Judas Maccabeus and the Roman Republic: Greek Political Vocabulary in 1 Macc 8:1

Janusz Nawrot

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu , Polska
https://orcid.org/0000-0002-2498-5081


Abstrakt

Między wielu swymi znamionami, literacki geniusz autora 1 Mch ujawnia się w umiejętności zastosowania dyplomatycznych realiów polityki w opisie działań Judy Machabeusza dążącego do zwarcia przymierza z republiką rzymską. Terminy z zakresu polityki mają własną, długą historię, wykutą kilka wieków wcześniej, w świecie greckim, zanim jeszcze Rzym osiągnął szczyty swej potęgi. Użycie ich do przedstawienia poczynań Rzymu w 1 Mch 8,1 nie było sztuczną inwencją literacką autora, lecz zapożyczeniem celowym. Wykorzystując owe pojęcia z dziedziny polityki i dyplomacji potrafił je doskonale wpasować w nieprzemijającą wartość orędzia swego dzieła na poziomie tekstu natchnionego, którego przekaz był dla niego zdecydowanie najważniejszy. W ten sposób potrafił zestroić ze sobą elementy światowej polityki z działaniem Boga, posługującego się wszystkim, co tworzą ludzie w celu przeprowadzenia swej woli wobec własnego ludu.

Słowa kluczowe:

Hellenistic world, Roman republic, politics and diplomacy, The First Book of the Maccabees



Aeschines, Speeches (trans. C.D. Adams) (Loeb Classical Library 106; Cambridge, MA: Harvard University Press 1919).

Appian, Roman History. V. Civil Wars, Books 3–4 (trans. B. McGing) (Loeb Classical Library 543; Cambridge, MA: Harvard University Press 2020). (Crossref)

Bailly, A., Dictionnaire grec-français, 26 ed. (Paris: Hachette 1963).

Billows, R.A., Kings and Colonists. Aspects of Macedonian Imperialism (Leiden – New York – Köln: Brill 1995). (Crossref)

Bringmann, K., Historia Republiki Rzymskiej. Od początków do czasów Augusta (Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 2010).

Brunt, P.A., “‘Amicitia’ in the Late Roman Republic,” Proceedings of the Cambridge Philological Society 11 (1965) 1–20. (Crossref)

Burn, L., Hellenistic Art. From Alexander the Great to Augustus (Los Angeles, CA: Getty 2004).

Cartledge, P., After Thermopylae. The Oath of Plataea and the End of the Graeco-Persian Wars (Oxford: Oxford University Press 2013).

Cartledge, P., The Spartans. An Epic History (London: Macmillan 2003).

Cary, M., “A Forgotten Treaty between Rome and Carthage,” Journal of Roman Studies 9 (1919) 67–77. (Crossref)

Cawkwell, G., Thucydides and the Peloponnesian War (London – New York: Routhledge 2006). (Crossref)

Cursi, M.F., “International Relationships in the Ancient World,” Meditationes de iure et historia. Essays in Honour of Laurens Winkel (Pretoria: Unissa Press 2014) I, 186–195.

Diodorus Siculus, Library of History. IV. Books 9–12.40 (trans. C.H. Oldfather) (Loeb Classical Library 375; Cambridge, MA: Harvard University Press 1946).

Dzino, D., Illyricum in Roman Politics, 229 BC–AD 68 (Cambridge: Cambridge University Press 2010). (Crossref)

Ellis, J.R., Philip II and Macedonian Imperialism (Princeton, NJ: Princeton University Press 2016).

Evans, J.A.S., “What Happened to Croesus?,” The Classical Journal 74/1 (1978) 34–40.

Fine, J.V.A., “The Background of the Social War of 220–217 B.C.,” The American Journal of Philology 61 (1940) 129–165. (Crossref)

Fontenrose, J., The Delphic Oracle. Its Responses and Operations with a Catalogue of Responses (Berkeley, CA – Los Angeles, CA: University of California Press 1978). (Crossref)

Grainger, J.D., The League of the Aitolians (Leiden: Brill 1999). (Crossref)

Gruen, E.S., “Rome and Rhodes in the Second Century B.C.: A Historiographical Inquiry,” The Classical Quarterly 25/1 (1975) 58–81. (Crossref)

Herodotus, The Persian Wars. I. Books 1–2 (trans. A.D. Godley) (Loeb Classical Library 117; Cambridge, MA: Harvard University Press 1920). (Crossref)

Heuss, A., Amicitia. Untersuchungen zu den rechtlichen Grundlagen der römischen Aussenpolitik (Leipzig: Schulze 1933).

Kagan, D., The Outbreak of the Peloponnesian War (Ithaca, NY – London: Cornell University Press 1989).

Leloux, K., “La bataille de (la) Ptérie. La Lydie face à la Perse (ca. 547 av. J.-C.),” Actes du 9e Congrès de l’Association des Cercles Francophones d’Histoire et d’Archéologie de Belgique (Liège, 23–26 août 2012) (Liège: Institut Archéologique Liégeois 2017) III.2, 407–416.

Leloux, K., “L’alliance lydo-spartiate,” Ktèma 39 (2014) 271–288. (Crossref)

Matthaei, L.E., “On the Classification of Roman Allies,” The Classical Quarterly 1 (1907) 182–204. (Crossref)

Montanari, F., The Brill Dictionary of Ancient Greek (Leiden – Boston, MA: Brill 2015).

