.

Gajda, P.M., Prawo małżeńskie Kościoła katolickiego (Tarnów: Biblos 2013).

Gasparri, P., Tractatus canonicus de matrimonio (editio nova ad mentem C.I.C.) ([Città del Vaticano]: Typis Polyglottis Vaticanis 1932) II.

Gerosa, L., Prawo Kościoła (ed. L. Balter; trans. I. Pękalski) (Poznań: Pallottinum 1999).

Giacchi, O., Il consenso nel matrimonio canonico, 3 ed. (Miano: Giuffrè 1968).

Góralski, W., “Rola zgody stron w powstawaniu małżeństwa, jej natura i przedmiot (kan. 1057 §§ 1–2 KPK),” Ius matrimoniale. Ze studiów nad kościelnym prawem małżeńskim (Lublin: Wąbrzeskie Zakłady Graficzne 1991) II, 5–12. (Crossref)

Góralski, W. et al., Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego. III/2. Księga IV. Uświęcające zadanie Kościoła. Część I. Sakramenty. Część II. Pozostałe akty kultu Bożego. Część III. Miejsca i czasy święte (Poznań: Pallottinum 2011).

Góralski, W., Małżeństwo kanoniczne (Warszawa: Lex Nexis 2011).

Hemperek, P. et al., Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego. III. Księga III. Nauczycielskie zadanie Kościoła. Księga IV. Uświęcające zadanie Kościoła (Lublin: RW KUL 1986).

Hendriks, J., Diritto matrimoniale. Commento ai canoni 1055-1165 del Codice di diritto canonico (Milano: Ancora 1999).

Hurtado, T., Resolutiones morales […] Pars prior […] (Lugundi: Anisson 1651).

Kahler, H., Absentia consensus. Der fehlende Mindestwille zur Ehe als Ehenichtigkeitsgrund (Frankfurt: Lang 1999).

Kiczuk, S., “Jednoznaczność,” Encyklopedia katolicka (eds. S. Wielgus et al.) (Lublin: TN KUL 1997) VII, 1152.

Lüdicke, K., “Kryteria rozróżnienia form wadliwej zgody małżeńskiej w prawie kanonicznym,” Przymierze małżeńskie (sed. W. Góralski - R. Sztychmiler) (Lublin: TN KUL 1993) 61-73.

Majer, P. (ed.), Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz (Kraków: Wolters Kluwer 2011).

Michiels, G., De delictis et poenis. Commentarius libri V Codicis Juris Canonici. I. De delictis. Canones 2195–2213 (Lublin: Universitsas Catholica – Brasschaat: De Bièvre 1934).

Mommsen, T. (ed.), “Digesta,” Corpus Iuris Civilis, Institutiones recognovit Paulus Krueger. Digesta recognovit Theodorus Mommsen (ed. 16) (Berolini: Apud Weidmanos 1954) I (= D).

Moneta, P., “Il Matrimonio (can. 1055–1165),” Il Diritto nel mistero della Chiesa. III. La funzione di sanctificare della Chiesa. I beni temporali della Chiesa. Le sanzioni – I procesi – Chiesa e communità politica (a cura del Gruppo Italiano Docenti di Diritto Canonico) (Roma: Pontificia Università Lateranense 1992) 165-315.

Mosiek, U., Kirchliches Eherecht unter Berücksichtigung der nachkonziliaren Rechtslage, 2 ed. (Freiburg: Rombach 1972).

Navarrete, U., “Mutationes et praevisae innovationes in iure matrimoniali,” Prawo Kanoniczne 15/1-2 (1972) 3-17. (Crossref)

Navarrete, U., “Amor coniugalis et consensus matrimonialis: quid Paulus VI in allocutione ad praelatos S. R. Rotae 9 feb. 1976 doceat?,” Periodica de re morali canonica liturgica 65 (1976) 619-632.

Pastuszko, M., “Świadomość symulacji u całkowicie symulującego zawarcie małżeństwa,” Prawo Kanoniczne 17/3-4 (1974) 97-106. (Crossref)

Pastwa, A., Istotne elementy małżeństwa w nurcie odnowy personalistycznej (Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2007).

