The Concept of Eternal Punishment in Wacław Hryniewicz’s Eschatology
Maciej Raczyński-Rożek
Papieski Wydział Teologiczny w Warszawie , Polandhttps://orcid.org/0000-0002-4843-4743
Abstract
Wacław Hryniewicz is known in Poland above all for propagating the theology of the hope of universal salvation. The issue that immediately imposed upon the reader of the eschatology of the theologian from Lublin, is the question of the existence of hell or eternal punishment. This reality, present in the teaching of Jesus and foretold in the Church for centuries, seems to contradict the existence of the hope described by Hryniewicz. In response to this doubt, the article discusses the most important theological, speculative, biblical and existential arguments regarding the reality of damnation in the eschatology of Wacław Hryniewicz. It also attempts at a critical examination of these arguments.
Keywords:
Hryniewicz, eternal punishment, hope, apocatastasisReferences
Bulgàkov, S.N., La Sposa dell’Agnello, wyd. 2 (Bologna: EDB 2013).
Denzinger, H., Enchiridion symbolorum, definitionum et declarationum de rebus fidei et morum (San Francisco: Ignatius Press 2012) (=DS)
Hryniewicz, W., Zarys chrześcijańskiej teologii paschalnej. III. Pascha Chrystusa w dziejach człowieka i wszechświata (Lublin: TN KUL 1991).
Hryniewicz, W., Chrześcijaństwo nadziei. Przyszłość wiary i duchowości chrześcijańskiej (Kraków: Znak 2002).
Hryniewicz, W., Dramat nadziei zbawienia. Medytacje eschatologiczne (Warszawa: Verbinum 1996).
Hryniewicz, W., Nad przepaściami wiary (rozmawiają E. Adamiak – J. Majewski (Kraków: Znak 2008).
Hryniewicz, W., Nadzieja w dialogu. Korespondencja z czytelnikami (1976-2006), (Warszawa: Verbinum 2007).
Hryniewicz, W., Nadzieja zbawienia dla wszystkich. Od eschatologii lęku do eschatologii nadziei (Warszawa: Verbinum 1989).
Hryniewicz, W., Pedagogia nadziei. Medytacje o Bogu, Kościele i ekumenii (Warszawa: Verbinum 1997).
Ireneusz, Adversus haereses; tł. J. Brylowski: św. Ireneusz z Lionu, Adversus haereses (Źródła Wiary; Pelplin: Bernardinum 2018).
Katechizm Kościoła Katolickiego (Poznań: Pallottinum 1994) (=KKK)
Lisicki, P., „Udręki nadziei”, Puste piekło? Spór wokół ks. Wacława Hryniewicza nadziei zbawienia dla wszystkich (red. J. Majewski) (Warszawa: Biblioteka „Więzi” 2000) 232-247.
Majewski, J. (red.), Puste piekło? Spór wokół ks. Wacława Hryniewicza nadziei zbawienia dla wszystkich (Warszawa: Biblioteka „Więzi” 2000).
Michaelis, W., Versöhnung des Alls (Bern: Siloah 1950).
Napiórkowski, S.C. – Klauza, K. (red.), Nadzieja – możliwość czy pewność powszechnego zbawienia? Dyskusja teologów dogmatyków nad książką ks. W. Hryniewicza OMI „Nadzieja zbawienia dla wszystkich” (Lublin: [s.n.] 1992).
Piotrowski, M., „Nadzieja zbawienia dla wszystkich w świetle posłuszeństwa wiary”, Puste piekło? Spór wokół ks. Wacława Hryniewicza nadziei zbawienia dla wszystkich (red. J. Majewski) (Warszawa: Biblioteka „Więzi” 2000) 143-170.
Rahner, K., „Theologie der Freiheit”, Schriften zur Theologie (Einsiedeln: Benziger 1965) VI, 215-237.
Salij, J., „Nadzieja powszechnego zbawienia”, Nadzieja – możliwość czy pewność powszechnego zbawienia? Dyskusja teologów dogmatyków nad książką ks. W. Hryniewicza OMI „Nadzieja zbawienia dla wszystkich” (red. S.C. Napiórkowski – K. Klauza) (Lublin: [s.n.] 1992) 59-66.
Schumacher, H., Das biblische Zeugnis von der Versöhnung des Alls (Stuttgart: Geyer 1959).
Shaw, J.M., Life After Death (Toronto: Ryerson Press 1945).
Sobór Watykański II, „Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium”, Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje (Poznań: Pallotinum 2002) 104-166 (=GS)
Sobór Watykański II, „Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Gaudium es spes” w: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje (Poznań: Pallotinum 2002) 526-606 (=GS)
Starowieyski, M., „Piekielne kompromisy”, Puste piekło? Spór wokół ks. Wacława Hryniewicza nadziei zbawienia dla wszystkich (red. J. Majewski) (Warszawa: Biblioteka „Więzi” 2000) 210-213.
Tertulian, De spectaculis, 30; tł. W. Myszor: Tertulian, Wybór pism (PSP 5; Warszawa: Wydawnictwo ATK 1970) 79-113.
Wojtyła, K., Osoba i czyn, wyd. 2 (Kraków: Polskie Towarzystwo Teologiczne 1985).
Papieski Wydział Teologiczny w Warszawie
Ks. Maciej Raczyński-Rożek, prezbiter archidiecezji warszawskiej, doktor nauk teologicznych, wykładowca na Papieskim Wydziale Teologicznym w Warszawie oraz w Wyższym Metropolitalnym Seminarium Duchownym w Warszawie.
https://orcid.org/0000-0002-4843-4743License
The author(s) grant (s) to the Licensee a non-exclusive and royalty-free license in accordance with the provisions of the Appendix: LICENSE TO USE THE WORK