Parke, H.W., “Croesus and Delphi,” Greek, Roman and Byzantine Studies 25/3 (1984) 209–232.

Pausanias, Description of Greece. II. Books 3–5 (Laconia, Messina, Elis 1) (trans. W.H.S. Jones – H.A. Ormerod) (Loeb Classical Library 188; Cambridge, MA: Harvard University Press 1926).

Pawlak, M., Rzymski Peloponez. Greckie elity polityczne wobec cesarstwa (Kraków: Towarzystwo Wydawnicze “Historia Iagellonica” 2011).

Polybius, The Histories. I. Book 1–2 (trans. W.R. Paton – F.W. Walbank – Ch. Habicht) (Loeb Classical Library 128; Cambridge, MA: Harvard University Press 2010).

Polybius, The Histories. II. Books 3–4 (trans. W.R. Paton – F.W. Walbank – Ch. Habicht) (Loeb Classical Library 137; Cambridge, MA: Harvard University Press 2010). (Crossref)

Sabin, P.A.G. – van Wees, H. – Whitby, M. (red.), The Cambridge History of Greek and Roman Warfare. II. Rome from the late Republic to the Late Empire (Cambridge – New York: Cambridge University Press 2007).

Scholten, J.B., The Politics of Plunder. Aitolians and Their Koinon in the Early Hellenistic Era (Berkeley, CA – Los Angeles, CA – London: University of California Press 2000).

Serrati, J., “Neptune’s Altars: The Treaties between Rome and Carthage,” Classical Quarterly 56/1 (2006) 113–134. (Crossref)

Thonemann, P., “Croesus and the Oracle,” Journal of Hellenistic Studies 136 (2016) 152–167. (Crossref)

Thorley, J., Athenian Democracy (London – New York: Routledge 1996).

Thucydides, History of the Peloponnesian War. I. Books 1–2 (trans. C.F. Smith) (Loeb Classical Library 108; Cambridge, MA: Harvard University Press 1919). (Crossref)

Tritle, L.A., The Peloponnesian War (Westport, CT – London: Greenwood Press 2004).

Tschirschnitz, A., Dzieje ludów biblijnych (Warszawa: Sadren i S-ka 1994).

Tukidydes, Wojna peloponeska (trans. K. Kumaniecki) (Warszawa: Wydawnictwo Czytelnik 1988).

Walbank, F.W., Philip V of Macedon (Cambridge: Cambridge University Press 1940).

Warry, J.G., Warfare in the Classical World (New York: Barnes & Noble 2000).

Waterfield, R., Taken at the Flood. The Roman Conquest of Greece (Oxford: Oxford University Press 2017).

Wipszycka, E. – Bravo, B., Historia starożytnych Greków (Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego 2010) III.

Xenophon, Anabasis (trans. C.L. Brownson – J. Dillery) (Loeb Classical Library 90; Cambridge, MA: Harvard University Press 1998).

Ziółkowski, A., Historia powszechna. Starożytność (Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2011).

Ziółkowski, A., Historia Rzymu (Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk 2008).


Opublikowane
2021-09-30


Nawrot, J. (2021). Judas Maccabeus and the Roman Republic: Greek Political Vocabulary in 1 Macc 8:1. Verbum Vitae, 39(3), 705–723. https://doi.org/10.31743/vv.12581

Janusz Nawrot  jannaw@amu.edu.pl
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Ks. Janusz Nawrot - prezbiter archidiecezji poznańskiej, profesor nauk teologicznych, członek Zakładu Teologii Historycznej na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, autor szeregu artykułów i monografii z zakresu Starego Testamentu. Specjalizuje się w zagadnieniach dotyczących teologii biblijnej, Biblii greckiej, w tym egzegezy Pierwszej Księgi Machabejskiej. Napisał m.in. Przyjaźń i jej motywacja w Etykach Arystotelesa, pismach mądrościowych Septuaginty oraz w Nowym Testamencie (Poznań: Wydawnictwo UAM 2004); «Bądź mężny i mocny ponieważ Pan jest z tobą». Andreia i jej motywacja w Biblii greckiej (Poznań: Wydawnictwo WT UAM 2006); «Prześladują biedaka i nieszczęśliwego». Niegodziwcy wobec sprawiedliwych w psalmach suplikacji (Poznań: Wydawnictwo WT UAM 2007); «Usłysz, o Panie, moją modlitwę, odpowiedz mi w swej sprawiedliwości! » ‘nh i šm‘ wołaniem w zagrożeniu życia w psalmach suplikacji (Poznań: Wydawnictwo WT UAM 2009); Kryzys religijny w Judei za Antiocha IV Epifanesa. Teologia historii w 1 Mch 1,1-2,26” (Poznań: Wydawnictwo WT UAM 2012); Pierwsza Księga Machabejska. Rozdziały 1,1-6,16 (NKB.ST 14/1; Częstochowa: Edycja Świętego Pawła 2016); Pierwsza Księga Machabejska. Rozdziały 6,17-16,24 (NKB.ST 14/2; Częstochowa: Edycja Świętego Pawła 2020).

https://orcid.org/0000-0002-2498-5081



Licencja

Autor/Autorzy udziela/ją Licencjobiorcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji, zgodnie z postanowieniami załącznika: LICENCJA NA KORZYSTANIE Z UTWORU