Paulus VI, “Allocutio ad Pralatos, Auditores, et Officiales Tribunalis Sacrae Romanae Rotae de die 28 februarii 1976,” Acta Apostolicae Sedis 68 (1976) 204-208.

Pawluk, T., Prawo Kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II. III. Prawo małżeńskie (Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne 1996).

Pesch, O., Ehe im Blick des Glaubens, http://www.weinzweb.de/ohp/peschehe.pdf [access: 9.12.2020].

Полдников, Д., Формирование учения о договоре в правовой науке западной Европы (XII–XVI вв.) (Dys. Высшая Школа Экономики: Москва 2016).

Primetshofer, B., “Der Ehekonsens,” Handbuch des katholischen Kirchenrechts (eds. J. Listl – H. Müller – H. Schmitz) (Regensburg: Pustet) 765-782.

Reinhardt, H., “Nowe tendencje orzecznictwa kościelnego w zakresie zgody małżeńskiej ze szczególnym uwzględnieniem orzeczeń oficjalatu z Münster,” Przymierze małżeńskie (eds. W. Góralski – R. Sztychmiler) (Lublin: TN KUL 1993) 97-113.

Reinhardt, H., “Entsprechen Konsensanforderung (c. 1057 CIC) und Konsensmängel (cc.1095-1003 CIC) einander?,” De processibus matrimonialibus. Fachzeitschrift zu Fragen des kanonischen Ehe- und Prozeßrechtes (eds. E. von Güthoff – K. Selge) (Leipzig: Benno 1994) II, 69-87.

Rhode, U., Vorlesung “Das kirchliche Eherecht,” https://www.ulrichrhode.de/ehe/e-skriptum.pdf [access: 27.11.2020].

Robleda, O., “Causa efficiens matrimonii iuxta const. «Gaudium et spes» Conc. Vaticani II,” W. Bertrams et al., De matrimonio coniectanea (Roma: Universtà Gregoriana Editrice 1970) 654-673.

Rybczyk, J., “Projekt reformy prawa małżeńskiego (część I – kanony: 1012–1034),” Prawo Kanoniczne 20/1–2 (1977) 201-211.

Sanchez, T., Sancto matrimonii sacramento disputationum libri tres […] (Lugundi: Anisson 1669) I.

Sarmiento, A., Małżeństwo chrześcijańskie. Podręcznik teologii małżeństwa i rodziny (ed. K. Gryz; trans. P. Rak) (Kraków: Wydawnictwo M 2002).

Serrano Ruiz, J.M. et al., Matrimonio canonico fra tradizione e rinnovamento (Bologna: Edizioni Dehoniane Bologna 1985).

Serrano Ruíz, J.M., “L’errore sulla qualità «directe et principaliter intenta» nel consenso matrimoniale,” Diritto matrimoniale canonico. II. Il consenso (a cura di P. Bonnet – C. Gullo) (Studi Giuridici 61; Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 2003) 163-175.

Sikorski, T., “Actus humanus,” Studia Theologica Varsaviensia 11/1 (1973) 141-159.

Skrzydlewski, W., “Castii Connubii,” Encyklopedia katolicka (eds. L. Gryglewicz – R. Łukaszyk – Z. Sułowski) (Lublin: TN KUL 1995) II, 1359-1360.

Stasiak, M., “Teologiczne podstawy nowego Kodeksu Prawa Kanonicznego według konstytucji Sacrae disciplinae leges,” Roczniki Teologiczno Kanoniczne 31/5 (1984) 83-91.

Stawniak, H., Niemoc płciowa jako przeszkoda do małżeństwa. Ewolucja czy zmiana koncepcji? (Warszawa: Wydawnictwo UKSW 2000).

Stępień, A., “Akt ludzki. I. Fenomentologia aktu ludzkiego,” Encyklopedia katolicka (red. F. Gryglewicz – R. Łukaszyk – Z. Sułowski) (Lublin: TN KUL 1995) I, 263-264;

Supremum Tribunal Signaturae Apostolicae, “Dioecesis Ultraiecten. Nullitatis matrimonii coram Staffa diei 29 novembris 1975,” Periodica de re morali canonica liturgica 66/1-2 (1977) 297-325.

Sztafrowski, E., Podręcznik prawa kanonicznego (Warszawa: ATK 1986) IV.

Sztychmiler, R., Doktryna Soboru Watykańskiego II o celach małżeństwa i jej recepcja w kodeksie prawa kanonicznego z roku 1983 (Lublin: TN KUL 1993).

Urbanowska-Wójcińska, D., “Zgoda małżeńska w kanonicznym systemie prawnym a oświadczenie o zawarciu małżeństwa w prawie polskim rodzinnym,” Ius Matrimoniale 25 (2014) 57-75. (Crossref)

Vela, L., “De personalismo in Iure matrimoniali novi Codicis,” Periodica de re morali canonica liturgica 79/1–2 (1990) 37–67.

Viladrich, P., Il consenso matrimoniale. Techniche di qualificazione e di esegesi cause canoniche di nullità (cc. 1095–1107 CIC) (Milano: Giuffrè 2001).

Vitali, E. – Berlingò, S., Il matrimonio canonico (Milano: Giuffrè 2007).

Vlaming, T. – Bender, L., Praelectiones iuris matrimonii ad normam Codicis Iuris Canonici (Bussum: Brand 1950).

Wąsik, W., “Symulacja zgody małżeńskiej jako przyczyna nieważności małżeństwa w prawie Kościoła łacińskiego,” Kieleckie Studia Teologiczne 12 (2013) 215-253.

Wąsik, W., “Pojęcie małżeństwa w kan. 1055 KPK 1983,” Kieleckie Studia Teologiczne 18 (2019) 185–206.

Zubert, B., “Consensus sacramentalis facit nuptias?,” Przymierze małżeńskie (eds. W. Góralski – R. Sztychmiler) (Lublin: TN KUL 1993) 7–30.

Żurowski, M., Kanoniczne prawo małżeńskie Kościoła katolickiego (Katowice: Księgarnia św. Jacka 1987).

Download

Published
2021-12-17


Wąsik, W. S. (2021). The Concept of Matrimonial Consent in Can. 1057 CIC 1983. Verbum Vitae, 39(4), 1217–1232. https://doi.org/10.31743/vv.12633

Wojciech Stanisław Wąsik  wwasik@kielce.opoka.org.pl
The John Paul II Catholic University of Lublin

Ks. Wojciech Wąsik – ukończył studia w Wyższym Seminarium Duchownym w Kielcach (mgr teologii), a następnie studia specjalistyczne z prawa kanonicznego w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II, zakończone doktoratem. Wiceoficjał Sądu Biskupiego w Kielcach, delegat Biskupa Kieleckiego w procesach beatyfikacyjnych, wykładowca prawa kanonicznego w Wyższym Seminarium Duchownym w Kielcach. Autor książki „Obowiązki rodziców związane z przyjęciem przez ich dzieci sakramentu chrztu, bierzmowania i Eucharystii” (Kielce 2015), Publikował swoje artykuły w pracach zbiorowych m. in.: „Wiara i Rozum” (Kielce 2001), „Dziedzictwo i teraźniejszość. Polsko – europejski dialog kultur” (UJK Kielce 2009), „Idee i wartości. Humaniora Jana Pawła II” (UJK Kielce 2011), w „Kieleckich Studiach Teologicznych”, „Kieleckim Przeglądzie Diecezjalnym” i „Obecnych”, autor haseł z zakresu prawa kanonicznego w „Encyklopedii chrześcijaństwa” (Kielce 2000).

https://orcid.org/0000-0001-9443-3429



License

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

The author(s) grant (s) to the Licensee a non-exclusive and royalty-free license in accordance with the provisions of the Appendix: LICENSE TO USE THE WORK